Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પ્રેમનુ ફળ
અને પુરૂષના લગ્નો પરસ્પર પ્રેમસ્નેહને વધારનાર થાય છે તેમાં અંતરના આત્મિકભાવના પરસ્પર પ્રેમ જાગતા હાવાથી ધ લગ્ન કહેવાય છે એટલે સ્ત્રી પુરૂષ એક ધમ', 'આચાર, અનુષ્ઠાનવાળા હોવાથી ધર્મોની વૃદ્ધિવડે માક્ષમાના અનુષ્ઠાનેામાં સંસ્કાર જામવાથી આત્માની શુદ્ધિ તેઓને પ્રાપ્ત થાય છે. ૫ ૨૯૯ ॥
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
लग्नं प्रेम विना नैव, घटते नरयोषिताम् ।
भूमिकां पञ्चमीं यावद्, दंपत्योर्लग्नमिष्यते ||३०१ ||
आहारेण विचारेण, राजसादिकसाम्यतः । માધ્યાત્મિઃ વાદ્ય, દ્વૈત્સ્યો સર્વશત્ત્વયે ॥૩૦॥
અઃ—જે સ્ત્રીઓ અને પુરૂષષ વિગેરે રાજસ પ્રકૃત્તિથી આહાર અને વિચારમાં સરખા હાય તા તેમનું બાહ્ય દાંપત્યજીવન ઉત્તમ ગણાય છે પરંતુ તેજ જો પ્રેમથી આ ધ્યાત્મિક દામ્પત્યને પામે તે સર્વ શક્તિને મેળવે છે. ૫ ૩૦૦ ॥
૧૬૯
અ--મનુષ્યામાં જ્યાંસુધી પ્રેમ ન હેાય ત્યાંસુધી લગ્નની ઇચ્છા પુરૂષ અને સ્ત્રીઆને થતી નથીજ તેમજ તેવી લગ્નની ઇચ્છા પાંચમી ધમ ભૂમિકા સુધી સ્ત્રી પુરૂષો
ઇચ્છે છે ૫૩૦૧ા
For Private And Personal Use Only
વિવેચનઃ—જગતમાં જે જે સબધા જોડાય છે તેવા પ્રકારના સ્વ સ્વભાવને અનુ કુળ પરસ્પર પ્રેમીએ વિના નથી જ અનતા. અનુકુલ સ્વભાવેજ પ્રેમ જામે છે એટલે રાજના રાજસ્ સાથે, તામના તામસ સાથે, સાત્વિકના સાત્વિકેાસાથે પ્રેમસંબંધ જોડાય છે અને નલે પણ છે, પણુ સ્વભાવની વિરૂધ્ધતા હોય તો બંધાયેલા પ્રેમ પણ તુટી જાય છે. તેવીજ રીતે સ્ત્રીઓ અને પુરુષ સાથેના લગ્ન સંબંધે તેવા પ્રકારના પ્રેમવાલા પ્રેમીએ પરસ્પર હોય ત્યારેજ ઘટે છે–જોડાય છે, તેથી વિરૂધ્ધતા થતાં પ્રેમ અને લગ્નસંબંધે પણ છુટે છે. આવા પ્રકારના પ્રેમ સંબંધ અને લગ્નસંબંધ સન્ની પંચેન્દ્રિયામાં માત્ર મનુષ્યામાંજ સંભવે છે. દેવાને પ્રેમસંબધ પૂર્વના સંસ્કારથી સ ંભવે છે. નારકને પ્રેમ કરવાને અવસર મલતાજ નથી તિ``ચા પશુ હેાવાથી તેમને વિષયભોગના પ્રેમ અવિવેકથી યુકત હોય છે. ત્યારે મનુષ્યાને માર્ગાનુસારીભાવમાં આવવાથી સાત્વિક પ્રેમપરસ્પર થાય છે. તે સમ્યગ્દર્શન અને દેશિવરિતરૂપ ગુણુની ભૂમિકા કે જે ચેાથી—પાંચમી ભૂમિ કહેવાય છે ત્યાંસુધી વૈયિક પ્રેમ સાત્વિકતાવાલા હૈાવા છતાં રહે છે, એટલે પ્રથમ મિથ્યાત્વગુણુરૂપ માર્ગાનુસારિતારૂપ ભૂમિકામાં તામસ્ અને રાજસ્ પ્રકૃતિના સંભવ હાય છે. બીજી ભૂમિકા સાસ્વાદાન—પૂર્વે સમ્યગ્દર્શનની ભૂમિએ ચડેલા પાછા પડતાં સાસ્વાદાનમાં આવે છે ત્યાંપણુ રાજસ્ તામસ્ ભાવના સ્ત્રી પુરૂષાને પ્રેમ અવશ્ય હોયજ છે, ત્રીજીભૂમિકા મિશ્રભાવની છે ત્યાંપણ રાજસ્ સામત અને સાત્વિકના ગુણને સંભવ સ્ત્રી અને પુરૂષાને હાયજ છે તેથી ત્યાંપણ પ્રેમ
२२
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |