________________
| ४१८ ।
શ્રી ભગવતી સૂત્ર-૫
पण्णत्ता,तंजहा-कोहोदयणिरोहोवा उदयप्पत्तस्सवा कोहस्स विफलीकरणं । एवं जाव लोभोदयणिरोहोवा उदयप्पत्तस्सवालोभस्सविफलीकरणं । सेतंकसायपडिसलीणया। भावार्थ :- प्रश्न- भगवन् ! ४ाय प्रतिसंदीनतानु स्व३५ छ ? 6त्तर- गौतम ! षाय પ્રતિસલીનતાના ચાર પ્રકાર છે, યથા- ઉદયમાં આવેલા ક્રોધનો નિરોધ અથવા ઉદયમાં આવેલા ક્રોધને નિષ્ફળ કરવો. આ રીતે યાવતુ ઉદયમાં આવેલા લોભનો નિરોધ અથવા ઉદયમાં આવેલા લોભને નિષ્ફળ કરવો. આ કષાય પ્રતિસંલીનતાનું કથન થયું. १२२ से किंतंभंते !जोगपडिसलीणया? गोयमा !जोगपडिसलीणया तिविहा पण्णत्ता, तंजहा-मणजोगपडिसलीणया, वइजोगपडिसलीणया,कायजोगपडिलीणया। भावार्थ :- प्रश्न- भगवन् ! योग-प्रतिसंदीनतान- २१३५ छ ? त२- गौतम ! योग પ્રતિસલીનતાના ત્રણ પ્રકાર છે, યથા– મનયોગ પ્રતિસલીનતા, વચનયોગ પ્રતિસંલીનતા અને કાયયોગ પ્રતિસલીનતા. १२३ सेकिंतंभते!मणजोगपडिसलीणया?गोयमा!मणजोगपडिसलीणयातिविहापण्णत्ता पण्णत्ता,तंजहा-अकुसलमणणिरोहोवाकुसलमणउदीरणवामणस्सवा एगत्तीभावकरण। भावार्थ:- प्रश्न- हे भगवन् ! मनोयोग प्रतिसंसानतानु स्व३५ छ ? 61२- गौतम ! तेन। ત્રણ પ્રકાર છે, યથા– (૧) અકુશલ એટલે અશુભ મનનો નિરોધ (૨) કુશલ એટલે શુભ મનની ઉદીરણા अर्थात् प्रयत्नपूर्व शुभ विया२९॥ ४२वी. (3) भनने मे २. १२४ सेकिंतंभते! वइजोगपडिसलीणया?गोयमा!वइजोगपडिसलीणयातिविहापण्णत्ता, तंजहा- अकुसलवइणिरोहो वा कुसलवइउदीरणं वा वइए वा एगत्तीभावकरणं। । भावार्थ:- प्रश्न- हे भगवन् ! क्यनयोग प्रतिसंदीनता- २१३५३छ ? त२- गौतम! तेन। त्र प्रकार छ, यथा- (१) अशल से अशुभ क्यननो निरोध (२) हुशल असे शुम क्यननी Gही२९॥ अर्थात् प्रयत्नपूर्व शुभ वयन पोलवा. (3) क्यननी सात ४२वी. १२५ सेकिंतंकायजोगपडिसलीणया? कायजोगपडिसलीणयाजण्णंसुसमाहियपसंत साहरियपाणियाएकुम्मोइवगुतिदिए अल्लीपल्लीणेचिट्ठइ,सेतंकायपडिसलीणया । से तंजोगपडिसलीणया। भावार्थ:- प्रश्न- भगवन् ! आय प्रतिसंसानतानु स्व३५ छ ? 6त्तर- गौतम ! सभ्य પ્રકારે શાંત થઈને, હાથ-પગને સંકુચિત કરીને, કાચબાની જેમ ગુખેન્દ્રિય થઈને આલીન-પ્રલીન(સ્થિર) થવું તે કાય-પ્રતિસલીનતા છે. આ યોગ પ્રતિસલીનતાનું કથન થયું. १२६ से किंतं विवित्तसयणासणसेवणया? विवित्तसयणासणसेवणयाजण्णं आरामेसु वा उज्जाणेसुवा जहा सोमिलुद्देसए जावसेज्जासंथारगंउवसंपज्जित्ता णं विहरइ । से त्त विवितसयणासणसेवणया । सेतं पडिसलीणया । सेतं बाहिरए तवे । भावार्थ:- प्रश्न- भगवन ! विविधत शयनासनसेवनतानु स्व३५छ? 6त्तर- गौतम!