Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૫૫૪)
શ્રી કર્મવેગ ગ્રંથ-સવિવેચન.
UR
રાગ દ્વેષના સંગ વિના, ફલની ઇચ્છા વિના જે કર્મ કરાય છે તે સાત્વિક જાણવું. ફલની ઈચ્છા, કામેચ્છાપૂર્વક, અહંકારસહિત, બહુલાયાસથી જે કર્મ કરાય છે તે રજોગુણી કર્મ જાણવું. પરિણામને, હિંસાનો અને શક્તિનો વિચાર કર્યા વિના જે મોહથી કર્મ આરંભાય છે તે તમોગુણ કર્મ જાણવું. તમગુણી અને રજોગુણી બુદ્ધિને ત્યાગ કરીને સાત્વિક ગુણું પ્રીતિવાળું સ્વાધિકાર પ્રાપ્ત કર્મ કરવું જોઈએ. રજોગુણી કર્મમાં અને તમે ગુણ કર્મમાં ચિત્તની પ્રીતિ થતી હોય, પણ તેથી પિતાની અને વિશ્વ મનુની ખરી ઉન્નતિ થતી નથી, માટે સાત્વિક ગુણ કર્મમાં પ્રીતિ કરીને તે કાર્ય કરવામાં તલ્લીન થવું જોઈએ. મેહ અજ્ઞાન રાગ દ્વેષથી મુકત કર્મકર્તા છે તે સાત્વિક ગુણી કર્તા કહેવાય છે. સાત્વિક ગુણ કર્મોમાં સાત્વિક પ્રેમ ધારણ કરીને સાત્વિક ગુણી કર્તા સાત્વિક કાર્યોને કરતે છતો સ્વાત્માની અને જગના છની ઉન્નતિ કરી શકે છે માટે સાત્વિક કર્મને વિશેષથી પ્રેમપૂર્વક કરવાં જોઈએ. જેમ જેમ કર્મપ્રવૃત્તિમાં લીનતા થાય છે તેમ તેમ તેમાંથી મનુષ્યને નવીન અનુભવ પ્રાપ્ત થાય છે. પ્રીતિ અર્થાતું પ્રેમથી પ્રત્યેક કાર્યોમાં પ્રવૃત્ત થવાની જરૂર છે. જે કાર્ય કરવામાં અત્યંત પ્રેમ ઉદ્ભવે છે તે પ્રેમજ તે કાર્યની સિદ્ધિ માટે સાક્ષી પૂરે છે. પ્રેમવિનાની કઈ પ્રવૃત્તિમાં આનન્દ થતો નથી અને તેથી ત્યાં ચિત્ત ચુંટતું નથી. રાગને હઠાવનાર વૈરાગીઓ પણ પ્રભુ અને ગુરુ પર તે અત્યંત પ્રેમ ધારણ કરે છે. પ્રેમવિના કર્તવ્ય કર્મની રણભૂમિમાં પ્રાણાર્પણ થતું નથી. પ્રેમવિના શ્રદ્ધા અને નિશ્ચયનાં પણ સ્વમાં જાણવાં. પ્રેમવિના કાયસ્પ્રવૃત્તિમાં શુષ્કતા નીરસતા લાગે છે અને તેથી હર્ષવિના કાર્યપ્રવૃત્તિમાં મન્દતા આવી જાય છે. પ્રેમવિના કોઈ ઈષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ થતી નથી. દેશપ્રેમ, ધર્મપ્રેમ, ગુરુપ્રેમ, કુટુંબપ્રેમ, પ્રભુ પ્રેમ, વિશ્વપ્રેમ, બ્રહ્મપ્રેમ, ઈષ્ટકર્મ પ્રેમ, પ્રશસ્ય પ્રેમ, અપ્રશસ્ય પ્રેમ, જડપ્રેમ, ચેતનપ્રેમ, સાહજિક પ્રેમ, કૃત્રિમ પ્રેમ, કર્તવ્યપ્રેમ, અક્તવ્યપ્રેમ, સાધ્ય પ્રેમ, સાધનપ્રેમ, શુદ્ધ પ્રેમ, અશુદ્ધમ, નીતિપ્રેમ, મર્યાદિત પ્રેમ, અમર્યાદિત પ્રેમ, સાધુ પ્રેમ, સંકીર્ણ પ્રેમ, વ્યાપકપ્રેમ, જ્ઞાનપૂર્વક પ્રેમ, સ્વાર્થ પ્રેમ, પરમાર્થ પ્રેમ, કર્મ પ્રેમ, નિર્વિષયપ્રેમ, વિષયપ્રેમ, વીતરાગપ્રેમ, ધમ પ્રેમ, અધમી પ્રેમ, ચલપ્રેમ, અચલપ્રેમ, સ્થિરપ્રેમ, અસ્થિરપ્રેમ, સુખકરપ્રેમ, દુઃખકરપ્રેમ, અકામપ્રેમ, સકામ પ્રેમ, વ્યવહારપ્રેમ, નિશ્ચય પ્રેમ, વાગ્યે પ્રેમ, અવાગ્યપ્રેમ, લઘુવતુંલરૂપ પ્રેમ, અનન્તવર્તુલરૂપ પ્રેમ, આશય પ્રેમ, નિરાશયમ, રૂપપ્રેમ, નામપ્રેમ, સ્થાન પ્રેમ, ઉપકારપ્રેમ, અનુપકારપ્રેમ, સ્વામી પ્રેમ, સેવકપ્રેમ, રાજ્યપ્રેમ, પ્રજાપ્રેમ, અતિથિપ્રેમ, ઉરચ પ્રેમ, નીચે પ્રેમ, કપટપ્રેમ, નિષ્કપટપ્રેમ, લેભપ્રેમ, નિર્લોભપ્રેમ, મિત્રપ્રેમ, પુત્રપ્રેમ, સ્વકીયપ્રેમ, પરકીયપ્રેમ, આયાસપ્રેમ, અનાયાસપ્રેમ, ધ્યાનપ્રેમ, ચારિત્રપ્રેમ, સંયમપ્રેમ, પ્રેમ, તપમ, દર્શનમ, સત્યપ્રેમ, અસત્ય પ્રેમ, બ્રહ્મચર્ય પ્રેમ, ગુણપ્રેમ, યમનિયમ-આસન-પ્રાણાયામ-પ્રત્યાહાર-ધારણા-ધ્યાન-સમાધિપ્રેમ, લેખકપ્રેમ, જ્ઞાનપ્રેમ, ઓપદેશિક પ્રેમ, ક્ષીપ્રેમ, વૃદ્ધિશીલપ્રેમ, સાપેક્ષ પ્રેમ, નિરપેક્ષપ્રેમ, આજીવિકાપ્રેમ, ગૃહપ્રેમ,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008605 |
| Book Title | Karmayoga 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 821 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Karma |
| File Size | 20 MB |