________________
અંતરાયકર્મ
સવારથી સાંજ સુધી કાળી મજૂરી કરવા છતાંય ધનાદિનો લાભ કેમ થતો નથી? જમવા માટે પોતાને મનભાવતાં ઘેબર બનાવ્યાં પણ જ્યારે જમવાનો સમય થયો ત્યારે જ મહેમાન આવી જતાં, તે ઘેબર મહેમાનની થાળીમાં પીરસવાં પડ્યાં અને પોતે ઘેબર વિના જ રહેવું પડ્યું. ઘેબર ખાવાની તીવ્ર ઈચ્છા પૂર્ણ ન થઈ તેમાં ખરેખર કારણ કોણ?
સુંદર મજાનાં ફેશનેબલ વસ્ત્ર તૈયાર કરાવ્યાં અને તે પહેરીને પિકનિક પર જવાની જયાં તૈયારી કરતાં હતાં, ત્યાં જ કોક સંબંધીના મરણના સમાચાર મળતાં નવાં કપડાં એક બાજુ મૂકીને સાદાં કપડાં પહેરીને જવું પડ્યું. ઇચ્છા હોવા છતાં પણ, નવાં કપડાં પહેરવા જતાં જ આવા સમાચાર કેમ મળ્યા? કપડાં પહેરવાનું તે સમયનું નસીબ કોણે ઝૂંટવી લીધું?
આવા અનેક સવાલોના જવાબ રૂપે આપણી સામે રજૂ થાય છે આઠમા નંબરનું અંતરાયકર્મ. અંતરાયકર્મ કહે છે કે, “મારું કામ અંતરાય કરવાનું – અટકાવવાનું છે. બહારની દુનિયામાં ભલે તમને લાગતું હોય કે મહેમાને ઘેબર ખાતાં અટકાવ્યા, સંબંધીના મરણે નવાં કપડાં પહેરતાં અટકાવ્યા, પણ તેઓ તો માત્ર નિમિત્ત છે. હકીકતમાં તે બધું કાર્ય પડદા પાછળ રહીને મેં જ કર્યું છે.”
આત્મા રૂપી સૂર્યમાં તો અનંતી શક્તિ છે. તે ધારે તે કાર્ય કરવા સમર્થ છે. તેના માટે કાંઈજ અશક્ય નથી. આત્માના આ અનંતવીર્ય (શક્તિ) નામના ગુણને ઢાંકનારે જે વાદળ આવે છે, તેનું નામ અંતરાયકર્મ તે આત્માની આ શક્તિને અનેક રીતે ઢાંકવાનું કાર્ય કરે છે. તેના કારણે અનંતશક્તિનો સ્વામી આપણો આત્મા બિચારો સાવ ગળિયા બળદ જેવો બની જાય છે.
રાત્રિભોજન કે કંદમૂળ છોડવાની, નવકારશી વગેરે પચ્ચખાણ કરવાની ક્ષમતા પણ ગુમાવી બેસે છે. ૫૦ કિલો વજન ઊંચકવાની ક્ષમતા ધરાવનારો યુવાન નાનકડી ચમચી ઉપાડી શકતો નથી ! કરોડો રૂપિયા ક્ષણ વારમાં કમાઈ જનારો પાકો વેપારી પાંચ રૂપિયા પણ મેળવવામાં લાચારી અનુભવતો થઈ જાય છે. ર૦ ગુલાબજાંબુ ખાઈ જનારો કિશોર ઇચ્છા હોવા છતાંય અડધી રોટલી પણ ન ખાઈ શકે તેવી સ્થિતિમાં મુકાઈ જાય છે. રોજ નવી નવી ફેશનના વસ્ત્રોથી પોતાના દેહને શણગારતા તે નટખટ યુવાનને આ કર્મના પ્રભાવે વસ્ત્રો વિના જ ભાગી છૂટવું પડે છે!
અંતરાયકર્મ 1 ૧૧૯