Agam Satik Part 16 Vipak Aadi Sutro Gujarati Anuwad

SR No.: 009007
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Total Pages: 96
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_vipakshrut
File Size: 1 MB

Page 75

સૂઝ-૨૫
૧૩૫
૧૩૬
ઉવવાઈ ઉપાંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ
તપ્ત, તપનીય-સુવર્ણના જે કનક-બિંદુ કે શલાકા અથવા તપનીય-ક્ત સુવર્ણ, કનક-પીત સુવર્ણવત્ વર્ણવાળા. ને જ - ઉક્ત સિવાયના, જોઈસંમિ-જ્યોતિ ચકમાં, ચારે ચરંતિ-ભ્રમણ કરે છે. ૩ - જળકેતુ આદિ. કેવા ? મનુષ્ય લોકાપેક્ષા ગતિરતિક. સ્થિત લેશ્ય-નિશ્ચલપ્રકાશ, ચારિણો-સંચરતા. નામંક-નામાંકિત. - X -x
• સૂત્ર-૨૬ :
તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરની પાસે વૈમાનિક દેવો પ્રગટ થયા. - સૌધર્મ, ઈશાન, સનતકુમાર, માહેન્દ્ર, બ્રહ્મ, લાંતક, મહાશુક, સહસાર, આનત, પાણત, આરણ, અયુતના આધિપતિ, પ્રકૃષ્ટ હર્ષવાળા દેવો જિનદર્શનની ઉસુકતા અને ગમન જનિત હર્ષવાળા હતા. જિનેન્દ્રની વંદના કરનાર તે પાલક, પુષક, સોમનસ, શ્રીવત્સ, નંધાવત્ત, કામગમ, પ્રીતિગમ, મનોગમ, વિમલ, સર્વતોભદ્રક નામના વિમાનો વડે ભૂમિ ઉપર ઉતર્યા. તેઓ મૃગ, મહિષ, વરાહ, છગલ, દેડકો, ઘોડો, હાથી, ભુજગ, ખગ, વૃષભના ચિહ્નોથી અંકિત મુગટવાળા હતા. તે મુગટ પ્રશિથિલ ઉત્તમ અને મસ્તકે વિધમાન હતા. કુંડલોની ઉજ્જવલ દીતિથી યુક્ત વદન, મુગટથી દિપ્ત મસ્તક, ક્ત આભા, પરાગભ સદેશ ગૌર, શ્વેત, શુભ વર્ણ-ગંધાશવાળા, ઉત્તમ વૈક્રિયલધિવાળા વિવિધવાગંધ-માળાના ધાક, મહર્તિ, મહાધુનિક યાવત અંજલિ છેડી પર્યાપાસે છે.
• વિવેચન-૨૬ :
બીજી વાચનામાંથી વૈમાનિકની કંઈક વ્યાખ્યા કરીએ છીએ. તેમાં સામાનિકઈન્દ્ર સમાન આયુ આદિ ભાવ, પ્રાયશ્ચિંશ-મહતર સમાન પૂજ્ય સ્થાનીય, લોકપાલસોમ આદિ સાથે, અગમહિષીઓ સાથે, બાહ્ય-મધ્ય-અત્યંતર પરિષદ સાથે, જઘન્યમધ્યમ-ઉત્કૃષ્ટ પરિવાર વિશેષભૂત, અનીકો-હાથી, અશ્વ, રથ, પાયદળ, વૃષભ, નર્તક, ગાયકજન રૂપ સૈન્ય, આત્મરક્ષ-અંગરક્ષક, આ બધાં વડે સંપરિવૃત, માર્ગમાં હજારો દેવોથી અનુસરણ કરાતા, સુરવગણ ઈશ્વર વડે સમ્યક અનુગમન કરતા તેઓ શ્રી સહિત, સદભૂષિત, સુસમૂહનાયક, સૌમ્ય ચારરૂપવાળા, દેવ સંઘ વડે જય શબ્દ કરાતા એવા નીકળ્યા.
મૃગ આદિ દશ શકાદિ ઈન્દ્રોના ચિતરૂપે છે. તેમાં વરાહ-શૂકર, ખગઅટવીના ચતુષ્પદ વિશેષ, ઋષભ-મ્બળદ, બાકી પ્રસિદ્ધ છે. તેમાં મૃગાદિ લાંછન જેમના મુગટમાં રહેલા છે તે. તે પ્રગટ સિહોરનાદિ દીતિ વડે પ્રકાશિત મૃગાદિ લાંછનયુક્ત મુગટોવાળા. પાલક આદિ દશ નામવાળા વિમાનો વડે-ઉતāક્રિય વડે ચાલ્યા. આ ક્રમથી શક્ર આદિ અમૃત પર્યન્ત દશ ઈન્દ્રો થાય છે. તેઓ કેવા છે ?
તરુણ સૂર્યના કિરણોથી અતિશય પ્રભા જેમની છે તે તથા મણિ, કનક, રનો વડે યુક્ત જેની ઉજવલ પ્રભાવાળી સ્વર્ણજાળથી પરિગત સહ પ્રતઃ - ઉત્તમ મોતીની માળારૂપ, લંબણ, ભૂષણાદિ આભરણ વિશેષ, પ્રચલિત એવી ઘંટાવલીના જે મધુર શબ્દ તથા વેણુ, વીણા, હસતાલ કે તાળી અને કેશિકા, ગીત-ગેય, વાદિત
વાજિંત્ર, તેનો જે સ્વ-શબ્દ, તેથી તે કરણભૂત મધુર-મનોહર શબ્દોથી આકાશને પૂરતા, દિશાઓને શોભાવતા વરિત નીકળ્યા.
હતુકમણસ-અતિ તુષ્ટ ચિતવાળા, બાકીના-ઈન્દ્ર, સામાનિક આદિ. તેને જ કહે છે - દેવલોકના જે ઉત્તમવિમાન, તેના અધિપતિ. * * સ્વવિમાન વિચિત્ર ચિહ્નોના નામથી અંકિત, વિકટ-પ્રકટ-મુગટોનો જે આટોપ, તેના વડે શુભ દેખાતા તથા વિચિત્ર ઉત્તમ વિમાનના અધિપતિ સુરવરેન્દ્રોની પાછળ જાય છે. લોક-બ્રહ્મલોકની સમીપે જે વિમાન, તેના નિવાસી તે લોકાંતિક. પ્રત્યેક વિરાજમાન-શોભતા, વિરચિતકાનમાં મણિરનના કુંડલો કર્યા છે તે, બિસંતતિ-દીપતા, નિર્મળ-નિકિત-નામાદિ અંકથી અંકિત વિચિત્ર-વિવિધ પ્રકટિત-પ્રકાશિત ચિહ્નો અને મુગટો અથવા ચિલપ્રધાન મુગટો યુકત તથા આત્મીય ઋદ્ધિ આદિ સમૂહને દેખાડતા, બીજાની ઉત્તમ બદ્ધિને જોતા, એ પ્રમાણે કલાાલયા સુરવરો જિનેન્દ્રવંદનના હેતુભૂત ભાવથી પ્રેરિત બુદ્ધિ અને હર્ષિતમાનસથી જિનકલાને અનુવર્તના દેવો જિનદર્શન માટે શીઘ આગમન જનિત હર્ષ વડે. વિપુલ સૈન્ય સમુદાય સાથે [નીકળ્યા કઈ રીતે ? તે કહે છે –
ભક્તિ ઉત્સુકતાથી, ગગનતલ-વિમલ-વિપુલ જે ગમન તેના સંબંધી શીઘા વેગથી. સ્વરૂપથી ગતિચપલ, જવાને પ્રવૃત, પવનને પણ જિતનાર જે મન, તેવી શીઘ ગતિથી, વિવિધ યાન-રથાદિ, વાહન-ગજાદિ, ઉંચા કપ્ત વિમલ-ધવલ-છત્ર વડે યુક્ત. વૈક્રિય યાનાદિ અને રનોની સ્વાભાવિક તથા બીજી જે પ્રભા, તેના વડે આકાશને ઉધોતીત કરતા શીધ્ર ચાલ્યા.
પસિઢિલ-શિથિલ બંધનવાળા, ગાઢ બંધનવાળા, બાધાથી જનક ઉત્તમ મુગટચાર કોણ શેખર વિશેષ, તિરિટ-ત્રણ શિખર યુક્ત, તેને ધારણ કરે છે. કુંડલ વડે પ્રકાશિત મુખવાળા, મુગટ વડે દીપ્ત મસ્તકના કેશવાળા અથવા મુગટથી દીપતા મસ્તકવાળા, તાભા-લોહિત વર્ણવાળા, પઉમપષ્ફગો-કમળના ગર્ભ જેવી કાંતિવાળા અથ પીળા, સેય-શુક્લ. એવા ત્રણ વર્ણવાળા વૈમાનિકો હોય છે. બાકી સ્પષ્ટ છે.
બીજી પ્રતિ માં દેવી વર્ણન જોવા મળે છે. તે આ પ્રમાણે –
તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરની પાસે ઘણો અપ્સરાગણ પ્રગટ થયો. તે સરાઓ, અગ્નિ વડે તાપિત, જળ વડે ધોયેલ જે કનક તેનો જે વણ તેના જેવી પ્રભાવાળી અર્થાત્ ગૌરાંગી હતી, બાલ્યભાવને ઓળંગી ગયેલ, મધ્યમજરઠ વયથી રહિત અર્થાતુ નવ યૌવના હતી. અનતિવરમઅવિધમાન હાસપણાથી પ્રધાન, સૌમ્ય-નીરોગ, ચારુ-શોભન રૂપવાળી હતી. રોગાદિથી અબાધિત, શૃંગારરસયુક્ત, તથાવિધ ચૌવનવાળી, અશિથિલ અંગપણે જે તરુણવયનો ભાવ તે તારણ્યને પામેલી. જો કે આ યૌવન અને શરીર આશ્રિત લક્ષણની પ્રધાનપણે વિવક્ષિત ધર્મના આધારપણાના ભેદથી વિવક્ષા કરી છે. • •
• જરાને પ્રાપ્ત ન કરતી, સર્વાગ સુંદરી, ઈષ્ટ વસ્ત્ર-આભરણ આદિ રૂપ અને વસની રચનાથી રતિ દેનારી, તેવી જ રમણીય વેશ કે આકૃતિને ગ્રહણ કરેલી હતી. વળી તે હાર આદિ મગરમુખ શોભતા નૂપુર પર્વતના પ્રચલિત શબ્દવાળા જે આભુષણો,