Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kothatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૧૨૨ )
શ્રી કમ યાગ ગ્રંથસવિવેચન,
સૌાિર્યના ઉદ્યમ અને લેાકેાત્તર કાર્યના ઉદ્યમ–એમ સ્વાધિકારે એ પ્રકારનો વા એક પ્રકારના ઉઘમ-સેવવાની જરૂર સ્વીકારવી જોઈએ. ઉધમ વિના બલ બુદ્ધિ વગેરે સ્વશક્તિયો કટાઈ જાય છે. અતએવ પ્રત્યેક કાર્યમાં સાદ્યમી થવાની ઘણી જરૂર છે. જે મનુષ્ય ઉદ્યમને સેવે છે તે દુ: ખાદધિની પાર ઉતરે છે. અનુદ્યમી મનુષ્ય દેશ સમાજ અને ધર્મને માટે તે ભારભૂત જેવા છે. તેઆનાથી સ્વ અને પરનુ શ્રેય સાધી શકાતુ નથી. સ્વકાર્ય પ્રવૃત્તિમાં ઉદ્યમ એ સ્વધર્મ છે અને અનુદ્યમ એ પરધર્મ છે. સ્વકાર્ય - પ્રવૃત્તિના ઉદ્યમમાં મરવુ થાય સારું પરન્તુ તેમાં અનુદ્યમ થાય એ કદ્યાપિ શ્રેયસ્કર નથી. હે મનુષ્ય ! તું સ્વાધિકારે કરવાચેાગ્ય સ્વસ્વકાર્યોંમાં સદા ઉદ્યમી અન કે જેથી સાગર ઉલેચનાર ટીંટોડાની પેઠે અન્તે તને સર્વ પ્રકારની સાહાય્યસંપ્રાપ્ત થઈ શકશે. જે કાર્યો કરવાનુ... હાય છે તેની ચારે બાજુનું જ્ઞાન મેળવીને ક્રિ કાર્યના ઉદ્યમ કરવામાં આવે છે તે પૂર્ણાત્સાહવડે અન્તે વિજય મેળવી શકાય છે એમાં જરા માત્ર શક નથી. જે કાર્ય કરવાનું છે તેને દ્રવ્યક્ષેત્રકાલ અને ભાવથી સાનુકૂલ અને પ્રતિકૂલ સંચાગેાથી તપાસી લેવું જોઇએ. પ્રથમ કર્તવ્ય કાની બાજુએ તપાસવી જોઇએ. જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તે સ્વશક્તિ સાધ્ય છે કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેને પૂર્ણસિદ્ધ કરવાની સાનુકૂલ સામગ્રીઓ કઇ છે અને પ્રતિકૂલ સામગ્રીઓ કઈ છે ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેના સંબંધી પૂર્વાપરસ્થિતિનું યથાર્થ સ્વરૂપ શું છે? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેને સિદ્ધ કરવામાં કયા કયા ઉપાયેા લેવાની જરૂર છે? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેનું સ્વપરને પરિણામે શુ લ થવાનુ છે? જે કાર્ય કરવાનું છે તેમાં હાનિ કરતાં લાભ વિશેષ છે કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેમાં ક્ષેત્ર કાલ અને સહાયક મનુષ્યાની સાનુકૂલતા છે કે પ્રતિકૃલતા ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેમાં જે જે વિઘ્ન ઉત્પન્ન થાય તેને પહોંચી વળવાની સ્વમાં શક્તિ છે કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેમાં અન્ય મનુષ્યે અભિમત છે કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેનાથી કાઈને ભૂતકાલમાં લાભ થયેા હતા કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે તેને અનુભવ તને છે કે કેમ ? વા કોઇના ઉપર આધાર રાખવાના સમય છે કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે. તેમાં તે તે કાર્ય પ્રવૃત્તિયાને સેવનારા અનુભવીએની કઈ કઈ સૂચનાઓ છે તે જાણી છે કે કેમ ? જે કાર્ય કરવામાં આવે છે. તેમાં અથથી તે અન્ત સુધી પૂર્ણાત્સાહ ખંત ધૈર્ય અને દૃઢનિશ્ચય મારા રહેશે કે કેમ ? તેના ચારે બાજુએથી પરિપૂર્ણ નિશ્ચય કરી જે કાના જ્ઞાતા થઈને કા જે રીતે સાધી શકાય તે પ્રવૃત્તિવિધિમાં સતત ખંત અને નિશ્ચયાત્મક બુદ્ધિથી જે ઉદ્યમ કરે છે તે સ્વાધિકારે કર્તવ્ય કાર્યની સિદ્ધિમાં પરિપૂર્ણ વિજય પ્રાપ્ત કરી શકે છે. કાર્યની યાગ્યતાના સ્વાધિકારે યથાશકિત સાધ્યયેાગ્ય કાર્ય ને, કાની ચેવિધિ અને તેને કરવામાં સાનુકૂળ અને પ્રતિકૂલ સાધનાની ચારે બાજુઆના જે
For Private And Personal Use Only
Le
ב
| SR No. | 008605 |
| Book Title | Karmayoga 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 821 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Karma |
| File Size | 20 MB |