Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
થઈ આત્માના ઉપયોગથી આત્મામાં સ્થિરતા કરવી તે નિવૃત્તિયોગ અર્થાત્ ભાવથી સન્યાસ યોગ છે એમ દ્રવ્યથી અને ભાવથી અનેક પ્રકારે રોગનું સ્વરૂપ જાણવું. દ્રવ્યથી ભાવ યોગને પ્રાપ્ત કરવાનું લક્ષ્ય રાખવું. સાધ્યદષ્ટિ રાખીને મુદ્રા અને પિંડ
સ્થાદિક ધ્યાનવડે આત્મશુદ્ધિ કરવા અભ્યાસ કર. આત્માની પરિપૂર્ણ શુદ્ધતારૂપ પર્યાય તેજ સિદ્ધતારૂપ પર્યાય તે જ સિદ્ધતા છે તેને લક્ષ્યમાં રાખીને જે કંઈ એગ્ય લાગે તે કરવું. પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુણિરૂપ આઠ પ્રકારના દ્રવ્યભાવવાળા યેગમાં યમાદિ અષ્ટાંગ યોગ ભેદને સમાવેશ થાય છે.
કાયાને ધર્મનીતિ માર્ગમાં પ્રવર્તાવવી અને કાયાથી અન્ય જીવોનું બર ન થાય તેવી રીતે કાયાને વ્યાપાર કરે તે દ્રવ્યથી ઈર્ષા સમિતિ છે. દેહવીર્યને અધર્મ માર્ગમાં નાશ ન થવા દે અને દેવગુરૂ ધર્મમાં ઉપગ પૂર્વક કાયાને જોડવી તે દ્રવ્યથી ઈસમિતિ છે. આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપ તરફ દષ્ટિ ધારવી તે ભાવથી આધ્યાત્મિક ઈસમિતિ છે. આત્માના ગુણેપર દ્રષ્ટિ રાખવી અને દુર્ગુણેમાં મન ન રાખવું તે નિશ્ચયથી ઈર્યાસમિતિ છે. કાયાને ધાર્મિક અને વ્યાવહારિક ગ્ય માર્ગોમાં વાળવી અને દેથી રહિત થતા જવું તે વ્યવહાર નય યુક્ત ઈર્યાસમિતિ છે. કાયાને સમ્યગ માર્ગમાં વાપરવી તે સામાન્યતઃ ઈસમિતિ છે. વિચારીને ઉપયોગ પૂર્વક સ્વપરહિતાર્થે વદવું તે ભાષા સમિતિ છે. ઇયસમિતિ અને ભાષા સમિતિમાં યમ નિયમ આસન એ ત્રણ યેગને સમાવેશ થાય છે. આત્માનું જ્ઞાન મને વચનને ખપ પડતે ઉપયોગ કરવો તે ભાવભાષા સમિતિ છે. આહાર પાણીને નિયમિત રીતે ઉપયોગ પૂર્વક ખપ કરે તે આહાર એષણ સમિતિ છે સવિચારોને ગ્રહવા તે ભાવથી સર્વિચાર એષણસમિતિ છે. અસવિચારોના ત્યાગથી અને સર્વિચારના ગ્રહણથી ક્રોધાદિક કષાને ઉપશમ, ક્ષપશમ અને ક્ષાયિકભાવ થાય છે. સાત્વિક નીતિ આદિ સદગુણેને ગ્રહવા તે ગુણષણ સમિતિ છે. જ્ઞાન
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008630 |
| Book Title | Patrasadupadesh Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | 1923 |
| Total Pages | 568 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Spiritual |
| File Size | 7 MB |