________________
૯
દેવલોકની દુનિયા
આ ચોવીસીના ત્રીજા તીર્થંકરદેવ શ્રી સંભવનાથ સ્વામીજીના શાસનકાળની આ વાત છે. કોઈ કેવળજ્ઞાની ભગવંતની દેશનાથી નાનકડો બાળક વિરક્ત બન્યો. તેણે દીક્ષા લેવા માટે ઉતાવળ કરી. પિતા પાસે તે અંગે જિદ કરી. પિતાએ મહોત્સવ કરીને દીક્ષા આપવાનું દીકરાને કહ્યું. પણ દીકરો ઝટપટ દીક્ષા લેવા ઉત્સુક બન્યો. છેવટે પિતાએ કેવલી ભગવંતને વાત કરી.
ભગવંતે કહ્યું, વિલંબ ન કરો... ભલે દીક્ષા તુરત અપાય.
અને તરતજ દીક્ષા વિધિ શરૂ થઈ. ઓઘો અપાતાની સાથે બાળક નાચવા લાગ્યો. નાચતા નાચતા તે બાળક પડી ગયો. તત્કાળ તેનું મૃત્યુ થઈ ગયું.
આથી પિતાને સખત આઘાત લાગ્યો. કેવળજ્ઞાની ભગવંતે આશ્વાસન આપતાં કહ્યું, ‘આજ કારણે મેં મહોત્સવ કરવા જેટલો પણ વિલંબ કરવાની ના કહી હતી. એ આત્મા એનું કલ્યાણ સાધી ગયો છે.’
એજ વખતે આકાશમાંથી એક દેવાત્મા ઉતરી આવ્યો. કેવળજ્ઞાની ભગવંતને તેણે વંદન કર્યું. ભગવંતે પિતાને કહ્યું, ‘‘આ જ તમારા સુપુત્રનો આત્મા ! હવે તો દેવાત્મા બની ગયો છે.’ પિતાને સંતોષ થયો.
દીક્ષાપ્રસંગે શુભભાવ હોવાથી તે દેવ બન્યો. પાપ કરવાથી જો દુર્ગા માં જવું પડે તો ધર્મારાધના કરવાથી દેવલોકમાં પણ જઈ શકાય.
આ દેવોને કાંઈ આપણી જેમ માતાના ગર્ભમાં નવ મહિના ઊંધા મતકે લટકવાનું નથી હોતું, ત્યાં તો હોય છે દેવશય્યા.
ઓધો લઈને નાચતા મુનિવર કાળધર્મ પામતાં, તેમનું શરીર હજુ તો મૃત્યુલોકમાં પડ્યું છે અને આત્મા પહોંચી ગયો છે સ્વર્ગમાં.
દેવશય્યા ઉપર પડેલી ચાદર એકદમ હલવા લાગે છે અને જાણે કે ૩૨ વર્ષની વયનો યુવાન ન હોય, તેવો તે દેવ પ્રગટ થાય છે. આ જ તેમનો જન્મ. ન કોઈ પીડા કે ન કોઈ ત્રાસ, આવો સુંદર જન્મ અહીં છે.
આ દેવોના મુખ્યત્વે ચાર પ્રકાર છે ઃ
(૧) ભવનપતિ (૨) વ્યંતર (૩) જ્યોતિષ્ક અને (૪) વૈમાનિક,
વર્તમાન જગતમાં જેમ ઊંચાઈ દરિયાઈ સપાટીથી (સી - લેવલથી) માપવામાં આવે છે, તેમ આપણા શાસ્ત્રોમાં ઊંચાઈ સમભૂતલા (મેરુપર્વતની સપાટી)થી જણાવવામાં આવેછે.
૯૩