________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
T૧૫૮]
કમગ મેહનદાસ કરમચંદ ગાંધી વગેરે સાંસારિક પ્રવૃત્તિઓમાં અગ્રગણ્ય ગણાય. તેનું કારણ એ છે કે તેઓ ત્યાકૃત્યના વિવેકપૂર્વક પ્રત્યેક કર્તવ્ય કાર્યોને વિચાર કરે છે. ગોખલે સર્વત્ર કથાગી તરીકે પ્રસિદ્ધિને પામ્યા તેનું કારણુ એ છે કે તેણે આર્યાવર્તની પ્રગતિકારક પ્રવૃત્તિની કૃયાયવિવેકથી પૃથકકરણતા કરી બતાવી. શ્રીકૃષ્ણ મહાભારતના યુદ્ધમાં મૃત્યાત્ય વિવેકવડે કર્તવ્ય કાર્યોની પ્રવૃત્તિને ઉપદેશ આપીને સર્વ સભાને સત્ય તરફ આકરી હતી, પરંતુ કૌરએ કૃત્યાકૃત્ય વિવેકની દષ્ટિને અને કાર્યને તિરસ્કાર કર્યો તેથી અને કૌરને પરાજય થ અને પાંડને જય થશે. જે મનુષ્ય કૃત્યાત્યને વિવેક કરે છે તે કર્તવ્ય કાર્યોને પ્રથમથી અધ તરીકે તે સિદ્ધ કરી લે છે. ભેળા ભીમમાં અનેક પ્રકારની શક્તિઓ ખીલી હતી તેથી તે ગુજરાતનું રાજય સારી રીતે કરી શકે પરંતુ ત્યાત્ય વિવેક વિના તેણે સેશ્વર તથા પૃથુરાજની સાથે નાહક યુદ્ધ કરવાને પ્રસંગ પ્રાપ્ત કર્યો. કરણધેલામાં પણ કૃત્યાય વિવેકદષ્ટિની ખામી હતી તેથી તેણે અનીતિમાં પ્રવેશ કર્યો. શ્રી કુમારપાલરાજામાં કૃત્યકૃત્ય સારી રીતે ખીલ્યું હતું તેથી તેણે ગુર્જર પ્રજાનું સારી રીતે પાલન કર્યું હતું અને ઉત્તમ વ્યવહારવડે તેણે કર્તવ્યકાર્યો કરીને ઈતિહાસના પાને પોતાનું અમર નામ કર્યું. કુમારપાલની પશ્ચાત ગાદીએ બેસનાર અજયપાલ રાજામાં કુલ્યા
ત્ય વિવેકની ઘણું ખામી હતી તેથી તે સર્વ પ્રજાને પ્યાર મેળવી શકયે નહિ અને તેને કેઈએ મારી નાખ્યું. અમદાવાદમાં ગુજરાતની ગાદીએ બેસનાર કેટલાક મુસલમાન બાદશાહોમાં કૃત્યકૃત્યને વિવેક ન હતું તેથી તેઓએ કેટલીક ધર્માન્જપણથી નકામી લડાઈ. એ કરીને હિન્દુઓની અરુચિ હારી લીધી. કૃત્યાકૃત્યવિવેકથી
For Private And Personal Use Only
