________________
આપ્તવાણી-૩
૧૧૭
૧૧૮
આપ્તવાણી-૩
ભગવાન સ્વરૂપ,
ક્યારે ?
પ્રશ્નકર્તા : જીવ, આત્મા અને ભગવાનમાં ફેર શો ?
દાદાશ્રી : સ્વસત્તામાં આવી જાય ત્યાર પછી ભગવાન કહેવાય. પુરુષ થાય પછી પુરુષાર્થમાં આવે ત્યારે ભગવાન કહેવાય, ને જ્યાં સુધી પ્રકૃતિની સત્તામાં છે ત્યાં સુધી જીવ છે.
‘હું મરી જઇશ” એવું ભાન છે તે જીવ છે ને ‘હું નહીં કરું” તેવું ભાન આવે તે આત્મા ને ‘ફૂલ સ્ટેજ'માં આવે તે ભગવાન.
પ્રશ્નકર્તા : આત્મા ભગવાનનું સ્વરૂપ ક્યારે ગણાય ?
દાદાશ્રી : એ બહુ ખોટું કહેવાય. એટલા માટે તો પહેલાંથી જ પહેલાના જ્ઞાનીઓ શ્લોક બોલેલા :
અન્ય ક્ષેત્રે કૃતમ્ પાપમ્, ધર્મક્ષેત્રે વિનશ્યતિ, ધર્મક્ષેત્રે કૃતમ્ પાપમ્, વજલેપમ્ ભવિષ્યતિ.
વજલેપ એટલે લાખો વરસ માટે ખલાસ થઇ જાય ! નર્ક મળે ! જે પોતાનું જ અહિત કરી રહ્યાં છે તેને અમે જાગતા ઊંધે છે એમ કહીએ છીએ. આનાથી તો મનુષ્યપણું જતું રહેશે, દુઃખના ડુંગર ઊભા કરી રહ્યાં છે. આને જ્ઞાન એકલું જ અટકાવી શકે. સત્યજ્ઞાન મળવું જોઇએ. પસ્તાવો એકલો કરવાથી કશું વળે નહીં. પસ્તાવો એ તો ધર્મનું એક શરૂઆતનું પગથિયું છે.
પ્રશ્નકર્તા : ખોટાં કામ કરે ને પસ્તાવો કરે ને પાછું એનું એ ચાલ્યા કરે ને ?
દાદાશ્રી : પસ્તાવો હાર્ટિલી હોવો જોઇએ.
ઊધું જ્ઞાન મળે છે તેમાંથી તૃષ્ણાઓ ઉત્પન્ન થાય છે અને ઊંધા જ્ઞાનની આરાધનાથી ફળસ્વરૂપે દુ:ખ આવે છે. બાકી, કુદરત કોઇને દુઃખ આપવા સર્જાયેલી નથી. મનુષ્ય સિવાયના ઇતર પ્રાણીઓને કંઇ ચિંતા કે દુ:ખ નથી.
| વિકલ્પી થાય ત્યાર પછી મનુષ્ય અહંકારી થાય ત્યાં સુધી અહંકાર નોર્મલ કહેવાય છે, સાહજિક, વાસ્તવિક અહંકાર કહેવાય. વિકલ્પી થાય તો જવાબદાર બન્યો. અને જવાબદાર બન્યા પછી દુ:ખ આવે. જ્યાં સુધી વિકલ્પી ના થાય, જવાબદાર ના થાય, ત્યાં સુધી કુદરત કોઇ દિવસ કોઇને ય દુઃખ આપતી નથી.
પ્રશ્નકર્તા : દુઃખ મનુષ્યો જ ઊભાં કરે છે ?
દાદાશ્રી : આપણે જ ઊભું કર્યું છે, કુદરતે નહીં. કુદરત તો હેલ્પફુલ છે. જ્ઞાનનો દુરૂપયોગ થયો એટલે શેતાનનું રાજ તમારી ઉપર થઇ ગયું ત્યાં પછી ભગવાન ઊભા ના રહે.
દાદાશ્રી : પોતાના સ્વરૂપનું ભાન થાય ત્યારે ભગવાન સ્વરૂપ થવા માંડે અને પછી કર્મના બોજા ઓછા થઇ જાય ત્યારે છેલ્લે ફુલ સ્વરૂપ થાય ત્યારે પોતે જ પરમાત્મા થાય.
પ્રશ્નકર્તા : આત્મા દૈહિક રૂપ ધારણ કરે ત્યારે જીવ કહેવાય ?
દાદાશ્રી : આત્મા દૈહિક રૂપ ધારણ કરતો નથી, ખાલી ‘બિલીફ” બદલાય છે, ‘હું ચંદુલાલ છું’ એ રોંગ બિલીફ બેઠી છે, ખરી રીતે તમે આત્માસ્વરૂપ જ છો ને આત્મસ્વરૂપે કોઇ દહાડો મરતા જ નથી, ખાલી ‘બિલીફ' જ મરે છે.
પ્રશ્નકર્તા : દરેકના આત્મા એક સ્વરૂપ છે, તો પછી દરેકને અનુભવ જુદા જુદા કેમ થાય છે ?
દાદાશ્રી : દરેક આત્મા સમસરણ માર્ગમાં છે. એના પ્રવાહ જુદા જુદા હોવાથી દરેકને જુદા જુદા અનુભવ થાય છે.
પ્રશ્નકર્તા : શુદ્ધાત્મા અને અશુદ્ધાત્મા બંને આત્મા એક હોય ?
દાદાશ્રી : અશુદ્ધ તો અપેક્ષાના આધારે કહેવાય છે. ‘હું ચંદુલાલ છું’ ત્યારે અશુદ્ધ કહેવાય, એ જીવાત્મા કહેવાય. અને એ “રોંગ બિલીફ’