Page Text
________________
આપ્તવાણી-૩
આપ્તવાણી-૩
શુદ્ધ ચેતન ટંકોત્કીર્ણ સ્વભાવવાળું છે. પર-પુદ્ગલમાં રહેવા છતાં શુદ્ધચેતન ટૂંકોત્કીર્ણ સ્વભાવથી ક્યારે ય પણ તન્મયાકાર થયું નથી એકત્વભાવને પામ્યું નથી, સર્વથા જુદું જ રહ્યું છે. ફક્ત ભ્રાંતિથી તન્મયાકાર ભાસે છે. કોઇ પણ વસ્તુમાં શુદ્ધચેતન ભેળસેળ થાય એવું નથી.
સ્થૂળતમથી સૂક્ષ્મતમ સુધીના તમામ પૌગલિક પર્યાયોનું શુદ્ધચેતન જ્ઞાતાદ્રષ્ટા માત્ર છે, ટંકોત્કીર્ણ છે, કેવળજ્ઞાન સ્વરૂપ છે.
આત્મા : અવ્યાબાધ સ્વરૂપ !
દાદાશ્રી : ટંકોત્કીર્ણ એ ‘સાયન્ટિફિક' શબ્દ છે. લોકભાષાનો શબ્દ નથી, ઋષભદેવ ભગવાનનો કહેલો શબ્દ છે. પંડિતોથી સમજાય એવો નથી. છતાં હું ટૂંકમાં ધૂળ ભાષામાં સમજાવું છું. આ પુદ્ગલ અને આત્માને ગમે તેટલું વલોવ વલોવ કરીએ તો ય તે કોઇ દહાડો ભેગું, એકાકાર-એટલે કે “કમ્પાઉન્ડ થઇ જતું નથી. “મિલ્ચર’ રૂપે જ ત્રિકાળ રહે છે. “કમ્પાઉન્ડ' થઇ જાય તો આત્માના મૂળ ગુણધર્મ બદલાઇ જાય, પણ ‘મિલ્ચર’માં ના બદલાય.
તેલ ને પાણી ગમે તેટલું ‘મિક્ષ’ કરવા જાય તો ય એકાકાર ના થઇ જાય. મૂળ વસ્તુ રૂપે આત્મા અને પુદ્ગલ એકાકાર ના થાય. એટલે આત્મા એ વસ્તુ રૂપે છે અને અવિનાશી છે, અને આત્મા સિવાયની બીજી વસ્તુઓ પણ છે કે જે અવિનાશી છે. તે બધી ભેગી થઇ છે, પણ એકાકાર નથી થઇ. એકાકાર થઇ પણ ના શકે. કારણ કે દરેક મૂળ તત્ત્વો ટંકોત્કીર્ણ સ્વભાવના છે. એક દ્રવ્ય બીજા દ્રવ્યનું કંઈ કરી શકે નહીં, એ ટંકોત્કીર્ણ સ્વભાવને લીધે છે.
આ પુદ્ગલ તત્ત્વનો સ્વભાવ એવો જુદી જ જાતનો છે કે જે આ બધું ઊભું કરી દે છે ! ત્યાં મતિ પહોંચે તેમ નથી. આત્માની માત્ર ‘બિલીફ’ બદલાય છે. આમાં ‘કલ્પ’ના વિકલ્પ થયા તેથી આ દેહ ને સંસાર ઊભો થઈ જાય છે. છતાં ય આમાં આત્મા પોતે સ્વભાવપરિણામી જ રહે છે, ક્યારે ય સ્વભાવ ચૂકતો નથી.
ટંકોત્કીર્ણ શબ્દ તો બહુ ભારે છે, કોઇનું ગજું નથી એનો સંપૂર્ણ અર્થ કરવાનો. અર્થ કરે, પણ સહુની ભાષામાં કરે. ‘જ્ઞાની પુરુષ' છેલ્લી ભાષામાં સમજાવે, પણ છેલ્લી ભાષામાં શબ્દો ના નીકળે. કારણ કે મૂળ વસ્તુએ પહોંચવા શબ્દો નથી હોતા. અમે જે બોલીએ એ સંજ્ઞાસૂચક શબ્દો છે, બાકી મૂળ વસ્તુ તો શબ્દાતીત છે. આત્મા શબ્દ મૂક્યો છે તે પણ સંજ્ઞાસુચક છે. બાકી આત્મા વસ્તુ જ એવી છે કે જેનું નામ ના હોય, રૂપ ના હોય.
ટંકોત્કીર્ણ એ પરમાર્થ ભાષાનો શબ્દ છે ને સ્વાનુભવ તેનું પ્રમાણ
‘હું શુદ્ધાત્મા છું' એ લક્ષમાં બેઠું, ત્યારથી અનુભવશ્રેણીઓ શરૂ થઇ જાય. જીવડું પગ નીચે વટાઇ ગયું તો “એને’ શંકા પડે, નિઃશંકતા ના રહી શકે. માટે ત્યાં સુધી ‘ચંદુલાલ’ પાસે ‘તમારે પ્રતિક્રમણ કરાવવું પડે કે ચંદુલાલ, તમે જીવડું વાટયું માટે પ્રતિક્રમણ કરો. એમ કરતાં કરતાં સૂક્ષ્મ ભાવની અનુભવશ્રેણી પ્રાપ્ત થશે અને પોતાનું સ્વરૂપ અવ્યાબાધ સ્વરૂપ છે એમ લાગશે, દેખાશે ને અનુભવમાં આવશે. ત્યાર પછી શંકા નહીં પડે. ત્યાં સુધી તો જ૫ આત્મા, તપ આત્મા, ત્યાગ આત્મા, સત્ય આત્મામાં હોય છે, એ શુદ્ધાત્મામાં નથી. એ શ્રેણી ના કહેવાય. એટલે એ માણસ મોક્ષે જશે કે કઇ બાજુ જશે એ કહેવાય નહીં. શુદ્ધાત્માનું લક્ષ બેઠા પછી શ્રેણી મંડાય. ત્યાર પછી પોતાનું સ્વરૂપ અવ્યાબાધ છે, સૂક્ષ્મ છે, અમૂર્ત છે એ અનુભવમાં આવતું જાય.
પ્રશ્નકર્તા : અવ્યાબાધ એટલે શું ?
દાદાશ્રી : અવ્યાબાધનો અર્થ એ થાય કે મારું સ્વરૂપ એવું છે કે કોઇ જીવને કિંચિત્ માત્ર ક્યારે ય પણ દુઃખ ન કરી શકે અને સામાનું સ્વરૂપ પણ એવું છે કે એને દુઃખ ક્યારે ય પણ ના થાય; એવી જ રીતે આપણને પણ સામો દુ:ખ ના દઈ શકે એ અનુભવ થઇ જાય. સામાને એનો અનુભવ નથી, પણ મને તો અનુભવ થઇ ગયો પછી મારાથી દુઃખ થશે એવી શંકા ના રહે. જ્યાં સુધી સામાને મારાથી દુઃખ થાય છે એવી શંકા સહેજ પણ થાય તો તેનું પ્રતિક્રમણ કરવાનું, એ શંકાનું નિવારણ
| SR No. | 008826 |
| Book Title | Aptavani 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dada Bhagwan |
| Publisher | Dada Bhagwan Foundation |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 166 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Akram Vigyan |
| File Size | 95 KB |