________________
8 9 S $ $ $ $
પ્રજ્ઞાની પીછાણ યથાર્થ સ્વરૂપે... અજ્ઞાનું પ્રાગટય? પ્રજ્ઞા, જડ કે ચેતન? નથી એ સમ્યબુદ્ધિ ! જ્ઞાન પછી અજ્ઞાશક્તિની સ્થિતિ ! પંચાજ્ઞા પાળનાર કોણ? જુદુજ રાખે તે પ્રજ્ઞા ! મહીં ચેતવે એ જ આત્માનુભવ! પ્રજ્ઞાથી ઊંધું ચલાવે કોણ? પ્રજ્ઞા અનેદિવ્યચક્ષુ ! અજ્ઞાનીને કોણ ચેતવે? પસ્તાવો કોને થાય? વિચાર નેપ્રજ્ઞા તદન નોખેનોખાં ! જોનારને થાક ક્યાંથી ? છૂટું પડેલું શુદ્ધ ચિત્ત એ જ પ્રજ્ઞા ! ફેર એમાં આભ-જમીનનો ! બુદ્ધિનું સાંભળવા સામે ચેતો ! પ્રજ્ઞા સ્વતંત્ર છે બુદ્ધિથી ! પ્રજ્ઞાની માત્ર જ્ઞાનક્રિયાઓ ! બુદ્ધિથી ઊંચી પ્રજ્ઞા, એથી ઊંચું... અધ્યાત્મમાં બુદ્ધિનો સારો ! સંસાર ચલાવનારી બુદ્ધિ ! શું સમ્યકુબુદ્ધિ અને પ્રજ્ઞા એક જ ! સમ્યબુદ્ધિમાં માલિકી ભાવ! સ્થિતપ્રજ્ઞ દશાને પ્રગટ પ્રજ્ઞા ! અક્રમની તો ઘણી ઊંચી દશા! નખાનારો-પીનારો બોલનારો... નવાજું સુધી સ્થિતપ્રજ્ઞ નેસો એ... મોહમિયો ને સ્થિર અચળમાં !
અનુક્રમણિકા [૧] પ્રજ્ઞા ૧ આ શોધખોળો, પ્રજ્ઞાથી કે બુદ્ધિથી ? ૩ પ્રજ્ઞાચેતવે અહંકારને! ૫ દાદાનુંનિદિધ્યાસન કરાવે પ્રજ્ઞા ! ૬ શુદ્ધ ચિત્ત એ જ શુદ્ધાત્મા. ૭ દાદાની પ્રજ્ઞાની અનોખી શક્તિ! ૮ સમભાવનિકાલમાં પ્રજ્ઞાનો રોલ! ૧૦ નિશ્ચયો, અજ્ઞા-પ્રજ્ઞા તણા ! ૧૩ પ્રજ્ઞામાં કઈ રીતે રહેવું તન્મય? ૧૩ પ્રજ્ઞા ચેતવેક્ષા ભાગને! ૧૩ ભૂલની સામે પ્રતિભાવ કોનો? ૧૪ પ્રજ્ઞાના પરિણામો ભોગવે કોણ ? ૧૪ જુદાં બે, વેદક ને જ્ઞાયક ! ૧૬ પ્રજ્ઞા પરિવહ ૧૭ શ્રદ્ધા, પ્રજ્ઞાની ઝીણી સમજ ! ૧૮ સંબંધ, સૂઝ અને પ્રજ્ઞા તણો ! ૧૯ એ છે દર્શન, નહી સુઝ ! 0 અન્ના એજ અજ્ઞાન? રર પ્રજ્ઞા નથી રિયલ કેરિલેટીવ ! ર૩ ભેદ, ભેદજ્ઞાનને પ્રજ્ઞા તણાં ! ૨૩ ‘એમ’ કરે તો બુદ્ધિ મરી જાય ! ૨૪ શુદ્ધાત્મા, પ્રતિષ્ઠિત આત્માને પ્રજ્ઞા ! રપ રાયક્તા કોની? ર૬ જુગલ જોડી, જાગૃતિને પ્રજ્ઞાની ! ૨૮ અજ્ઞાશક્તિનું મૂળ !
૯ એનોય પ્રજ્ઞા ! ૩ર દાદાની ખટપટી પ્રજ્ઞા ! ૩૩ કૃપાનું રહસ્ય! ૪ જગતલ્યાણમાં અહંકાર નિમિત્ત ને... ૩૫ ત્યાં સુધી પ્રજ્ઞા જ જ્ઞાતા-દ્રા!
શંકા ત્યાં સુધી સ્થિતઅજ્ઞ ! ૩૬ કોણ થાતા ને કોનું ધ્યાન ? સ્થિતપ્રજ્ઞ દશાથી આગળ ! ૬ જ્ઞાન, વિજ્ઞાનને પ્રજ્ઞા ! અહંકારનું સ્થાન સ્થિતપ્રજ્ઞમાં ? ૩૭ બુદ્ધિથી ભેદ, પ્રજ્ઞાથી અભેદ ! ફેર, સ્થિતપ્રજ્ઞ નેવીતરાગમાં!
અભેદતાની પ્રાપ્તિ એટલે શું?
[૨.૧] રાગ-દ્વેષ સંસારનું રૂટકૉઝ - અજ્ઞાન! 39 વિષયગ્રંથિ છેદન, ત્યાં ધારી જ બનેવીતરાગ !
ઉ9
નિજ સંવેદન અક્રમમાં રાગ-દ્વેષ રહિત દશા! ૩૯ સો ટકા ગયા રાગ-દ્વેષ ! રાગ આસક્તિ-પરમાણુવિજ્ઞાન ! 0 લઢે-વઢે તોય વીતરાગ!. નથી શુદ્ધાત્માને રાગ-દ્વેષ ! ૮૧ રાગ-દ્વેષ એવ્યતિરેક ગુણ ! તો જ પમાય મોક્ષનો પંથ ! ૮૩ પુગલમાં રાગષ નહીં તે જ્ઞાન ! ધેય મારું ત્યાંછટ્યા !
૮૪ જ્ઞાન પ્રકાશનેન ય મૂર્છા! મનના વિરોધ સામે...
૮૫ રાગ-દ્વેષ રહિત તેઅહિંસક! મહાત્માઓનેન રહ્યાં રાગ-દ્વેષ ! ૮૬ જેટલો રોગ એટલો રાગ ! પછી એભરેલો માલ !
૮૭ રાગ-દ્વેષ રહિતતે શુદ્ધ જ્ઞાન !
[૨.૨] ગમો-અણમો અહંકાર ભળે તો જ રાગ-ય!. જ ઉપેક્ષાથી શરૂ વીતરાગતાની વાટ ! નથી રાગ-દ્વેષ, અક્રમજ્ઞાન.... | ૮ ઉપેક્ષાથી ઊંચી ઉદાસીનતા! ભાવતું ના ભાવતુંમાં ડખલ કોની? ૯૯ રાગદ્વેષ ત્યાં યાદગીરી ! ઘદાનો ગમો-અણગમો ! ૧ળ ફેર, સ્નેહ અને રાગમાં !
[૨.૩] વીતદ્વેષ વ્યાખ્યા રાગષ તણી ! ૧૧૦ બાળકો પૂર્વનાથના પરિણામે! જેલ ઉપર રાગથાય?
૧૧૧ રાગમાંથી દ્રષ, દ્વેષમાંથી રાગ ! રખવનાર મૂળ દ્વેષ ! ૧૧૨ અક્રમ વિજ્ઞાને બનાવ્યા વીતષ ! દ્વિષ જ જનેતા રાગની ! ૧૧૨ વીતષ કેમ નહીં ? પહેલાં દ્વેષ, સૂક્ષ્મમાં ! ૧૧૪ ‘હું ચંદુમાં રાગ તો સ્વરૂપમાં ય ! અને રાગમાં પસંદગી પોતાની ! ૧૧૫ થયાં વીતષ, જ્ઞાન મળતાં જ ! ચાર કષાયો છેષ ! ૧૧૬ વીતષ પછી રહ્યો ડિસ્ચાર્જ રાગ! ભૂખનું મૂળ કારણ દ્વેષ ! ૧૧૯ એટેક ગયો તે ભગવાન થયો! એબધી છે અશાતા વેદનીય ! ૧૨૨ રાગ-દ્વેષના ભોગવટાનો.... દ્વષ જ પ્રથમ, પછી રાગ ! ૧૨૩ આ છે સંપૂર્ણવિજ્ઞાન !
$ $ $ $