Page Text
________________
પૂર્ણ ન થયું. તે પહેલાં જ તેનું મરણ થઈ ગયું.
ક્યારેક આપઘાત કરવા છતાં ય બચી જવાય છે, કારણ કે તે વખતે દ્રવ્ય આયુષ્ય રૂપ પૂર્ણ જથ્થો આત્માથી છૂટો પડી ગયો હોતો નથી. ક્યારેક બે એટેક આવી ગયા પછી ત્રીજો એટેક આવતાં મૃત્યુ થાય છે, કારણ કે પહેલો એટેક આવતાં ઘણો જથ્થો ખરી ગયો છતાં થોડો રહી ગયેલો. બીજા એટેકે બાકી રહેલામાંથી પણ ઘણો જથ્થો ખેરવી દીધો. છતાં થોડો રહી ગયેલો. છેલ્લા એટેકે બાકી રહેલા જથ્થાને પણ એકી સાથે દૂર કરી દીધો. પરિણામે તે વ્યક્તિનું મોત થઈ ગયું.
આયુષ્યકર્મના જથ્થાને આત્માથી છૂટો પડતાં સમય ઓછોવત્તો લાગવાથી વહેલા-મોડા મોત થઈ શકે છે, પણ સંપૂર્ણ જથ્થો આત્મા ઉપરથી દૂર થયા વિના તો મોત થતું નથી, તેથી કહ્યું કે દરેક જીવે દ્રવ્ય-આયુષ્ય તો અવશ્ય પૂર્ણ કરવું પડે છે.
પરન્તુ, આપઘાત વગેરે કોઈક તેવા કારણો જો ન આવે તો જીવ કાળ-આયુષ્ય પણ બરોબર પૂર્ણ કરે છે. પછી જ તેનું મૃત્યુ થાય છે. પણ જયારે આપધાત વગેરે તેવાં કારણો ઉપસ્થિત થાય ત્યારે કાળ આયુષ્ય પૂર્ણ થયા પહેલાં જ આત્મા ઉપરથી દ્રવ્ય-આયુષ્ય (કર્મજથ્થો) ખરી જતાં મૃત્યુ થઈ જાય છે.
એક લાંબી દોરીને એક છેડેથી સળગાવવામાં આવે તો ધીમે ધીમે સળગતાં લગભગ ચાર કલાકમાં તે દોરી સંપૂર્ણ સળગીને ખતમ થઈ જતી હોય છે.
હવે જો કોઈ વ્યક્તિ આ લાંબી દોરીનું નાનું ગુંચળું વાળી દઈને, ઉપર કેરોસીન છાંટીને સળગાવે તો? કદાચ દસેક મિનિટમાં જ આખી દોરી સળગી જાય ને? બસ, આવું જ છે આયુષ્યકર્મનું.
પરન્તુ, ગૂંચળું વાળીને, કરોસીન છાંટીને સળગાવી તો તરત દસેક મિનિટમાં જ ખતમ થઈ ગઈ. તેમ અમુક પ્રકારના આઘાતો લાગે તો બાકીનું દ્રવ્ય-આયુષ્ય તરત જ પૂરું થઈ જતાં પહેલાં મૃત્યુ થઈ જાય. | દોરી ધીમે ધીમે બળે કે ગુંચળું વળીને એકીસાથે બળે; દોરી તો સંપૂર્ણ બળે જ; ભલે બળવાનો સમય વધારે-ઓછો થાય. તે જ રીતે આઘાત વિનાનું મૃત્યુ આવે કે અકાળે મોત આવે; દ્રવ્ય-આયુષ્ય તો પૂરું થાય જ. ભલે પછી જીવન જીવવાનો (કાળ-આયુષ્યનો) સમય ઓછો-વધારે રહે.
કાળ-આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં પહેલાં અકાળે મોત લાવનાર જે કારણો છે, તેને શાસ્ત્રોમાં ઉપક્રમ શબ્દથી ઓળખાવ્યાં છે. આ ઉપક્રમ સાત પ્રકારે છે: (૧) અધ્યવસાય (૨) નિમિત્ત (૩) આહાર (૪) વેદના (૫) પરાઘાત (૬) સ્પર્શ અને (૭) આણપ્રાણ.
અધ્યવસાય : આત્મામાં ઉત્પન્ન થયેલ વિકલ્પ. તે ત્રણ કારણે ઉત્પન્ન થાય - (૧) રોગથી (૨) સ્નેહથી અને (૩) ભયથી.
૧૦૨ ૩ કર્મનું કમ્યુટર
| SR No. | 008956 |
| Book Title | Karmanu Computer Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Meghdarshanvijay |
| Publisher | Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 188 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Karma |
| File Size | 4 MB |