Page Text
________________
દૈશિક શાસ્ત્ર
૧૦૭
(૪) ગાયોને અગોષ્ઠમાટિકા રાખવી.
અર્થાત પ્રત્યેક ગામ અને પ્રત્યેક નગરમાં એટલું ગોચર રાખવું કે ત્યાનું ઘાસ ચરવાથી જ ત્યાંની ગાયોનું પાલન થઈ શકે, તેમને ઘરમાં ઘાસ નીરવાની આવશ્યકતા રહે નહીં. (૫) ગોહત્યા ન થવા દેવી
આ નિયમથી ગોકુળની ઉત્તરોત્તર વૃદ્ધિમાં વિઘ્ન આવતું નથી. આથી ગાયો એટલી સસ્તી રહે છે કે પ્રત્યેક મનુષ્ય તેમને સહેલાઈથી ખરીદી શકે છે. આ જ સુંદર નીતિને કારણે આપણા દેશમાં ગાયો એટલી સસ્તી મળતી હતી કે બે ચાર ગોદાન વાત વાતમાં થઈ જતાં હતાં. આજે પણ આ પ્રથા કયાંક ક્યાંક પ્રચલિત છે. (૬) ચામડાનો વેપાર ન થવા દેવો.
મોટે ભાગે જોવામાં આવે છે કરે ચામડાના વેપારનો ગોવંદ પર ઘણો પ્રભાવ પડે છે. જેમ જેમ ચામડાનો વેપાર વધતો જાય છે તેમ તેમ નિત્ય મારવામાં આવવાથી ગાયોની સંખ્યા ઓછી થતી જાય છે. આથી આ વેપારને રોકવો તે વિશાપતિનો ધર્મ મનાય છે.
પાશ્ચાત્ય અર્થશાસ્ત્રીઓ આપણા અર્થશાસ્ત્રની ગોરક્ષાસંબંધી નીતિનો ઉપહાસ કરે છે અને ગોહત્યા તથા ચામડાના વેપારના પક્ષમાં એવો યુક્તિવાદ કરે છે કે ગાય બળદોની એટલી ઉત્પત્તિ થાય છે કે જો તે બધાને જીવતા રહેવા દેવામાં આવે તો દશ વર્ષમાં એટલા વધી જાય છે કે મનુષ્યોની ખેતી માટે જગ્યા વધતી નથી. અને વીસ વર્ષમાં એટલા વધી જાય છે કે તેમના લીધે મનુષ્ય દુઃખી થવા લાગે છે. આથી ગોહત્યાથી મનુષ્યોનું હિત થાય છે, નહીં કે અહિત. કહેવું પડશે કે ઉક્ત ગણતરી કરનારાઓએ એ વિચાર નથી કર્યો કે ઉત્પત્તિને કારણે એક બાજુ વૃદ્ધિ થાય છે તો પ્રાકૃતિક મૃત્યુ દ્વારા બીજી બાજુ ક્ષય પણ થતો રહે છે. ગાયનું આયુષ્ય લાંબુ હોતું નથી. તદુપરાંત અનુભવ ઉક્ત ગણતરી કર્તાઓની આ યુક્તિ પર વિશ્વાસ બેસવા દેતો નથી, કારણ કે લાખો, હજારો વર્ષો સુધી આપણા દેશમાં ગોહત્યા અને ચર્મવ્યાપાર બંધ રહ્યાં, આપણી રિયાસતોમાં આ વાતો આજે પણ બંધ છે તો પણ ક્યારેય આવી ભયાનક અવસ્થા થઈ હોય એવું સાંભળવામાં આવ્યું નથી.
હિસાબનો વિસ્તાર કરીને એ પણ જોઈ શકાયું છે કે મનુષ્યને જેટલો લાભ એક ગાયના ચામડાથી થાય છે તેનાથી વધુ લાભ માત્ર તેના છાણથી થાય છે. દૂધ, દહીં, ઘી દ્વારા જે લાભ થાય છે તેનું તો પૂછવું જ શુ? સમાજને ગાયના દૂધથી જેટલો લાભ થાય છે તેટલો જ લાભ બળદના પરિશ્રમથી પણ થાય છે.
| SR No. | 008893 |
| Book Title | Daishika Shastra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Badrishah Tuldhariya |
| Publisher | Bharatiya Itihas Sankalan Samiti |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 162 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & History |
| File Size | 9 MB |