________________
ચક્રવર્તીઓ, વાસુદેવો વગેરે કોઈની યતે શરમ રાખતા નથી. ભલભલી હસ્તીઓને આ કર્મોએ ધ્રુજાવી દીધી છે. અનેક ભૂપત્રરાજાઓને તેણે ભૂપતા કરી દીધા છે. સમ્રાટને ઘેર ઘેર ભીખ માંગતા કરી દીધા છે. નરકાદિ ગતિઓમાં મોકલી દઈને તેમને ભયંકર દાવાનલની આગમાં ફેંકી દીધા છે. ના! પ્રભો ! ના! મારાથી તે કર્મોનો ત્રાસ કદી યે સહન થઈ શકે તેમ નથી માટે મારા તમામે તમામ કર્મોનો નાશ તારા પ્રભાવે થાય તેમ તારી પાસે ભાવવિભોર બનીને માંગણી કરું છું.
| (૧૨) સમાધિ મરણ : હે તારક દેવાધિદેવ! મારી અત્યંત મહત્ત્વની માંગણી જો તારી પાસે હોય તો સમાધિમરણની છે. કારણ કે સમાધિમરણ મળે તો જ પરલોકમાં સદ્ગતિ મળે ને પરંપરાએ સિદ્ધિગતિ પણ મળે. જો મરણ વખતે સમાધિ ન રહી તો દુર્ગતિ સિવાય મારા માટે બીજું શું હોય?
શરીરના પ્રત્યેક રૂંવાડે રૂંવાડે જે આત્મપ્રદેશો એકરસ થઈને રહ્યા છે, તેઓ એકીસાથે શરીરથી છૂટા પડવાનો પ્રયત્ન કરે ત્યારે કેવી ભયંકર વેદના હોય ! કલ્પના કરતાં ય સમગ્ર શરીરમાં ધ્રુજારી વ્યાપી જાય છે. આવી ભયંકર વેદનામાં મારી સમાધિ ટકવી મને તો અશક્ય પ્રાયઃ લાગે છે.
આ ભવમાં આવતાં સામાન્ય દુઃખમાં ય હચમચી જાઉં છું. મચ્છર કરડતા હોય ત્યારે જાપ કે કાઉસ્સગ્ગ – ધ્યાનમાં ય સમાધિ ટકતી નથી, તો મોત સમયે ભયંકર વેદનામાં શી રીતે ટકશે? વળી માત સમયે-પુણ્યાઈ ભોગવીને ઊભો કરેલો આ સંસાર છોડીને જવો પડશે - તેવો વિચાર પણ કેટલી બધી માનસિક પડાને પેદા કરતો હશે. આમ, શરીરની પીડાની સાથે માનસિક પીડાનો નવો ઉમેરો થશે. વળી જીવનકાળ દરમ્યાન જે ભયંકર પાપાચારો સેવ્યા છે, તેના પરિણામે મર્યા બાદ પરલોક કેવો ભયાનક થશે? તેનો વિચાર તો છેલ્લી ક્ષણે ય ધ્રુજાવી દેશે.
આવા તન-મન-જીવનની ભયાનક રિબામણો વચ્ચે મારો આત્મા જયારે પરલોક તરફ પ્રયાણ કરવાની તૈયારી કરતો હશે ત્યારે છેલ્લી સેકંડના લાખમાં ભાગમાં પણ મારી સમાધિ શી રીતે રહેશે? બસ! મને આ ચિંતા સતત કોરી ખાય છે. જો મરણ સમયે સમાધિ નહિ તો પરલોક બગડ્યો જ સમજવો. તો તો મારા આ માનવભવ બરબાદ. ભવોભવ સંસારભ્રમણ ચાલુ. મોક્ષ તો યોજનો દૂર ! ના, ના, નાથ ! મારાથી આ સહન થાય તેમ નથી.
૭૭ ક. સૂત્રોનારહોભાગ-૨ )