________________
| प्रामृत-१८
|
५ |
चक्कवालविक्खंभेणं पण्णत्ते, एक्काणउइं जोयणसयसहस्साई सत्तरं च सहस्साई छच्च पंचुत्तरे जोयणसए किंचि विसेसाहिए परिक्खेवेणं आहिएति वएज्जा । ભાવાર્થ :- ગોળ અને વલયાકાર સંસ્થાનથી સંસ્થિત કાલોદધિ સમુદ્ર ધાતકીખંડદ્વીપને ચારે બાજુથી ઘેરીને રહ્યો છે યાવત સમગોળાકાર સંસ્થાનથી સંસ્થિત છે, વિષમ ગોળાકાર સંસ્થાનથી સંસ્થિત નથી.
પ્રશ્ન- કાલોદધિ સમુદ્રનો ચક્રવાલ વિખંભ કેટલો છે અને પરિધિ કેટલી છે? ઉત્તર- કાલોદધિ સમુદ્રનો ચક્રવાલ વિખંભ આઠ લાખ યોજન છે અને તેની પરિધિ સાધિક એકાણુ લાખ, સત્તર હજાર, छसो पाय(१,१७,६०५) योननी छे.
८ ता कालोए णं समुद्दे केवइया चंदा पभासेंसु वा पुच्छा । ता कालोए णं समुद्दे बायालीसं चंदा पभासेंसु वा पभासेंति वा पभासिस्संति वा, बायालीसं सूरिया तवेंसु वा तवेति वा तविस्सति वा, एक्कारस छावत्तरा णक्खत्तसया जोयं जोइंसु वा जोएंति वा जोइस्संति वा, तिण्णि सहस्सा छच्च छण्णउया महग्गहसया चारं चरिंसु वा चरेंति वा चरिस्संति वा, अट्ठावीसं सयसहस्साई बारस सहस्साई णव य सयाइ पण्णासा तारागणकोडिकोडीओ सोभ सो सु वा सोभति वा सोभिस्संति वा ।।
एक्काणउई सतराई, सहस्साई परिरओ तस्स । अहियाई छच्च पंचुत्तराई, कालोदधि वरस्स ॥१॥ बायालीसं चंदा, बायालीसं च दिणकरादित्ता । कालोदहिमि एए, चरंति संबद्धलेसागा ॥२॥ णक्खत्तसहस्सं, एगमेव छावत्तरं च सयमण्णं । छच्चसया छण्णउया, महग्गहा तिण्णि य सहस्सा ॥३॥ अट्ठावीसं सयसहस्सा बारस य सहस्साई ।
णवयसया पण्णासा, तारागण कोडिकोडीणं ॥४॥ भावार्थ:- प्रश्न-लहघिसमुद्रमांसा यंद्र
प्र ताडता, वगैरे सर्व प्रश्न 21.6त्तरકાલોદધિ સમુદ્રમાં બેતાલીસ ચંદ્ર પ્રકાશ કરતા હતા, પ્રકાશ કરે છે અને પ્રકાશ કરશે, બેતાલીસ સૂર્ય તપતા હતા, તપે છે અને તપશે; એક હજાર એકસો છોંતેર(૧,૧૭૬) નક્ષત્ર યોગ કરતા હતા, યોગ કરે છે અને યોગ કરશે; ત્રણ હજાર છસો છત્રુ(૩,૬૯૬) મહાગ્રહ પરિભ્રમણ કરતા હતા, કરે છે અને કરશે; અઠ્યાવીસ લાખ पार ४१२ नवसो पयास(२८,१२,८५०) isistी तारा शोमतात, शोभे छ भने शोमशे. ગાથાર્થ - કાલોદધિ સમુદ્રની પરિધિ સાધિક ૯૧,૧૭,૬૦૫ યોજન છે. ૧ll કાલોદધિ સમુદ્રમાં બેતાલીસ ચંદ્ર, બેતાલીસ સૂર્ય, એક હજાર એકસો છોંતેર(૧,૧૭૬) નક્ષત્ર, ત્રણ હજાર છસો છı(૩૬૯૬) મહાગ્રહ अने २८,१२,८५0 astोडीतरागाछे. ॥२-3-४॥ [प्राय: प्रतीमा योथी गाथामां अट्ठवीसं कालोदहिमि बारस य सहस्साइमाशते सूत्राओवाभणे छे.तेमांसासूयशप्रयोगनथी.