________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભવિષ્ય-વર્તમાન સંબંધી, બહાર કે અંદર, સ્થૂલ કે સૂક્ષ્મ, સારું કે ખોટું. દૂર કે નજીક રૂપ છે, રસ છે, ગંધ છે, તે મારાં નથી... કે તે હું નથી...! હું તો આત્માના અક્ષય આનંદ તરફ આગળ વધી રહ્યો છું. નામ અને રૂપ સાથેના આસક્તિના સંબંધો છેદાઈ ગયા છે. મારી તૃષ્ણાઓનો અંત આવી ગયો છે. મારા સર્વે ચિત્તવિકાર નાશ પામ્યા છે.”
શિખીકમાર મુનીન્દ્રના અંતસ્તલમાંથી જાણે એક પોકાર ઊઠ્યો : “તું શોકનિમગ્ન અને જરાપીડિત માતાની સામે જો. તારે તો વિશ્વના સર્વ જીવોને અમૃતનું દાન આપવાનું છે... તો માતાને શું તું અમૃત પ્રદાન નહીં કરે?”
જો માતાનો કર્મમળ અતિ અલ્પ હશે, એની બુદ્ધિ નિર્મળ હશે. એને આત્મભાવ સુબોધ્યા હશે અને પાપો તથા પરલોકનો એને ભય હશે. તો મારો ધર્મોપદેશ એનું જરૂર ઉત્થાન કરશે. તે જિનભાષિત તત્ત્વોને અવશ્ય ગ્રહણ કરશે...
અને કદાચ તેનો આત્મા કર્મમળથી ભારે હશે. બુદ્ધિ મલિન હશે. એનું ‘ચિત્ત દુબધ્ધ હશે. પાપ અને પરલોક તરફ નિરપેક્ષ હશે. તો મારા ઉપદેશની એને અસર નથી જ થવાની. ઉપાદાનની યોગ્યતા વિના, નિમિત્ત કારણો કંઈ કરી શકતાં નથી... પછી તો એ આત્માની ભવિતવ્યતા” જ એના પતન-ઉત્થાનમાં કારણ માનવાનું..
પરંતુ એક વાત નક્કી છે કે હું ગુરુદેવને નહીં કહું કે “મારે કૌશામ્બી જવું છે..' ગુરુદેવ સ્વયં જ્યારે કહેશે – “તારે કૌશામ્બી જવાનું છે. ત્યારે જ જઈશ. માતાના આવેલા સંદેશાની ગુરુદેવને ખબર છે. તેઓ જાણે છે અને તેમણે સ્પષ્ટ આજ્ઞા કરી છે કે, “અત્યારે તારે કૌશામ્બી નથી જવાનું...' એટલે નથી જ જવાનું. કારણ, જન્મદાતા માતા કરતાં પણ અધિક ઉપકાર કરનારા અને અધિક વાત્સલ્ય આપનારા મારા ગુરુદેવ છે! કેવો... અને કેટલો મહાન ઉપકાર છે એમનો મારા પર જ્યારે
જ્યારે એમના ઉપકારોને યાદ કરું છું.. ત્યારે મારો ગુરુપ્રેમ વૃદ્ધિ પામે છે. ગુરુદેવના પ્રેમમાં ડૂબેલો હું ખરેખર માતા-પિતાને ભૂલી જ ગયો હતો. મારે મન ગુરુદેવ જ મારાં માતા-પિતા છે! આ તો પિતાજીનું કૌશામ્બીથી આગમન થયું. અને પછી માતાનો સંદેશો આવ્યો... એટલે એ સહુ સ્મૃતિમાં આવી ગયા. એમાંય માતાના સંદેશાએ મને ભાવવિહ્વળ કરી દીધો.
શું આ મારી માનસિક નબળાઈ છે? હું વૈરાગી છું. છતાં આવી રીતે કોઈ પોતાની ભૂલો સ્વીકારીને પ્રાયશ્ચિત્ત માગે છે. કોઈ વિનમ્ર બનીને ધર્મ પામવા માટે આવે છે.. ત્યારે એના પ્રત્યે મારું હૃદય ભાવવિહ્વળ બની જ જાય છે. મારા મનમાં જો કે સર્વ જીવો પ્રત્યે મૈત્રીભાવ છે. એ મૈત્રીભાવમાંથી તો આ ભાવાત્મક સંવેદનો નહીં પેદા થતા હોય ને?
પાપમાં પ્રવૃત્ત જીવો પ્રત્યે મારા મનમાં તિરસ્કાર નથી પેદા થતો, પરંતુ ધર્મમાં શ્રી સમરાદિત્ય મહાકથા
૪૭૩
For Private And Personal Use Only