Page Text
________________
તરત જ તેમાં અસંખ્યાતા બેઈન્દ્રિય જીવો ઉત્પન્ન થઈ જાય. માટે શિખંડની સાથે કઠોળનો જેમાં ઉપયોગ થયો હોય તેવી કોઈપણ વસ્તુ વાપરી શકાય નહિ. હવે તમે સમજ્યા ને કે હું કેમ બોલતી નહોતી !''
*
‘‘તો શું બા ! જૈનોથી ક્યારે ય શિખંડ ખવાય જ નહિ ?’'
‘‘દુનિયામાં ખાવાની ઘણી બધી વસ્તુઓ છે. એક શિખંડનો ત્યાગ કરી દઈએ તો એમાં શું વાંધો ? છતાં ય જો શિખંડ ખાવો જ હોય તો વિદળ ન થાય તેની પૂર્ણ કાળજી રાખવી જોઈએ. તેથી તમે બધાએ જણાવેલી વસ્તુઓ તો શિખંડની સાથે ન બનાવાય. ટીંડોળા, કાકડી, દૂધી કે કાચા કેળાનું શાક; ચોખાના ઢોકળા કે કેળાની વેફર, ચણાના આટાના બદલે ચોખાનો આટો નાંખીને બનાવેલી મેથીના વધાર વિનાની કઢી, ભાત વગેરે હોય તો વિદળ ન થાય. વળી બધી વસ્તુઓ બનાવતાં, જમતાં, પીરસતાં કે છેલ્લે સાફસૂફી કરતાં ક્યાંય દહીં અને કઠોળના અંશો ભેગા ન થાય તેની પૂરેપૂરી કાળજી રખાય તો શિખંડ ખાવામાં વાંધો ન આવે. બાકી જોખમ પૂરેપૂરું છે. આપણા ટેસ્ટમાં અસંખ્યાતા જીવોનો કચ્ચરઘાણ થાય તે તો શી રીતે ચાલે ?’’
દાદીમાની વાત સાંભળીને શિખંડને જ કેન્સલ કરી દેવાનો નિર્ણય લેવાઈ ગયો. હવે બેઈન્દ્રિય જીવોની ઉત્પત્તિ કરાવનાર વિદળ થવાની શક્યતા નહોતી માટે દાદીમા ખુશ થઈ ગયા.
આ બેઈન્દ્રિય જીવો પોતાની ઈચ્છા મુજબ હલન-ચલન કરી શકે છે, તેથી ત્રસ છે. તેમનામાં સ્પર્શને પારખવાની અને રસનો સ્વાદ ક૨વાની શક્તિ હોવાથી તેઓ સ્પર્શનેન્દ્રિય અને રસનેન્દ્રિય, એમ બે ઈન્દ્રિયો ધરાવનારા જીવો છે. શંખ, કોડા, છીપલા, અળસીયા, કરમીયા, વાસીભોજનમાં થતાં લાળીયા જીવો વગેરે બેઈન્દ્રિય જીવો છે. તેઓને મોટાભાગે પગ હોતા નથી.
આ બેઈન્દ્રિય જીવોને જાણી લઈને, તેમની હિંસાથી અટકવાની કાળજી લેવી જોઈએ. પેટમાં પેદા થતાં કરમીયા મરી જાય તેવી દવા ન લેવી જોઈએ. પગ નીચે અળસીયા ચગદાઈ ન જાય તે માટે પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. પાઉં, બ્રેડ, ડબલરોટી, સેન્ડવીચ વગેરેમાં બેઈન્દ્રિય જીવો ખદબદતાં હોય છે, તેનો ત્યાગ કરવો જોઈએ. સૂર્યાસ્ત થતાં પહેલાં આજના રાંધેલા વધેલા ભોજન વડે અનુકંપા કરવી જોઈએ પણ રાત વટાવીને તેને વાસી ન બનવા દેવું જોઈએ.
તેઈન્દ્રિય જીવો : જે જીવોને સ્પર્શનેન્દ્રિય અને રસનેન્દ્રિય ઉપરાંત ઘ્રાણેન્દ્રિય (ગંધ પારખવાની શક્તિ) પણ છે કિન્તુ આ ત્રણ ઈન્દ્રિયો સિવાયની ચક્ષુરિન્દ્રિય (આંખ) અને શ્રોત્રેન્દ્રિય (કાન) નથી; તે ત્રણ ઈન્દ્રિયોવાળા જીવો તેઈન્દ્રિય તરીકે ઓળખાય
૫
| SR No. | 008960 |
| Book Title | Tarak Tattvagyan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Meghdarshanvijay |
| Publisher | Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 186 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 2 MB |