________________
સૂત્ર-૧૮ () વિસગીર - સ્વામી
ઉવસગ્ગહરે સૂત્ર ભૂમિકાઃ ઉપસર્ગો (મુશ્કેલી-કષ્ટ-તકલીફ-ઉપદ્રવો)નો નાશ કરવાની અપ્રતિમ કક્ષાની તાકાતઆસૂત્રનીછે.ચૌદપૂર્વધર, શ્રુતકેવલી, સૂરિપુરંદર, ભદ્રબાહુ સ્વામીજી મહારાજાએ પૂર્વોમાંથી ઉદ્ધાર કરીને આસ્તોત્રની રચના કરી છે.
ભદ્રબાહુસ્વામીના મોટાભાઈ વરાહિમિહિરે પણ દીક્ષા લીધી હતી. પણ તેમનામાં વિશેષ યોગ્યતા ન જણાતાં ગુરુમહારાજે તેમને આચાર્યપદવી ન આપી. જિનશાસનમાં પાત્રતાનું મૂલ્ય ઘણું છે. જો અપાત્રને ચીજ અપાય તો તે ફૂટી નીકળે. આચાર્યપદવી ન મળવાથી છંછેડાયેલા વરરાહમિહિરે સાધુપણું જ છોડી દીધું.
ભદ્રબાહુસ્વામી તરફ વૈરને ધારણ કરતા તે વરાહમિહિર મૃત્યુ પામીને વ્યંતર બન્યા. તેમણે મારી મરકીનો જબરદસ્ત ઉપદ્રવ કર્યો. પ્રજાજનો ટપોટપ મરવા લાગ્યા. સંઘના અગ્રણીઓએ ભદ્રબાહુસ્વામીજીને આ ઉપદ્રવમાંથી મુક્તિ અપાવવા વિનંતી કરતા, કરુણાથી પરિપ્લાવિત હૃદયવાળા ભદ્રબાહુસ્વામીજીએ આ ઉવસગ્ગહર સ્તોત્રની રચના કરી. આ સ્તોત્રના પ્રભાવથી વરાહમિહિર દ્વારા કરાયેલો તે ભયાનક ઉપદ્રવ શાંત થઈ ગયો.
પછી તો આ મહાપ્રભાવિક સ્તોત્રના પ્રભાવે લોકોના નાના - મોટા અનેક ઉપદ્રવો શાંત થવા લાગ્યા. ચારેબાજુ તેનો મહિમા પ્રસરવા લાગ્યો.
પણ એમ કહેવાય છે કે, એક બાઈએ પોતાના તુચ્છ કાર્ય માટે આ મહાપ્રભાવિક સ્તોત્રનો ઉપયોગ કર્યો. તેથી ત્યારબાદ આ સ્તોત્રના મૂળભૂત પ્રભાવને તેમાંથી સંહરી લેવામાં આવ્યો.
ખેર! તો ય આજે પણ આ સ્તોત્ર અત્યન્ત પ્રભાવક બની રહ્યું છે. આજેય તેનો મહિમા જરા ય ઓછો નથી. તેના સ્મરણ-જાપ વગેરે દ્વારા તકલીફો દૂર થયાના ઢગલાબંધ અનુભવો આજે ય મોજૂદ છે. તમામ પ્રકારના કષ્ટોને દૂર કરવાની જીવતી-જાગતી શક્તિ આજે ય તેમાં જોવા મળે છે.
જિનશાસનને પામેલો આત્મા તો મોક્ષાર્થી હોય. તેથી તે કર્મના ઉદયે આવનારી આફતોને પણ સંપત્તિ સમજીને વધાવતો હોય. તે આપત્તિમાં પણ સમાધિ કેળવીને તે ઢગલાબંધ કર્મોની નિર્જરા કરતો હોય.
૩૮ . સૂત્રોના રહસ્યોભાગ-૨ )