________________
થામ્ર, હૃદયમાં કઠોરતા પેદા થાય.
જેના હૃદયમાં થોડીક પણ કરૂણા હોય તે આ જીવોનો સંહાર શી રીતે જોઈ શકે? તે તો એક ક્ષણ પણ સંસારમાં શી રીતે રહી શકે? શું દીક્ષા લઈને સાધુ ન બની જાય કે જેથી કદી ય કાચાપાણીની હિંસા તેણે કરવી ન પડે!
પેલા અર્ણિકાપુત્ર આચાર્ય! વરસાદમાં ગોચરી લઈને આવનારને પૂછ્યું કે આટલા બધા વરસાદમાં ગોચરી ? આટલી બધી વિરાધના કેમ?”
જયાં અચિત્ત (જીવ વિનાનું) પાણી પડતું હતું ત્યાંથી ગોચરી લાવવામાં આવી છે.”
પણ તમને શી રીતે ખબર પડી કે અહીં પાણી અચિત્ત છે? શું કાંઈ જ્ઞાન થયું છે?”
હાજી! આપની કૃપાથી!”
“હે! કયું જ્ઞાન? પ્રતિપાતી કે અપ્રતિપાતી?" (પ્રતિપાતી એટલે આવ્યા પછી ચાલ્યું પણ જાય. અપ્રતિપાતી એટલે આવ્યા પછી ક્યારેય ન જાય તે-કેવળજ્ઞાન)
ઓહોહો! આપ તો કેવળજ્ઞાની મહાત્મા છો ! મને ક્ષમા કરો. હવે મને એ જણાવો કે મને કેવળજ્ઞાન ક્યારે થશે ?”
ગંગાનદી પાર ઉતરતાં તમને કેવળજ્ઞાન થશે.''
“મારે તો જલ્દીથી જલ્દી મોક્ષ જોઈએ, કેવળજ્ઞાન જોઈએ, હવે તો ગોચરી પણ પછી ! કયા દિવસે કેવળજ્ઞાન થશે? તે જ્ઞાનીએ નથી કહ્યું. તેમણે તો કહ્યું છે કે ગંગાનદી પાર ઉતરતા કેવળજ્ઞાન થશે, તો હું હવે વિલંબ શા માટે કરું ? હમણાં જ ગંગાનદીને પાર ઉતરું” એમ વિચારીને તેમણે તો ગોચરી વાપરવાનું મુલતવી રાખીને ગંગાનદી તરફ પ્રયાણ કર્યું.
પૂર્વના વૈરથી ખેંચાયેલી દેવીએ અધવચ્ચે નાવડી આવતાં, તેમને ત્રીશુળમાં ઊંચક્યા. માંસના લોચા નીકળવા લાગ્યા. લોહીની શેર ઉડી, લોહીના ટીપાં નીચે રહેલાં ગંગાનદીના પાણીમાં પડવા લાગ્યા. ત્યારે પણ આ અર્ણિકાપુત્ર આચાર્ય પોતાને થઈ રહેલી વેદનાની ચિંતા નથી કરતાં પણ કાચાપાણીના જીવોની કરૂણા ચિતવે છે.
અરરર! મરતાં મરતાં પણ હું કેટલા બધા જીવોને મારતો જાઉં છું ! મારા ગરમ લોહીથી આ ઠંડા કાચાપાણીના જીવોને કેટલો બધો ત્રાસ થશે” વગેરે..
બીજા જીવોની કરૂણાની ભાવના દ્વારા તેઓ ધ્યાનની ધારામાં ચડ્યા. ક્ષપકશ્રેણી મંડાઈ. ઘાતકર્મો ખપાવીને કેવળજ્ઞાન પામ્યા. આયુષ્ય પણ પૂર્ણ થતાં મોક્ષે સિધાવ્યા.
