________________
(બ) જીવની (ક) ભગવાનની અને (ડ) ગુરુની.
(અ) સ્વામીની ચોરી : જે વસ્તુના જે માલિક હોય તેની રજા ન લે તો સ્વામીની ચોરીનો દોષ લાગે. કેરીના માલિકની જાણ વિના કોઈ કેરી લઈ લે તો સ્વામીચોરી ગણાય. દુનિયામાં આ સ્વામીની ચોરીનો જ ચોરી તરીકે હાલ વ્યવહાર ચાલતો દેખાય છે.
(બ) જીવચોરી : કેરીના માલિકની રજા લઈને ભલે કરી લીધી. પણ તે કેરી તો તેમાં રહેલા જીવનું શરીર છે. કેરીના શરીર ઉપર દુનિયાના કોઈ દુકાનદાર માણસની માલિકી ગણાય કે કેરીના પોતાના જીવની માલિકી ગણાય ?
તેથી કેરીનો સાચો માલિક, તેનો કબજો ધરાવનાર માણસ ન ગણાય પણ તેનો જીવ ગણાય. તેની રજા ક્યાં લીધી છે ? તેથી ખરીદીને મેળવેલી કેરી હોય તો ય તેના જીવની રજા લીધેલી ન હોવાથી, તેમાં જીવચોરીનો દોષ લાગે.
એ કેરીમાંથી રસ કાઢ઼યા પછી ૪૮ મિનિટ પસાર થયા બાદ સાધુઓ પણ વહોરે છે. કેરીના ટુકડા પણ ૪૮ મિનિટ પછી વહોરે છે. તો તેમને જીવચોરીનો દોષ ન લાગે ? તેવો સવાલ આપણા મનમાં કદાચ પેદા થશે.
હકીકતમાં આ જીવ-ચોરીનો દોષ ન લગાડવા માટે જ, ગૃહસ્થોએ પોતાના માટે તૈયાર કરેલા રસ કે ટુકડાને ૪૮ મિનિટ પસાર થયા બાદ જ સાધુ-સાધ્વીજીઓ વહોરે છે.
કોઈપણ જીવ પોતે પોતાનું શરીર આપી દેવા તૈયાર ન હોય તે સહજ છે. તેથી તેની પાસેથી રજા શી રીતે મેળવાય ?
પણ ગૃહસ્થો પોતાના માટે જે કેરીનો રસ કે ટુકડા તૈયાર કરે છે, તેમાં ૪૮ મિનિટ બાદ જીવ જ હોતો નથી. તેથી તે કેસ કે ટુકડાના માલિક હવે જેણે કેરી ખરીદી હોય તે ગૃહસ્થ સિવાય અન્ય કોઈ હોતું નથી.
તે ગૃહસ્થ પોતે જ વહોરાવે છે. તેથી માલિકની રજા મળી ગઈ હોવાથી તે વહોરવામાં હવે ચોરીનો દોષ લાગતો નથી.
(ક) ભગવાનની ચોરી : ભગવાને જેનો નિષેધ કર્યો હોય તે કરીએ તો ભગવાનની ચોરી કર્યાનો દોષ લાગે. તેથી ભગવાનની આજ્ઞા વિરુદ્ધ કાંઈપણ કરવું જોઈએ નહિ. ભગવાનની આજ્ઞા વિરુદ્ધની કોઈપણ ચીજ તેના માલિકની રજા લઈને મેળવે તો ત્યાં સ્વામીચોરી કે જીવચોરીનો દોષ ન હોય તો ય ભગવાનની ચોરીનો દોષ તો લાગે.
(ડ) ગુરુની ચોરી : ગુરુને પૂછ્યા વિના, જાણ કર્યા વિના, જે છે જે છે તે છે કે જે ૧૫૫ ૨ જ છે કે આ જ