________________
છઠ્ઠ પદ: વ્યુત્ક્રાંતિ
,
[ ૫૧ |
—
-
-
—
—
—
—
—
—
—
—
— —
| જીવ પ્રકાર આગતિ
ગતિ ૯ થી ૧૨ દેવલોક ૧ ભેદની- સંજ્ઞી મનુષ્ય
૧ ભેદની- સંજ્ઞી મનુષ્ય. નવ રૈવેયક
- - - - - - - - પ અનુત્તર વિમાન |૧ ભેદની– અપ્રમત્ત સમ્યગ્દષ્ટિ સંજ્ઞી મનુષ્ય ૧ ભેદની– સંજ્ઞી મનુષ્ય. પૃથ્વી, પાણી અને ૭િ૪ ભેદની– તિર્યંચના ૪૬, (૪૮માંથી બે યુગલિક વર્જીને) ૪૯ ભેદની-૪૬ તિર્યંચ ૩ મનુષ્ય. વનસ્પતિ મનુષ્યના-૩, છ માંથી ત્રણ યુગલિક વર્જીને
(સંમૂચ્છિમ મનુષ્ય + સંશી મનુષ્યના દેવના-ર૫, બીજા દેવલોક સુધી. આ રીતે
પર્યાપ્તા-અપર્યાપ્તા. ૧+૨ =૩) ૪૬+૩+૨૫ = ૭૪ ભેદ ,
– – – – – – – – તેઉ–વાયુ ૪૯ ભેદની- ૪૬ તિર્યંચ, ૩ મનુષ્ય
૪૬ ભેદની– તિર્યંચના ૪૬ ભેદ વિકસેન્દ્રિય ૪૯ ભેદની- ૪૬ તિર્યંચ, ૩ મનુષ્ય
૪૯ ભેદની-૪૬તિર્યચ, ૩ મનુષ્ય. તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય ૮૭ ભેદની- ૭ નરકના પર્યા,તિર્યંચના ૪૬(બે યુગલિકને ૯ર ભેદની- ૭ નારકી, ૪૮તિર્યંચના
વર્જીને), મનુષ્યના ૩ ભેદ (૩ યુગલિક મનુને વર્જીને) | મનુષ્યના ૬, દેવના ૩૧. (અથવાદેવના-૩૧ (૧૦ ભવનપતિ, ૮ વ્યંતર,૫ જ્યોતિષી, આગતના ૮૭ ભેદમાં તિર્યંચના ૮દેવલોકના વૈમાનિક દેવ) કુલ ૭+૪+૩+૩૧ = ૮૭ | યુગલિક અને મનુષ્યના ૩ યુગલિકા
આ પાંચ ભેદ ઉમેરતાં ૮૭+૫ = ૯૨) મનુષ્ય ૯૬ ભેદની- નારકીના ભેદ (સાતમી નરક વર્જીને); | જીવના સર્વ ૧૧૦ ભેદ અને સિદ્ધ ગતિ
તિર્યંચના ૩૮ ભેદ– (૪૮માંથી તેઉ–વાયુના ૮ અને યુગલિકના–ર, આ ૧૦ વર્જીને) મનુષ્યના ૩ (યુગલિક વર્જીને) દેવોના ૪૯ (સર્વ ભેદ)
કુલ = ૬+૩૮+૩+૪૯ =૯૬ ભેદ. નોધઃ- (૧) નારકી દેવતાની આગતિના ભેદોમાં સર્વત્ર તેના પર્યાપ્તા જ સમજવા. અપર્યાપ્તા જીવ નારકી દેવતામાં ઉત્પન્ન થતાં નથી. (૨) નારકી દેવતાની ગતિમાં અપર્યાપ્ત-પર્યાપ્તનું સ્પષ્ટીકરણ સુત્રમાં નથી, તેમ છતાં થોકડાના આધારે ગતિમાં તે ભેદોના પર્યાપ્ત-અપર્યાપ્ત બંને સમજી લેવા જોઈએ. જીવના ૫૩ ભેદ આધારિત આગતિ-ગતિ - પિ૩ ભેદ માટે જુઓ પ્રશાપના-૧ પદ-૧, ૫. નં.૧૧૦] જીવ પ્રકાર આગતિ
ગતિ પ્રથમ નરક ૨૫ ભેદની. ૧૫ કર્મભૂમિજ મનુષ્યો, ૫ સંજ્ઞી તિર્યંચ, ૪૦ ભેદની. ૧૫ કર્મભૂમિજ ગર્ભજ પ અસંશી તિર્યંચના પર્યાપ્તા.
મનુષ્યો, ૫ સંશી તિર્યંચ, તે ૨૦ના બીજી નરક | ૨૦ ભેદની. ૧૫ કર્મભૂમિના મનુષ્ય + ૫ સંજ્ઞી તિર્યંચ | પર્યાપ્ત-અપર્યાપ્ત. ૨૦ x ૨ = ૪૦ ત્રીજી નરક ૧૯ ભેદની. ઉપરોક્ત ૨૦માંથી ભુજપર છોડીને ચોથી નરક ૧૮ ભેદની. ઉપરોક્ત ૧૯માંથી ખેચર છોડીને | પાંચમી નરક ૧૭ ભેદની. ઉપરોક્ત ૧૮માંથી સ્થલચર છોડીને | છઠ્ઠી નરક
૧૬ ભેદની. ૧૫ કર્મ મનુ + ૧ જલચર સંજ્ઞી તિર્યંચ સાતમી નરક ૧૬ ભેદની. ઉપરોક્ત ૧૬ ભેદ અને તેમાંથી ૧૦ ભેદની. પસંજ્ઞી તિર્યંચના પર્યાપ્ત સ્ત્રીને છોડીને
અપર્યાપ્ત ૫ x ૨ = ૧૦
| |
| |
|