________________
તો શું આજે આપણું અસ્તિત્વ પણ હોત ખરું?
માત-પિતાના મહિના-મહિનાના વારાઓ બાંધનારો એક સેકંડમાટે આંખો મીંચીને વિચારે કે આપણા માત-પિતાએ પણ જન્મતાની સાથે આપણા ઉછેરવાના મહિના-મહિનાના વારા બાંધ્યા હોત તો શું આપણે આજે જીવતા હોત ખરા?
રાજકોટના અનાથાશ્રમનું એક સર્વેક્ષણ એમ જણાવે છે કે જે અનાથ બાળકોને પહેલા ૧૫ દિવસ માતાના પ્રેમ-વાત્સલ્ય મળતા હોય છે, તેઓ લાંબું જીવી જાય છે, પણ જેમને પહેલા ૧૫ દિવસ માતાની હૂંફ મળી હોતી નથી, તેમને ગમે તેટલી કાળજી લેવા છતાં ય જિવાડી શકાતા નથી ! આપણે જો ૧૫ દિવસથી પણ વધારે ઉંમરના થયા હોઈએ તો તેમાં આપણી માતાનો ઉપકાર ખરો કે નહિ? જો તેમણે આપણને જન્મ આપીને જ ક્યાંક રઝળતા ફેંકી દીધા હોત તો આપણું શું થાત?
બે-ચાર વર્ષની ઉંમરે જ્યારે કાગડાને ઉડાડવાની ય આપણી તાકાત કેસમજણ નહોતી ત્યારે તેની એકાદચાંચથી ય આપણી આંખ ફૂટી જવાની પૂરેપૂરી શક્યતા હતી. તેના બદલે આજે બે ય આંખો જો સલામત હોય તો તેમાં તે સમયે આપણા માત - પિતાએ લીધેલી આપણા માટેની કાળજી સિવાય અન્ય શું કારણ છે?
આવા તો કેટલા ઉપકારો જણાવું? આવા અનેક ઉપકારોની સતત હેલી વરસાવનારા તે માત-પિતા પ્રત્યે ભારોભાર બહમાનભાવ પેદા કરવો જોઈએ. તેમને રોજ સવારે ઊઠીને પગે લાગવું જોઈએ. પોતાની બે આંખો અને કપાળ સૌ પ્રથમ પોતાની માતાના અને પછી પિતાના જમણા પગના અંગૂઠાને લગાડવુંઘસવું જોઈએ. તેઓના અંત:કરણના આશીર્વાદ મેળવવા જોઈએ.
જે રોગો દવાથી મટતા નથી, તે રોગો ગરીબોની દુઆથી મટે છે. આ ગરીબોની દુઆ કરતાં ય માત-પિતાના આશીર્વાદની તાકાત વધારે છે. આવા આશીર્વાદ પ્રાપ્ત કરવા જે કાંઈ ભોગ આપવો પડે તે આપવાની પૂર્ણ તૈયારી બતાવવી જોઈએ.
અનંતકાળના સંસ્કારોના કારણે અહંકાર એટલો બધો માઝા મૂકી રહ્યો છે કે તે આપણને માત-પિતાનો ઉપકાર પણ માનવા દેતો નથી તો પૂજન કરવાની તો વાત જ ક્યાં રહી?
આ પરિસ્થિતિમાં હવે તો મહત્ત્વનો અસરકારક ઉપાય એ જ જણાય છે કે ત્રણ લોકના નાથ દેવાધિદેવ પરમાત્માના પ્રભાવને પામીએ. તેમને ગદ્ગદ્ કંઠે વિનંતી કરીએ, તેમની સન્મુખ થઈને પ્રાર્થના કરીએ કે, “હે પરમાત્મા ! મારી ઉપર એવો પ્રભાવ વરસાવો કે જેથી હું મારા તમામ વડીલજનોનો પૂજક બનું.”
હજાર ૬ ૬ ક. સૂત્રોનારહોભાગ-૨ બહ