Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૩૦
રીતે અખાવું. આત્માના ગુણુ પર્યાય સંખ`ધી જેમ વિશેષ ઉપયેાગ મૂકવામાં આવે છે તેમ આત્માના ગુણુ પર્યાય સંબંધી અનુભવ જ્ઞાન વધે છે, અને તેથી આત્મભાવ ચારિત્રની પરિપકવતામાં વૃદ્ધિ થાય છે. શાસ્ત્રોવડે આત્મતત્ત્વજ્ઞાન કરવામાં આવે તેપણ તેના અનુભવ તા આત્મધ્યાન ધર્યા વિના થઈ શકતે નથી. આત્માના ગુણુ પર્યાયાનું એકાસ્થિર ચિત્તાપયેાગે મનન કરવુ એવુ જ ધ્યાન તે ખરેખર આ કાલમાં વિદ્યમાન છે અને તે એકાંત સ્થાન–વન–ગુફા આદિ સ્થાને રહી, કરવામાં આવે તે આત્માન્નતિ થયા વિના રહે નહિ. નિરાલંબન ધ્યાન અને સાલ અન ધ્યાનના લક્ષણા અનુભવ જ્ઞાનદ્વારા નિશ્ચયી ભૂત કર્યા વિના જેએ સાલખન ધ્યાનને પણ નિરાલખન ધ્યાન માની તેના નિષેધ કરે છે તે સાલખન ધ્યાનના ઘાત કરનારા અવમેધવા. વનમાં એસી ધ્યાન ધરવું, પ્રાણાયામ કરવા, પ્રત્યાહાર ધારણા ધ્યાનની આરાધના કરવી, તે ઈંડુ શાસ્રાહારદિઆલખનાના ચેાગે આલમન ધ્યાન કહેવાય છે અને તેથી આત્મામાં આત્મતત્ત્વ પ્રતીતિની માનુભાવિક કુંચીએ સંરક્ષી શકાય છે. આાત્માના જ્ઞાનાદિક ગુણાનું, અવલંબન કરવું તે આલખન ચેાગેા આદેય છે. ધ્યાન દશાની અનેક કારણેાએ થએલી અશ્રદ્ધા, અરૂચિ, દ્વેષપ્રયાગે નિરાલખન ધ્યાનરૂપે થી તેના નિષેધ દર્શાવી, લેાકેાને ધ્યાન માર્ગથી વિમુખ કરવા તે આત્મઘાત મહાપાપ રૂપ છે. નિરાલ અન ધ્યાનના નિષેધ જણાવતાં પૂર્વે નિરાલખન ધ્યાનનું લક્ષણ જણાવવુ જોઇએ કે જેથી સાલખન ધ્યાનનું નિરાલખન ધ્યાનના નામે ખંડન ન થાય. આ કાલમાં જ્ઞાનના આધારે ધ્યાન ધરવાની પ્રવૃત્તિની આવશ્યકતા છે. સિદ્ધાંતાના જ્ઞાન વિના આત્મ તત્ત્વ સંબધી સૂક્ષ્મ વિચારી થઈ શકતા નથી. આત્માના ગુણુ પર્યાયાના મનન, સ્મરણુ રૂપ ધ્યાનમાંદી કાલ પર્યંત લીન થઈ જવાથી આત્મ સમાધિની સવિકલ્પ અને નિર્વિકલ્પ દશા સબંધીના અનુભવ આવે છે. આત્માથી મનુષ્યાએ સિદ્ધાંત જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરીને આત્મ તત્ત્વ સબંધી જેટલી શક્તિ હાય તેટલા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008630 |
| Book Title | Patrasadupadesh Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | 1923 |
| Total Pages | 568 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Spiritual |
| File Size | 7 MB |