Agam Satik Part 16 Vipak Aadi Sutro Gujarati Anuwad

SR No.: 009007
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Total Pages: 96
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_vipakshrut
File Size: 1 MB

Page 101

સૂઝ-૫o 183 ત્રિફળાદિ, ભૈષજ-પથ્ય. પ્રાતિહાકિ પીઠફલક શય્યા સંસ્થાક વડે પ્રતિલાભિત કરતા. પ્રતિહાર-પાછું આપવાના હેતુથી લીધેલ. તેના વડે પીઠ-આસન, ફલક-અવખંભનાર્થે કાષ્ઠ વિશેષ. શમ્યા-વસતિ કે શયન, જ્યાં પ્રસારિત પગ વડે સુવાય છે. સંસ્કારક-લઘુતર શયન. સીતળા નુરણન ઈત્યાદિ. તેમાં શીલવત-અણad, ગુણ-ગુણવત, વિરમણ-રાગાદિ વિતિ પ્રકારે, પ્રત્યાખ્યાન-નમસ્કાર સહિતાદિ, પૌષધોપવાસ-અષ્ટમી આદિ પર્વ દિનોમાં ઉપવસન-આહાર ત્યાગ. ચયા પરિગૃહીત તપોકમ વડે આત્માને ભાવિત કરતા. નો $ અવરણીયUNIT ઈત્યાદિ. અક્ષશ્રોત પ્રમાણ-ગાડાના પૈડાની નાભિરૂપ છિદ્ર પ્રમાણ માગ. સસરાહ-અકસ્માત, જલદીથી. આધાકમિક ઈત્યાદિ વ્યક્ત છે. માત્ર રદ્દ - ચિત, તે ઔશિકનો ભેદ છે, જેમકે લાડવાના ચૂણદિને ફરી લાડુ રૂપે કરે અથવા ભાત-દહીં આદિ, જે કરંબકાદિપણે વિરચિત, તે ચિત કહેવાય. કાંતારભક્ત-અરણ્ય, તેમાં ભિક્ષુકોના નિવહાર્થે જે સંસ્કારાય છે તે. દુમિક્ષભક્ત-દુભિક્ષમાં જે ભિક્ષકને માટે સંસ્કારાય છે. આ બધાં ઓશિકાદિના ભેદો છે. વર્લ્ડલિકા ભકત-દુર્દિન માટેનું ભોજન. ગ્લાનભક્ત-બિમારને આરોગ્ય માટે જે અપાય છે. પ્રાપૂર્ણકભકત - કોઈ પણ ક્યાંય જાય ત્યારે સંસ્કારીને અપાય છે અથવા અહીં આવેલ સાધુ આદિને જે અપાય છે તે. મૂલભોયણ-મૂળ આદિનું ભોજન. અહીં ચાવત્ કરણથી ત્રણ પદ જણાય છે. - Mયા - કંદ એટલે સુરણકંદાદિ, નયT - લ એટલે આમ આદિ. fથવા * હરિત એટલે મધુર ડ્રણ કટક ભાંડાદિ. યોયT * બીજો એટલે શાલિ, તિલ આદિ. ભોકતું-ભોજન કરવાનું કે પાતું - પીવાનું, આધાકમદિ ભોજન, પાન ન કશે. અપધ્યાનેન-આd આદિથી આચરિત, આસેવિત જે અપધ્યાનનું જે આસેવના તે અનર્થદંડ છે. પમાદાયરિચ-પ્રમાદ વડે - ઘી, ગોળ આદિ દ્રવ્યોના સ્થગનાદિ કરણમાં આળસ લક્ષણથી આચરિત તે અનર્થદંડ અથવા પ્રમાદ વડે આચરિત છે પ્રમાદાચરિત. હિંસણયાણ-હિંસ અર્થાત્ ખગાદિનું પ્રદાન-નિપ્રયોજન જ બીજાને અર્પણ તે હિંસપ્રદાન. પાપકર્મોપદેશ-પર્યોજન વિના કૃષિ આદિનો ઉપદેશ. “સાવધ’ કરીને - જે આ જળનું પરિમાણ કરણ, તે જળને સાવધ કરીને. સાવધ કઈ રીતે ? જીવા-આશ્કાયિકવાળું કરીને અથવા કઈ રીતે ગાળીને ગ્રહણ કરે છે તે કહે છે - સાવધ કરીને. તે કઈ રીતે કરે ? જીવ વાળું કરીને. અહીં પાણીના પોરા છે તેમ કરીને. અન્યમૂચિક - અરહંત સંઘની અપેક્ષાથી, અન્ય શાક્યાદિ. વૈદ્ય - અરિહંત ચૈત્ય અર્થાત જિનપ્રતિમા. નWઈતિદિ - આ અપવાદ કહ્યો. અહીં ન - પ્રતિષેધ માટે છે, અહંત, અહંત ચૈત્ય સિવાય. તે જો પધ્રિાજક વેષધારક હોય, અન્યતીથિકના દેવતાના વંદનાદિનો નિષેધ કહેતા અર્વતની પણ વંદનાદિનો નિષેધ ન થાય તે જણાવવા અહીં નગ્નસ્થ મૂકેલ છે. કુવન્ન - ઉત્કૃષ્ટ, અનુકૂષ્ટ વડે. 188 ઉજવાઈ ઉપાંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ આક્ષય-આયુકર્મના દલિક નિર્જરવાણી. ભવક્ષય-દેવભવ બંધન રૂપ કર્મગતિ આદિની નિર્જરાચી, સ્થિતિ ક્ષય-આયુકર્મ તથા તે સિવાયની સ્થિતિનો ક્ષય થવાથી. અનંતર ચર્ય ચઈd-દેવભવ સંબંધી શરીર ત્યજીને અથવા ચ્યવન કરીને. અ-પરિપૂર્ણ, દિવ-દીતવાન, વિત-વ્યાખ્યાત શેષપણે કૃણિકના વર્તનવતુ જાણવા. તેવા પ્રકારના કુળોમાં - અહીં કેટલાંક કુળોમાં એ પ્રમાણે શેષ જાણવું. પુણત્તા - પુરુષપણે. પૃથ્વીયffત - ઉત્પન્ન થશે. સ્થિતિપતિત કુળ ક્રમથી આવેલ પુત્ર જન્મોચિત અનુષ્ઠાન વિશેષ. ચંદ-સૂર્ય દર્શનિકા નામે પણ જન્મોત્સવ વિશેષ. જાગરિય-રાત્રિ જાગરિકા, પુત્ર જન્મોત્સવ વિશેષ. નિવૃત-અતિકાંત થતા. અસુઈ-અશુચિયુક્ત, જાતકર્મ-પ્રસવ વ્યાપારનું જે કરણ-વિધાન છે. તેમાં બારસમે દિવસે અથવા બાર દિવસોનો સમાહાર તે દ્વાદશાહ, તે દિવસ જેના વડે પૂર્ણ થાય છે, તે દ્વાદશાહ દિવસ. તેમાં માતા-પિતાએ આ કહ્યું - Uવા પૂર્વ - આવા રૂપે-સ્વભાવ જેનો છે, અન્યથા રૂપે નથી, તેવું તરૂપ ગૌણશું કહે છે ? ગુણ નિષ્પન્ન, ગૌણ શબ્દ અપધાન અર્થમાં પણ વર્તે છે, તેથી અહીં કહ્યું - ગુણનિપH. નામધેજ-પ્રશસ્ત નામ જ. આ સ્થાને બીજી પ્રતમાં “પાંચ ધણી વડે પરિગૃહીત” ઈત્યાદિ પાઠ દેખાય છે, તે પૂર્વવત્ વ્યાખ્યાયિત કરવો. *x - એક હાથથી બીજા હાથમાં સંહૂિયમાણલઈ જવાતો. એક ખોળામાંથી બીજા ખોળામાં અતિ ઉસંગથી બીજા ઉસંગમાં જતાં, ઉસંગ સ્પર્શમુખને અનુભવતો. ઉપનર્ચમાન - નર્તન કરતો. ઉપગીયમાન - તથાવિધ બાલોચિત ગીત વિશેષથી ગવાતો કે ગવડાવાતો. ઉપલાવ્યમાન - કીડાદિ લાલનપાલન કરતો. ઉપગ્રહયમાન-આલિંગાતો, અપમાસ્યમાન - પ્રાસ હિત કરાતો. * x * ઉકંઠના અતિરેકથી નિર્દય આલિંગન વડે ન પીડાતો, સમીહિત પૂરણ કરવાથી પ્રયાસન કરાતો. પરિવંધમાન - સ્તવના કરાતો, પરિચુંmમાન - ચુંબન કરાતો, પરફ્યુમાણ-ધુમાડા તો - x - નિવૃત કે નિયંઘિાત જે ગિરિકંદરા તેમાં રહેલ. હવે અધિકૃતુ વાચના - કંઈક અધિક આઠ વર્ષ ગયેલા છે જેને જખ્યાને છે. તેને અર્થથી-વ્યાખ્યાનથી, કરણથી-પ્રયોગથી. સેહાવેહ-સધાવે છે, નિષ્પાદન કરે છે. સિફખાવેહ-શિક્ષા આપે છે - અભ્યાસ કરાવે છે. વિષય પરિણયમેd - કવયિ તેમાં વિજ્ઞ જ વિજ્ઞક, તે આ પરિણત મગ-બુદ્ધિ આદિ પરિણામવાળો જ વિજ્ઞક પરિણત માત્ર. અહીં માત્રા શબ્દ બુદ્ધયાદિ પરિણામના અભિનવત્વને જણાવવા માટે છે. નવંગ- બે શ્રોત્ર, બે નેત્ર, બે ઘાણ, એક જીભ, એક વચા, એક મન. આ નવે સુતેલની જેમ સુખ-બાળપણાથી અવ્યક્ત ચેતનાવાળા, પ્રતિબોધિત - ચૌવનથી વ્યક્ત ચેતના યુક્ત કરાયેલ છે જેના તે. વ્યવહારભાષ્યમાં - શ્રોમાદિ નવ કહ્યું છે. હચજોહી-અa વડે યુદ્ધ કરનાર. એ રીતે થયોધી અને બાહુયોધી. બાહુ વડે પ્રમર્દન કરનાર તે બાહપ્રમર્દી. વિયાલચારી-સાહસિકપણાથી વિકાલે પણ- સત્રિમાં પણ ચરે છે છે. તેથી જ સાહસિક, સાત્વિક. અત્રે નોr - સાયર્ય ભોગાનુભવ સમર્થ. નો નતિ - ન સંગસંબંધ કરશે. નો જનfત - ન સંગ-પ્રેમ, ભોગ