________________
આપ્તવાણી-૩
3
આપ્તવાણી-૩
વિભાવિક યુગલથી જણ આવું દીસે !
એને જુદા પાડશો નહીં કે આ સારું છે ને આ ખોટું છે. આ કંકવાળાઓએ જુદું પાડયું. એ વિકલ્પો છે. નિર્વિકલ્પીને સારું-ખોટું એ બંને વિભાવિક અવસ્થા દેખાય.
પરમાણુઓની સૂક્ષ્મતા, કેટલી ?
પ્રશ્નકર્તા : સ્કૂલ, સૂક્ષ્મ, સૂક્ષ્મતર અને સૂક્ષ્મતમ એ બધાની ‘બાઉન્ડ્રી’ કઈ?
આત્મા જોડે જે જે પુદ્ગલ સ્વર્યું તે વિભાવિક થયું કહેવાય. તે દેહધારી માત્ર જોડે હોય. જ્યારે સ્વાભાવિક પુદ્ગલની અવસ્થાઓ બદલાયા કરે. આ દેહ અનંત પરમાણુઓનો બનેલો છે. પણ તે વિભાવિક પરમાણુઓનો છે. જ્યારે બહાર બીજાં બધાં પરમાણુઓ છે તે સ્વાભાવિક પરમાણુઓ છે.
પુદ્ગલ જે મૂળ સ્વાભાવિક છે તે ‘પરમેનન્ટ’ છે. આ વિભાવિક પુદ્ગલ ‘ટેમ્પરરી’ છે. વિશેષ ભાવે પરિણમેલું છે તે ટેમ્પરરી છે. મૂળ સ્વભાવવાળું પુદ્ગલ પરમાણુ સ્વરૂપે છે તે ‘પરમેનન્ટ' છે.
પ્રશ્નકર્તા : વિશેષ ભાવે શાને લીધે પરિણમે છે ?
દાદાશ્રી : આત્મા ને આ બધું ભેગું થવાથી. ‘સામિપ્ય ભાવ” ઉત્પન્ન થવાથી વિશેષ ભાવ ઉત્પન્ન થાય છે. અને એથી પુદ્ગલમાં ય વિશેષ ભાવ ઉત્પન્ન થયો છે. ખરાં પુદ્ગલ તો પરમાણુરૂપે હોય અથવા
સ્કંધરૂપે હોય પણ તે ‘રિયલ' છે. જ્યારે વિશેષ ભાવ એટલે આની મહીં મિલ્ચર ભાવે છે.
પ્રશ્નકર્તા : ક્યા કારણે સ્ત્રીને સ્ત્રી-દેહ ને પુરુષને પુરુષ-દેહ મળે
દાદાશ્રી : સ્કૂલ તો આ બધા ડોકટરોને દેખાય છે એ. મોટાં મોટાં દૂરબીનથી, માઇક્રોસ્કોપથી દેખાય તે પણ સ્થલ જ કહેવાય. વિશ્રા તે સૂક્ષ્મતમ અને પ્રયોગસા તે સૂક્ષ્મતર અને પરમાણુ ખેંચ્યા ને પરિણામ પામીને અંદર ભેગાં થયાં તે મિશ્રસા પરમાણુઓ સૂક્ષ્મ કહેવાય. મિશ્રા એ ‘ઇફેકટિવ બોડી’ છે અને પ્રયોગસા એ કારણદેહ છે.
પ્રશ્નકર્તા : આ ‘સાયન્ટિસ્ટસ’ એટમ્સ’ અને ‘ઈલેકટ્રોન્સ' કહે છે તે ક્યાં સુધીની સૂક્ષ્મતા કહેવાય ?
દાદાશ્રી : એ બધું સ્કૂલમાં જાય. વૈજ્ઞાનિકોએ જેટલી જેટલી શોધખોળ કરી છે તે બધી સ્કૂલમાં જાય. ‘જ્ઞાની પુરુષ' જે પરમાણુની વાત કરે છે તે ફકત કેવળી જ જોઈ શકે.
પગલ, તત્વસ્વરૂપે અવિનાશી !
પ્રશ્નકર્તા : આત્મા સત્ય છે તેમ શાથી કહેવાય છે ? પુદ્ગલ શું
દાદાશ્રી : આ ‘બોડી’ એ ક્રોધ, માન, માયા, લોભના પરમાણુઓથી જ બંધાયેલું છે. પુરુષના દેહમાં માન અને ક્રોધના પરમાણુઓ વધારે હોય તે સ્ત્રીના દેહમાં કપટ અને લોભનાં પરમાણુઓ વધારે હોય. કોઇ પુરુષમાં કપટ અને મોહનાં પરમાણુઓ વધી જાય તો તે બીજા અવતારમાં સ્ત્રી થાય. ને સ્ત્રીને જો કપટ અને લોભ ઘટી જાય ને ક્રોધ અને માન વધી જાય તો તે બીજા અવતારમાં પુરુષ થાય. સ્ત્રી એ કંઇ કાયમની સ્ત્રી નથી. આત્મા, આત્મા છે ને પરમાણુ બધા બદલાયા
દાદાશ્રી : આત્મા સત્ય નહીં, પણ સત્ છે. પુદ્ગલ પણ સત્ છે. પુદ્ગલના ગુણધર્મ છે, ને પર્યાયો પણ છે. પણ પર્યાયો બદલાયા કરે છે. પર્યાયો વિનાશી છે. આત્મા પોતે વસ્તુ સ્વરૂપે છે, સ્વતંત્ર છે, ગુણધર્મ સહિત છે. સત્—આત્મા એટલે જ પરમાત્મા કહેવાય.
પ્રશ્નકર્તા : પુદ્ગલ સત્ છે, તે કેવી રીતે ?
આ સારું-ખોટું દેખાય છે તે પુદ્ગલની વિભાવિક અવસ્થા છે.