________________
૨૮
ભાગ અચિત્ત જાણુ. બાકીના (એકેંદ્રિય, વિકસેંદ્રિય, સમૂ ઈિમ પંચેંદ્રિય તિર્યંચ અને સમુર્ણિમ પંચેંદ્રિય મનુષ્ય) ની નિ ત્રણે પ્રકારની જાણવી. તેમાં જે જીવતી ગાય વગેરેના શરીરમાં કૃમી વિગેરે ઉપજે તેઓની સચિત્ત નિ. સુકા લાકડામાં ઘુણ વિગેરે ઉપજે તેઓની અચિત્ત નિ. ગાયના શરીરના ક્ષતાદિકને વિષે કૃમિ ઉપજે, તથા અર્ધસુકા કાષ્ટમાં ગુણ ઉપજે, તેઓની મિશ્ર (સચિત્તાચિત્ત નિ જાણવી)
પ્રથમની ત્રણ પૃથ્વીના નરકાવાસાને વિષે શીત કેનિ, ચેથીમાં ઉપરના ઘણુ નરકાવાસાને વિષે શીત નિ અને નીચેના થોડા નારકાવાસામાં ઉષ્ણુ નિ, પાંચમીના ઘણા નરકાવાસામાં ઉણુ નિ અને થડા નરકાવાસામાં શીત એનિ. છઠ્ઠી અને સાતમીના નરકાવાસા ઉષ્ણુ નિવાળા છે.
જ્યાં શીત નિ હોય ત્યાંના નારકી ઇવેને બાકી (નરકાવાસા વિના) ની ભૂમિમાં ઉણ વેદના હોય છે અને જ્યાં ઉષ્ણુ ચેનિ હોય, ત્યાંના નારકીઓને શીત વેદના હેય છે. દેવતા ગર્ભજ તિર્યંચ અને ગર્ભજ મનુષ્યની મિશ્ર (કાંઈક શીત અને કંઈક ઉષ્ણ રૂપ બને સ્વભાવવાળી) નિ હેય છે. તેઉકાયને ઉષ્ણુ નિ હોય છે. અને બાકીના છ (પૃથ્વી, અપ, વાયુ, વનસ્પતિ, સમૂચ્છિમ તિર્યંચ અને મનુ) ને ત્રણ પ્રકારની નિ હોય છે એટલે કોઈને શીત, કોઈને ઉષ્ણુ અને કોઈને મિશ્ર (શીતળુ) નિ હેય છે.