Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માર મા # વો” આ સંજ્ઞાવાળા કાવ્યમાં ધર્મ કરવામાં, ઉપદેશ દેવામાં અને જૈન શાસનની ઉન્નતિ કરતાં વિશ્નોનો નાશ કરવામાં અને દુનિયાનું ભલું કરવામાં, ઈષ્ટ દેવોની સહાય માગી છે. કાવ્યનો ભાવાર્થ મનનીય છે.
થો વિાક્ તથા િશું?આ કાવ્યમાં વિદ્વાનોની વિદ્યા અન્ય સગુણવિના સ્વપરનું કલ્યાણ કરવા સમર્થ થતી નથી, એ બાબતને પતાના કોઈ સંબંધી પર પત્રિકા લખી ઉત્તમ બોધ આપ્યો છે. સદ્ ગુણોવિના વિદ્વાનની વિદ્યા મયુરના પૃષ્ઠ ભાગની પેઠે શોભે છે. મનુષ્યો ગમે તે ભાષા વા ગમે તે વિષયના પ્રોફેસરો બને, પણ તેમાં દયા, ક્ષમા, દાન, નીતિ અને પ્રતિજ્ઞા પાલન, આદિ-સગુણો ન હોય તો ગુણોથી કેળવાયેલા છે એમ તો કદાપિ કહી શકાય નહિ. વિદ્વાનોને આ કાવ્ય શિખામણ આપવામાં પૂરતું છે.
“ શું કમીને વી” આ સંજ્ઞાવાળું કાવ્ય સદૂગુરૂએ પોતાના લક્ષાધિપતિ કોઈ ગૃહસ્થ શ્રાવક ભક્તને ઉદ્દેશી બોધાર્થ બનાવ્યું હોય એમ લાગે છે. લક્ષ્મીવોને આવા પ્રકારને ઉપદેશ આપવાની આવશ્યકતા છે; લાખો વા કરોડો રૂપૈયાના અધિષ્ઠાતા બનવાથી કંઈ સ્વપરનું કલ્યાણ થતું નથી, લક્ષ્મીનો સદુપયોગ સાત ક્ષેત્ર વગેરે શુભ માર્ગે કવિના લક્ષ્મીની સફળતા થતી નથી, કેમકે ગધેડા પર ચંદન ભર્યું હોય તેમાં ગધેડાને શું? તેમ જે લક્ષ્મીના ચોકીદારો–શેઠીયાઓ બની બેઠા હોય તેવા લક્ષ્મીવોને લક્ષ્મી મળી તો પણ શું? સુક્ષેત્રમાં વાપર્યાવિનાની લક્ષ્મીની કિંમત પત્થરથી વિશેષ ગણાતી નથી; તસંબંધી ભાવાર્થ આ કાવ્યમાં સારી રીતે ચિતર્યો છે.
“તરા હેવાશે” આ સંજ્ઞાવાળા કાવ્યમાં પોતાના શિષ્યને શ્રેષ્ઠ થવાના ઉપાયો દર્શાવ્યા છે. ગુણવિનાના કૃત્રિમ ઘટાટોપ વડે જે શ્રેષ્ઠતા પ્રાપ્ત કરવા પ્રયત્ન કરે છે તે શ્રેષ્ઠ થઈ શકતો નથી અને તે ઉલટો હાસ્યપાત્ર બને છે, પણ સદ્દગુણો વડે ખરી શ્રેષ્ઠતા પ્રાપ્ત થાય છે; તે બાબતનું આ કાવ્યમાં સારી રીતે સ્વરૂપ દર્શાવ્યું છે. : “જ્ઞાન અને ક્રિયાથી નોએમના કાવ્યમાં જ્ઞાનાન્ન મોક્ષ. એ સૂત્રનું સ્પષ્ટીકરણ કરીને તેનું સૂક્ષમ સ્વરૂપ દર્શાવ્યું છે. આ કાવ્યમાં તેમણે પોતાનું ઉત્તમ પાંડિત્ય બતાવ્યું છે. તેમના હૃદયમાં શાસ્ત્રોનો રસ પરિણમી રહ્યો છે, તેથી આવા સાપેક્ષવાણીના ઉત્તમ ઉતારો તેમણે બહિર પાડ્યા છે.
મન રાહ નથીઆ સંજ્ઞાવાળા કાવ્યમાં પોતાના એક શિથને ઉપાધિ દશામાં બોધ આપ્યો છે એમ અવબોધાય છે, સદ્ગુરૂ મહા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008541 |
| Book Title | Bhajanpad Sangraha Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Adhyatma Gyan Prasarak Mandal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 210 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati & Worship |
| File Size | 10 MB |