________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૯૪
પ્રશમરતિ
મતિજ્ઞાનના ૨૪ ભેદ : સ્પર્શન અવગ્રહ
ઈહા
અપાય
ધારણા
રસના
અવગ્રહ
ઈહા
અપાય
ધારણા ધારણા
ધાણ
અવગ્રહ
ઈશ
નેત્ર
ઈઠા
અપાય અપાય અપાય
ધારણા
અવગ્રહ અવગ્રહ અવગ્રહ
શ્રોત્ર
ધારણા
ઈહા ઈહા
મન
અપાય
ધારણા
અવગ્રહ, ઈહા, અપાય અને ધારણા-દરેકના ૧૨-૧૨ ભેદ બતાવવામાં આવ્યા છે : ૧. બહુગ્રાહી.
૧-૨. બહુ એટલે અનેક અને અબહુ એટલે ૨. અબહુગ્રાહી.
એક બે અથવા બેથી વધારે વસ્તુ જાણતા અવગ્રહ ૩. બહુવિધગ્રાહી.
આદિ-બહુગ્રાહી અવગ્રહ, બહુગ્રાહિણી ઈહા,
બહુગ્રાહી અપાય અને બહુગ્રહિણી ધારણા ૪. એકવિધગ્રાહી.
કહેવાય. એક જ વસ્તુને જાણતા અવગ્રહ આદિ૫. ક્ષિપ્રગ્રાહી
અબહુગ્રાહી અવગ્રહ, અબદુઝાહિતી ઈહા, ૬. અમિગ્રાહી. અબહગ્રાહી અપાય અને અબહુગ્રહિણી ધારણા ૭. નિશ્ચિતગ્રાહી. કહેવાય. ૮. અનિશ્ચિતગ્રાહી. ૯. સંદિગ્ધગ્રાહી. ૧૦. અસંદિગ્ધગ્રાહી. ૩-૪, બહુવિધ એટલે અનેક પ્રકાર અને ૧૧. ધૂવગ્રાહી. એકવિધ એટલે એક પ્રકાર. રૂપ-રંગ, જાડાઈ ૧૨. અધૂવગ્રાહી, આદિમાં વિવિધતાવાળી વસ્તુને જાણનારા અવગ્રહ
આદિ-બહુવિધગ્રાહી અવગ્રહ, બહુવિધગ્રાહિણી ઇહા, બહુવિધગ્રાહી અપાય અને બહુવિધગ્રાહિણી ધારણા કહેવાય. આ જ રીતે આકાર, પ્રકાર, રૂપ, રંગ આદિમાં એક જ જાતની વસ્તુને જાણવાવાળે મતિજ્ઞાન-એક વિશાહી અવગ્રહ...આદિ કહેવાય.
For Private And Personal Use Only