________________
સ્થાન—૨ ઃ ઉદ્દેશક-૩
सूरिआ विंसु वा तर्वेति वा तविस्संति वा ।
ભાવાર્થ :– જંબુદ્રીપ નામના દ્વીપમાં બે ચંદ્ર પ્રકાશતા હતા, પ્રકાશે છે અને પ્રકાશશે. જંબૂદ્રીપ નામના દ્વીપમાં બે સૂર્ય તપતા હતા, તપે છે અને તપશે.
વિવેચન :
૧૦૭
જંબુદ્રીપમાં બે ચંદ્ર અને બે સૂર્ય ત્રિકાલ શાશ્વત છે. ચંદ્રનો પ્રકાશ શીતલ હોવાથી તેની સાથે પ્રભાસન ક્રિયાપદનો પ્રયોગ છે અને સૂર્યનો પ્રકાશ તીક્ષ્ણ અને તેજસ્વી હોવાથી તેની સાથે તપન ક્રિયાપદનો પ્રયોગ થયો છે.
અઠ્યાવીસ નક્ષત્ર અને તેના સ્વામી દેવ :
४५ जंबुद्दीवे दीवे दो कित्तियाओ, दो रोहिणीओ, दो मग्गसिराओ, दो अद्दाओ, તો પુળવ્યક્રૂ, તે પૂરા, તો અલ્લતેલાઓ, રો મહાો, તે પુગ્ગા શુળીઓ, તે કત્તરાળુળીયો, તે હત્યા, તે પિત્તાઓ, તો સારૂં, જો વિસાહાઓ, તે અનુાહાઓ, જો નેકાઓ, તે મૂલા, તે પુવ્વાસાજાઓ, જે ઉત્તરાસાઢાઓ, વો અભિો, જો સવળા, ,તો ધગિકાઓ, તો સમિસયા, તો પુગ્ગામયાઓ, दो उत्तराभद्दवयाओ, दो रेवईओ, दो अस्सिणीओ, दो भरणीओ जोयं जोएंसु वा जोएंति वा जोइस्संति वा ।
ભાવાર્થ :- જંબુદ્રીપ નામના દ્વીપમાં (૧) બે કૃતિકા, (૨) બે રોહિણી, (૩) બે મૃગશિર્ષ, (૪) બે આર્દ્રા, (૫) બે પુનર્વસુ, (૬) બે પુષ્ય, (૭) બે આશ્લેષા,(૭) બે મઘા, (૯) બે પૂર્વાફાલ્ગુની, (૧૦) બે ઉત્તરા– ફાલ્ગુની, (૧૧) બે હસ્ત, (૧૨) બે ચિત્રા, (૧૩) બે સ્વાતિ, (૧૪) બે વિશાખા, (૧૫) બે અનુરાધા, (૧૬) બે જયેષ્ઠા, (૧૭) બે મૂલ, (૧૮) બે પૂર્વાષાઢા, (૧૯) બે ઉત્તરાષાઢા, (૨૦)બે અભિજિત, (૨૧) બે શ્રવણ, (૨૨) બે ધનિષ્ઠા, (૨૩) બે શતભિષક, (૨૪) બે પૂર્વાભાદ્રપદ, (૨૫) બે ઉત્તરાભાદ્રપદ, (૨૬) બે રેવતી, (૨૭) બે અશ્વિની, (૨૮) બે ભરણી; આ નક્ષત્રોએ ચંદ્ર સાથે યોગ કર્યો હતો, યોગ કરે છે અને યોગ કરશે.
૪૬ તે અળી, જો પયાવતી, તે સોમા, તો રદ્દા, ો અવિતી, તે વહર્ફ, તે સપ્પા, તો પિતી, જો મા, વો અન્નમા, વો સવિતા, વો તદ્દા, તો વાઝ, વો ફેંકી, તે મિત્તા, તો વા, જોખિતી, જો આ, તે વિસ્સા, તો બમ્હા, લેવિન્દૂ, તે વલૂ, તો વળા, વો અયા, તે વિવિઠ્ઠી, તો પુલ્લા, જો અલ્લા, વો યમા । ભાવાર્થ:- નક્ષત્રના બે—બે સ્વામી દેવ છે, તેના નામ આ પ્રમાણે છે– (૧) બે અગ્નિ, (૨) બે