________________
ગોળથી જ કાર્ય સરી જતું હોય તો કરિયાતું પીવાની જરૂર નથી. મૌનથી જ કાર્ય સરી જતું હોય તો શબ્દોચ્ચારણની જરૂર નથી. પુણ્યથી જ કાર્ય સરી જતું હોય તો પાપમાર્ગે કદમ મૂકવાની જરૂર નથી.
વાત પણ મગજમાં બેસે તેવી જ છે ને ? મંજિલે પહોંચવા માટે ડામરનો રસ્તો ઉપલબ્ધ હોય છે તો માણસે કાંટાવાળા રસ્તે કદમ ક્યાં મૂકે છે? વસ્તુ જો મફતમાં જ મળે છે તો એ ખરીદવા માણસ પૈસા ક્યાં ખરચે છે? વગર દવાએ સાવધગીરી દાખવવા માત્રથી જ રોગ છે રવાના થઈ જાય છે તો માણસ પૈસા ખરચીને દવાના રવાડે ક્યાં ચડે છે?
બસ, આ જ ગણિત અપનાવી લેવાનું છે સંસારનાં અનેકવિધ ક્ષેત્રે પ્રેમથી જ જો કાર્ય થઈ જાય છે તો ત્યાં ક્રોધને સ્થાન આપવાની જરૂર નથી. સરળ વ્યવહારથી જ જો ઇષ્ટ સિદ્ધ થઈ જાય છે તો ત્યાં કપટના શરણે જવા જેવું નથી. ક્ષમા માગી લેવાથી જો સંબંધમાં આત્મીયતા ઊભી થઈ જાય તેમ છે તો અહંના આધિપત્ય હેઠળ રહીને અકડાઈ દાખવતા રહેવાની જરૂર નથી.
ટૂંકમાં, જે કાર્ય કરવા ઇચ્છો છો એના વિકલ્પ બરાબર વિચારી લો. રસ્તો સીધો ઉપલબ્ધ હોય તો વાંકો ચૂકો રસ્તો નહીં અને પુણ્યના રસ્તે કાર્યસિદ્ધિ શક્ય હોય તો પાપના રસ્તા પર નજર પણ નહીં.
સવારના અમો સહુ મુનિઓ ગયા હતા પ્રભુનાં દર્શન-ચૈત્યવંદન કરવા પ્રભુના
મંદિરમાં પાપહારિણી નયનરમ્ય પ્રભાતિમાનાં દર્શન કરીને અમો સહુ ફરી રહ્યા હતા પ્રદક્ષિણા – બન્યું એવું કે અમારી આગળ એક ભાઈ પણ પ્રદક્ષિણા ફરી રહ્યા હતા. અમે તો ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરીને ચૈત્યવંદન માટે પ્રભુસન્મુખ ગોઠવાઈ ગયા પણ આશ્ચર્ય ! એ ભાઈની પ્રદક્ષિણા હજી ય ચાલુ જ હતી. અલબત્ત, વચ્ચે બે-ત્રણ વખત એ ભાઈન પ્રભુસન્મુખ બેઠેલા જોયા પણ પછી તુર્ત જ એ પ્રદક્ષિણા કરવા લાગ્યા. મને મનમાં થયું, દેરાસરની બહાર નીકળ્યા બાદ એ ભાઈ પાસે આ અંગે ખુલાસો તો કરી જ લેવો છે.
દર્શન-ચૈત્યવંદન કરીને અમે બહાર નીકળ્યા અને અમારી સાથે એ ભાઈ પણ બહાર આવી ગયા.
‘તમે પ્રદક્ષિણા કેટલી ફરો છો ?' મેં પૂછ્યું
‘હું ગણતો નથી'
એટલે ?” “એટલે કાંઈ નહીં. શરીર ના ન પાડે ત્યાં સુધી ફર્યા કરું છું. શરીર શ્રમિત થઈ જાય એટલે અટકી જાઉં છું'
‘આમ કરવાનું કાંઈ કારણ ?' ડાયાબિટીસનું મને દર્દ છે અને ડૉક્ટરે ચાલવાની સલાહ ખાસ આપી છે. શરૂઆતમાં તો હું ચાલવા માટે બગીચામાં જતો હતો પણ ત્યાં ચાલવાનું બનતું હતું લીલા ઘાસ પર અને ત્યાં રહેલા સહુ સાથે ચર્ચા ચાલતી હતી રાજકારણની. મને એમ લાગ્યું કે ચાલવું જ છે તો પ્રભુના દેરાસરમાં જ શા માટે ન ચાલું? ત્યાં ન હિંસા થાય કે ન કોઈની નિંદા થાય. પ્રભુનાં દર્શનથી પુણ્ય બંધાતું રહે તે નફામાં. બસ, એ દિવસથી બગીચામાં જવાનું બંધ કરીને પ્રભુને પ્રદક્ષિણા આપવાનું શરૂ કરી દીધું છે !”
૧૪