________________
વિશ્વને પ્રકાશિત કરનારા (તથા) સદ્ગુણોના એક માત્ર સ્થાન રુપ પાર્શ્વનાથ ભગવાનને (તથા) શ્રી (શોભાવાળા) વર્ધમાન (મહાવી૨) સ્વામીજીને (હું) ભાવથી વંદના કરું છું. ॥ ૧॥
જેનો છેડો પામવો અત્યંત મુશ્કેલ છે, તેવા સંસાર રુપી સમુદ્રના પારને પામેલા, દેવોના સમૂહ વડે વંદન કરવા યોગ્ય, કલ્યાણ રુપી વેલડીના મોટા મૂળીયા સમાન સર્વ જિનેશ્વર દેવો (મને) શાસ્ત્રોના એક માત્ર સાર રુપ મોક્ષસુખ આપો. ૨
મોક્ષપ્રાપ્તિના માર્ગમાં શ્રેષ્ઠ વહાણ સમાન, બધા કુવાદીઓના અભિમાનનો નાશ કરનાર, પંડિતોને પણ શરણ રુપ, ત્રણ જગતમાં શ્રેષ્ઠ જિનેશ્વર ભગવતોના સિદ્ધાન્તને (શ્રુતજ્ઞાનને) હું નિત્ય નમું છું. I
મચકુંદ (મોગરા)નું ફૂલ, ચંદ્ર, ગાયનું દૂધ, બરફ (વગેરે જેવા સફેદ) વર્ણવાળી, એક હાથમાં કમળને ધારણ કરનારી, કમળ ઉપર બેઠેલી, પુસ્તકોનો સમૂહ (બીજા) હાથમાં ધારણ કરનારી, (સર્વ રીતે) પ્રશંસા કરાયેલી શ્રુતદેવી (સરસ્વતી દેવી) અમને સદા સુખ માટે થાઓ.
(૯) વિવેચન :
પ્રથમ ગાથા :
કલ્યાણકંદ પઢમં જિણિદ
અત્યારે અવસર્પિણીકાળનો પાંચમો આરો ચાલે છે. અવસર્પિણીકાળ પૂર્વે ઉત્સર્પિણીકાળ હતો, તેના બીજા - ત્રીજા આરામાં ૨૪ તીર્થંકર ભગવંતો થયા હતા. ધર્મનો તે કાળ હતો. અનેક આત્માઓ પોતાનું કલ્યાણ સાધતા હતા.
પણ પછી યુગલિકકાળ શરુ થયો. ધર્મની ગેરહાજરી થવાથી અંધકાર ફેલાયો. ઉત્સર્પિણીકાળના ચોથા - પાંચમા - છઠ્ઠા આરાના ૨ + ૩ + ૪ = ૯ કોડાકોડી સાગરોપમનોકાળ અંધકારભર્યો પસાર થયો. અવસર્પિણીકાળની શરુઆત થઈ. તેના પણ પ્રથમ ત્રણ આરાનો ૨ + ૩ + ૪ ૯ કોડાકોડી સાગરોપમ કાળ (લગભગ) અંધકારભર્યો પસાર થયો; કારણ કે હજુ કોઈએ ધર્મને પ્રકાશિત કર્યો નહોતો.
આ ૯ + ૯ = ૧૮ ફોડાકોડી સાગરોપમનો ભયંકર અંધકારભર્યો કાળ પસાર થયા પછી તે અંધકારને ચીરી નાંખનાર એક તેજલીસોટો આ ભરતક્ષેત્રમાં પ્રગટ્યો. તે તેજલીસોટો એટલે પ્રથમ તીર્થંકર ઋષભદેવ ભગવાન ! ત્રીજા આરાના અંતભાગે તેઓએ જન્મ ધારણ કર્યો. સાધુજીવનની સાધના સ્વીકારી. કેવળજ્ઞાન ૧૦૫ : ક સૂત્રોના રહસ્યોભાગ-૨
