________________
ચોથો વક્ષસ્કાર
| ૨૫૩ |
પ્રપાતકુંડ પર્વત ઉપરથી નદીનું પાણી ધોધરૂપે નીચે જ્યાં પડે પ્રપાતકુંડ, દેવીદ્વીપ અને દેવીભવન
ત્યાં એક કુંડ હોય છે. તે કુંડમાં નદીનું પાણી પડતું હોવાથી તે પ્રપાતકુંડ કહેવાય છે. તે કુંડમાં એક દ્વીપ હોય છે તે દ્વીપ ઉપર નદીના અધિષ્ઠાયિકા દેવી રહેતા હોવાથી તે દ્વીપ ગંગાદ્વીપ વગેરે દેવીના નામે ઓળખાય છે. તે દ્વીપ ઉપર તેની અધિષ્ઠાયિકા દેવીનું ભવન હોય છે.
ભરતક્ષેત્રમાં ચલ્લહિમવંત પર્વતની તળેટીમાં આ ગંગાપ્રપાતકુંડા આવેલો છે. ગંગા નદી પર્વત ઉપરથી આ કુંડમાં પડીને પુનઃ ત્યાંથી
મન નજી| પ્રવાહિત થાય છે. ગંગા, સિંધુ રોહિતાશા નદી - વિગત
ગંગા નદી સિંધુ નદી રોહિતાશા નદી
છે.
કમ
ઉદ્ગમ સ્થાન
ચુલ્લહિમવંતનું
પદ્મદ્રહ
ચુલ્લહિમવતનું
પદ્મદ્રહ
ચુલ્લહિમવંતનું
પદ્મદ્રહ
પશ્ચિમી દ્વાર
જ
|
પ્રવાહિત થવાની દિશા પર્વત પર પ્રવાહ ક્ષેત્ર
ઉત્તરદ્વાર ૨૭યો. ૬ કળા
ઉત્તરમાં
પૂર્વીદ્વાર પૂર્વમાં ૫૦૦ યો.
વળાંક લઈને દક્ષિણમાં પર૩ યો.
ત્રણ કળા કુલ ૧,૦૨૩ યો.
ત્રણ કળા
પશ્ચિમમાં ૫૦૦ળ્યો.
વળાંક લઈને દક્ષિણમાં પર૩ યો.
ત્રણ કળા કુલ ૧,૦૨૩ યો.
ત્રણ કળા
ધોધની ઊંચાઈ ધોધ સંસ્થાન
૧૦) યો. મુક્તાવલી હાર
૧૦૦ યો. મુક્તાવલી હાર
૧00 યો. મુક્તાવલી હાર
જીલિકા
. લંબાઈ પહોળાઈ
. . |. . .
Oણા યો.
[,
|
જાડાઈ સંસ્થાન
Oા યો. ઘ યો.
Oા યો. ખુલ્લા મુખવાળા મગરમચ્છ જેવું
ઘ યો. Oા ગાઉ ખુલ્લા મુખવાળા મગરમચ્છ જેવું
| ].
0 યો. ઘ યો.
Oા ગાઉ ખુલ્લા મુખવાળા મગરમચ્છ જેવું
રોહિતાંશપ્રપાત
૧૨૦ યો.
પ્રપાતકુંડ
નામ લંબાઈ-પહોળાઈ
પરિધિ
ઊંડાઈ નદી નિગર્મન દ્વાર''
ગંગાપ્રપાત સિંધુપ્રપાત, ૬૦ યો.
૬૦ થો. સાધિક ૧૯૦ ચો. | સાધિક ૧૯૦ ચો.
૧૦ યો. | ૧૦ યો. 'દક્ષિણી " દક્ષિણી
. . ૩૮૦ યો.
-
૧૦ ચો. * ઉત્તરી