Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મનું ફળ
૧૮૭
કરવાની પ્રેમભાવનારૂપ ઈચ્છા થાય છે. તેમજ તેઓના વંદન, પૂજા, ઉપદેશ શ્રવણરૂપ ગુણાનુરાગમય પ્રેમ જીવમાં જાગે છે. આ ભૂમિકામાં પ્રેમપેગ બીજરૂપે પ્રગટ થાય છે, તે જે કે અશુદ્ધતાવાળો છે, તે પણ મોક્ષમાર્ગમાં લાવનાર હોવાથી ધમપ્રેમને અંશ ગણાય છે. ૩૪૮
देहप्राणादितो भिन्न-आत्माऽस्ति देहसंस्थितः ।
इत्येवं ज्ञायते किंचित्, तत्त्वानां गुरुसंनिधौ ॥३४९॥ અથ:-–દેહ પ્રાણ આદિથી ભિન્ન છતાં આત્મા દેહમાં રહેલું છે એવું સમ્યગજ્ઞાન પ્રેમવંત આત્માઓને પૂજ્યગુરૂની પાસે પ્રેમથી રહેનારા ભવ્યાત્માઓને કાંઈક અંશે થાય છે. ૩૪લા
વિવેચન –બીજી ભૂમિકામાંના પ્રેમવાલા આત્માને જ્ઞાનાવરણ કર્મ, દર્શનાવરણકમ મેહનીય કર્મ, અંતરાય કર્મ, રૂપ કર્મને કાંઈક અંશે ક્ષયપક્ષમ થવાથી વિશેષ પ્રકારને વિવેક ગુરૂની ઉપાસના કરતાં પ્રાપ્ત થાય છે. તેથી દેહ, શરીર, ઈદ્રિય, પ્રાણુ અને મન વિગેરેને અને આત્માના સ્વરૂપને ઉપદેશથી જાણે છે. આત્મા અને દેહાદિ લક્ષણ સ્વભાવ જુદા છે. આત્મા ચૈતન્ય સ્વરૂપ છે અને દેહ પ્રાણુ મન ઈદ્રિ પુદગલરૂપ હોવાથી જુદાં છે. સૂક્ષણ મિનવ૬ મે જ્યાં લક્ષણનું ભિન્નત્વ આવતું હોય તેમાં ભેદ હેયજ છે માટે, દેહ ઈદ્રિય મન પ્રાણથી આત્મા ભિન્ન છે–જુદે જ છે, પરંતુ દેહ અને આત્માને વિવેક કરે ભવે થઈ શક અત્યંત દુર્લભ હોય છે, આમ છતાં પણ પૂજ્ય ગુરૂની ઉપાસના કરનારો પ્રેમી આત્મા બીજી ભૂમિકામાં આવેલ હોય તો કાંઈક દેહ અને આત્મા આદિને ભેદ સમજે છે તેમજ અન્ય અધ્યાત્મભાવના તત્ત્વને પણ યથાગ્ય ક્ષપશમભાવે જ્ઞાનાનુભવ મેળવે છે. ૩૪
स्वार्थार्थ सर्वकार्याणां, प्रवृत्तिर्भेदबुद्धितः ।
તપચાલિસા , મિરાવપૂર્વવાદાર અર્થ –પિતાના લાભ માટે સર્વ કાર્યો કરવા છતાં પ્રેમની પ્રવૃત્તિ ભેદબુદ્ધિવાળી વર્તે છે. તેમજ પતિ પત્નીના સંબંધ શુદ્ધ પ્રેમયુકત નથી હોતા પણ કામ રાગ આદિ થી યુક્ત હોય છે. ૩૫૦
વિવેચન –પ્રેમગની બીજી ભૂમિકામાં પણ છે પ્રથમની પેઠે સ્વાર્થ માટે સર્વ કાર્યો કરે છે તે પણ તે પ્રવૃત્તિમાં પોતાના અંગત સ્વાર્થોનું ધ્યાન રાખીને પિતાને ગેરલાભ ન થાય તેવી ભેદબુદ્ધિપૂર્વક લેકેના કાર્યોમાં પરમાર્થભાવને દેખાવ કરવા પૂર્વક કાર્યો કરવામાં પ્રવૃત્ત રહે છે. જે ૩૫૦ છે
आत्मज्ञानाद्यभावेन, देहादीनां प्ररक्षणम् । बाह्यदेहेन सम्बन्धो, न च रागेण रागिणाम् ॥३५१॥
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |