________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી કર્મળ ગ્રંથ-સવિવેચન.
દેશધર્મને નાશ કરનારી બાલલગ્નાદિ કુરીતિઓને સદુપદેશવડે દૂર કરવી જોઈએ. ધર્મકર્મસુધારકેએ દેશનાવડે અને સદાચારોવડે બાલલગ્નાદિ દુષ્ટ રીવાજોને હરવા જોઈએ. બાલલગ્નાદિ હાનિકારક દુષ્ટ રિવાજે સંબંધી લખતાં એક અલગ પુસ્તક બની જાય તેમ છે; માટે અત્ર તે અતિ સંક્ષેપથી જણાવવામાં આવે છે કે બાલલગ્નાદિ દુષ્ટ રીવાજોને સદુપદેશ આદિ સર્વ યોગ્ય પ્રવૃત્તિથી નિવારવા જોઈએ કે જેથી દેશની સંઘની કોમની ધનની અને રાજ્યની ચડતી થાય. રાજ્ય-દેશ-ધર્મને ક્ષય કરનાર હાનિકારક કુત્સિતાચારોને સત્તાધાદિસાધન વડે કર્મયોગીઓએ હરવા જોઈએ. રાજ્ય-દેશ-ધર્મને ક્ષય કરનારા જે જે દુષ્ટાચાર અને દુષ્ટ વિચારો હોય તેઓને નાશ કરવાની જરૂર છે. રાજ્યમાં દેશમાં અને ધર્મમાં જે જે હાનિકારક કુત્સિતાચાર હોય તેઓને દૂર કરવા જોઈએ. જેનાથી રાજ્ય-ધર્મને-દેશને સંઘને નાશ થાય એવી જે જે પ્રવૃત્તિ હોય- આચારો હોય તેઓને હાનિકર કુત્સિતાચાર તરીકે કથવામાં આવે છે. ગૃહસ્થધર્મને નાશ કરનાર અને સાધુધર્મને નાશ કરનાર, ચાતુર્વર્ણસંધને નાશ કરનાર, દેશ ધર્માદિને નાશ કરનાર–દેશકાલાનુસારે જે જે હાનિકર રિવાજો જણાય તેને સત્વર નાશ કરે જઈએ. ધમ-સત્તા-બુદ્ધિ-વગેરેનો નાશ કરનાર અભક્ષ્ય આહારપેયને સદાકાલ ત્યાગ કરવો જોઈએ. ધર્મવ્યવહારસાધકોએ સાત વ્યસનનો ત્યાગ કર જોઈએ. દુષ્ટ વ્યસનનાશાથે અને નીતિધર્મની વૃદ્ધિ માટે ધર્મસાધકગીઓએ સ્વયશકત્યા કર્તવ્ય કર્મ કરવું જોઈએ. ધર્મસાધક યોગીઓ જેટલે અંશે સાંસારિક સુધારો કરીને દેશનું-સમાજનું-સંઘનું–કમનુંરાજ્યનું-મંડલનું શુભ કરી શકે છે તેટલું અન્ય કઈ કરી શકતું નથી. જેઓનું નીતિના ગુણથી ઉત્તમ ચારિત્ર્ય ખીલ્યું છે એવા ધર્મસાધક યેગીઓ મૌન રહીને દુનિયામાં જેટલી નીતિધર્મની વૃદ્ધિ કરી શકે છે તેટલી અન્ય કોઈ કરી શકતું નથી. ધર્મસાધક ગૃહસ્થ કર્મયેગીઓ અને ત્યાગી ધર્મસાધક યોગીઓ નીતિધર્મની વૃદ્ધિ કરી શકે છે. સ્વાર્થીદિ દોષોને નાશ કરનારા ધર્મસાધક ભેગીઓ નીતિધર્મમાં દઢ રહી ધર્મકર્મપ્રવૃત્તિ સેવે છે.
અવતરણ-ધર્માચારોસદાચારો આદિની પ્રાપ્તિ માટે દાનધર્મ કારણભૂત છે. અતએવ દાનધર્મકર્મ પ્રવૃત્તિને પ્રબોધવામાં આવે છે.
श्लोकाः दानं पंचविधं ज्ञेयं देयं सम्यग यथोचित्तम् । स्वाधिकारप्रभेदेन सम्यक्तत्वविचारकैः ॥२२७॥ नास्ति दानसमो धर्मों लोकानां शर्मकारकः । दानेन ब्रह्मचर्यस्य योग्यता भवति ध्रुवा ॥२२८॥
For Private And Personal Use Only