________________
આપણે જોઈએ છીએ કે કો'કની હંસ જેવી સુંદર ચાલ છે તો કો'કની કાગડા જેવી ચાલ છે. આવી સારી કે ખરાબ ગતિ કરવાની શક્તિ આપે છે (૫૦) શુભવિહાયોગતિનામકર્મ અને (૫૧) અશુભવિહાયોગતિનામકર્મ
કોઈકનું શરીર ઘણુંવર્ણ છે તો કો'ક કાળો હબસી જેવો છે. કેરીમાં સુગંધ છે તો લસણ દુર્ગધી છે. શેરડી મીઠી છે તો મરચું તીખું છે. કોઈનું શરીર સુકોમળ છે તો કો'કનું બરછટ. આવા જુદા જુદા પાંચ પ્રકારના રંગ, પાંચ પ્રકારના રસ, બે પ્રકારની ગંધ અને આઠ પ્રકારના સ્પર્શ આપનાર ૨૦ પ્રકારના તે તે નામના વર્ણ-ગંધ રસસ્પર્શ-નામકર્મો છે (પરથી ૭૧).
જીવ સીધો ઉપર જતો હોય, ત્યારે તેને વાળીને ખેંચીને જરૂરી છે તે ગતિમાં જરૂરી સ્થાને લઈ જનારા તે તે ગતિના નામના (૭૨થી ૭૫) ચાર આનુપૂર્વી નામકર્મો છે.
(૧) કોઈક જીવ ઇચ્છા પ્રમાણે હાલી-ચાલી શકે છે તો (૨) વનસ્પતિ વગેરેને સ્થિર જ રહેવું પડે છે. (૩) કો'ક સૂક્ષ્મ તો (૪) કોટક સ્કૂલ શરીર ધરાવે છે. (૫) કોઈક બધી શક્તિ મેળવે છે તો (૬) કો'ક ઓછી શક્તિ. (૭) કોઈકને એક શરીરમાં સ્વતંત્રપણે રહેવા મળે છે તો (૮) કોકને એક શરીરમાં (કંદમૂળ વગેરેમાં) અનંતા જીવોની સાથે સંકડાશમાં રહેવું પડે છે. (૯) કો'ક અવયવો સ્થિર મળે છે તો (૧૦) કો’ક અવયવો અસ્થિર મળે છે. (૧૧) કોઈક અવયવો સારા મળે છે, તો (૧ર) કોક અવયવો ખરાબ મળે છે (૧૩) કોક સૌભાગ્ય પામે છે તો (૧૪) કોઈક ઠેરઠેર દુર્ભાગ્ય પામે છે. (૧૫) કોઈકનું કડવું વચન પણ બીજાને મીઠું લાગે છે તો (૧૬) કોઈકનું હિતકારી વચન પણ બીજાને ત્રાસજનક બને છે. (૧૭) કોઈને કોયલ જેવો મધુર કંઠ મળે છે તો (૧૮) કોક ભેંસાસુર કાઢે છે. (૧૯) કોઈક કાંઈપણ ન કરે તો ય બધે યશ મેળવે છે. તો (૨૦) કોકને ડગલે ને પગલે જશને બદલે જૂતિયાં જ મળે છે. આમાં સારું કરનારા દસ સારા ત્રણ દશક નામકર્મો અને ખરાબ કરનારા દસ ખરાબ સ્થાવર દશક નામકર્મો જ જવાબદાર છે. (૭૬થી ૯૫).
કોઈક વ્યક્તિ એવો પ્રભાવશાળી હોય છે કે તેનું અસ્તિત્વ માત્ર બીજામાં ધાક પેદા કરે છે, તેમાં તેનું (૮૭) પરાઘાતનામકર્મ કારણ છે.
આપણે શ્વાસોચ્છવાસ સારી રીતે લઈ શકીએ છીએ તે (૯૮) શ્વાસોચ્છવાસ નામકર્મને આભારી છે અને આપણા શરીરના જુદા જુદા અવયવો જે યથાસ્થાને વ્યવસ્થિત ગોઠવાયા છે તેમાં નિર્માણનામકર્મનો ઉપકાર છે.
ચાલતાં ચાલતાં આપણે આકાશમાં ઊડી જતાં નથી કે ધરતી પર ઢળી જતાં
નામકર્મ 1 ૧૧૧