________________
૩૪૧
શબ્દાર્થ–આત્માથી ઉત્પન્ન થયેલ જે (અધ્યવસાય) વડે અથવા બીજા કારણે આયુષ્ય ઘટે, તે અધ્યવસાયાદિ ઉપકમ જાણુ અને તેથી વિપરીત તે અનુપકેમ જાણવો.
વિવેચન–આત્માથી ઉત્પન્ન થયેલ જે અધ્યવસાય વડે અઠ્ઠા વિષ, અગ્નિ શસ્ત્રાદિ બીજા કારણે આયુષ્ય ઘટે. એટલે ઘણુ કાલ સુધી દવા જે આયુષ્ય હોય, તેને અલ્પકાળમાં ભેળવીએ, તે અપવર્તનના કારણે રૂપ અધ્યવસાયાદિ ઉપક્રમ જાણવે અને તેથી વિપરીત તે અનુપક્રમ જાણ. સોપક્રમી જનાં આયુષ્ય ૭ પ્રકારે ઘટે, તે કહે છે. અઝવસાણ નિમિત્તે, આહારે વેયણા પરાઘાએ; ફાસે આણાપણુ, સત્તવિહં ઝિએ આઉં. ૩૧૧. અક્ઝરસાણ-અધ્યવસાય. | ફાસે-. નિમિત્તે-નિમિત્ત. આણપાણ-શ્વાસોશ્વાસ. આહારે-આહાર. | સત્તવિહ-સાત પ્રકારે. વેણુ-વેદના.
ઝિજજએ-ઓછું થાય છે. પરાઘાએ-પરાઘાત. | આઉં-આયુષ્ય.
શબ્દાર્થ–૧. અધ્યવસાય, ૨. નિમિત્ત, ૩. આહાર, ૪. વેદના, પ. પરાઘાત, ૬. સ્પર્શ, અને ૭. શ્વાસોશ્વાસ, એ સાત પ્રકારે આયુષ્ય ક્ષય પામે છે. (ઓછું થાય છે.)
