________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
( ૨૦ )
*
हुकम मारो सुशिष्योने આ સંજ્ઞાવાળું કાવ્ય પોતાના શિષ્યો જે જે હોય તેમને અમુક આખતની આજ્ઞા કરવા માટે રચાયું લાગે છે. પોતાના શિષ્યોને જે જે હુકમો કાવ્યમાં લખ્યા છે. તે બહુ ઉપયોગી અને પરોપકારમય છે. દુનિયાનું કલ્યાણ કરવા સદ્ગુરૂની અત્યન્ત તીવ્ર રૂચિ છે તે અને જગના જીવોપર આત્મદૃષ્ટિ કેવી રીતની ધારણ કરી છે, તે કાવ્ય વાંચ. તાંજ સ્પષ્ટ પ્રતીત થાય છે. તે કાવ્યમાંની કડીઓ તરફ નજર કરીએ.
'
..
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નઈ ઉપદેશને ખાવું, ગમે તેને ખરા ભાવે । કરી ઉપકારને ખાવું, હુકમ મારો સુશિષ્યોનેલઘુતા ચિત્તમાં ધરવી, ગરીમોનાં હૃદય હુવાં । ગરીબોનાં હૃદય જોવાં, હુકમ મારો સુશિષ્યોને ॥ “ તવંગર યા ગરીબોમાં, કદાપિ ભેદ નહિ ધરવો” કરો પરમાર્થનાં કાર્યો, હુકમ મારો સુશિષ્યોને જગત્ સેવા ભલી કરવી, હુકમ મારો સુશિષ્યોને ’
tr
23
rr
ઇત્યાદિ વાક્યોથી પોતાની પાછળ પણ પોતાના શિષ્યોની પ્રવૃત્તિ ઉપ કાર કરવાનીજ રહે અને સ્વપર આત્મોન્નતિ કરવા શિષ્યો અપ્રમાદી મની રહે, તદર્થે જાણે ઉપકાર વિત્તનું વિલજ કર્યું હોય એવી સદ્ગુરૂની પરોપકાર દૃષ્ટિ આ કાવ્ય જણાવી આપે છે. ભવિષ્યમાં શિષ્યોને આ કાવ્ય સારી શિક્ષા આપનારૂં થઈ પડશે; કેમકે સ્વાર્થસાગ અને પરમાર્થ વૃત્તિમય આ કાત્મ્ય છે. સદ્ગુરૂના શિષ્યોને સદ્ગુરૂનો પ્રતિદિન આ હુકમ છે, એવી દિશા દેખાડનારૂં આ કાવ્ય, અર્નિશ વાંચવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે,
‘નૈનો કરશો નચલયજાર ” આ સંજ્ઞાવાળું કાવ્ય જૈન બન્ધુઓને સદુપદેશ દેવા નિમિત્તે રચાયું છે, કાવ્યનો ભાવાર્થે મહુ ઉત્તમ અને ધર્મ જીસ્સાને પ્રગટાવનાર છે. જૈનોની ઉન્નતિ કરવાની ભાવના શ્રીમદ્ની નસોનસે વ્યાપી રહી છે.
:
'सुधारीशुं जॉवनरेखा " આ કાવ્યમાં પોતાની આત્મવૃત્તિનું ચિત્ર ચિતર્યું છે. અપૂર્વ ભાવ પ્રગટાવીને સદ્ગુરૂએ આ કાવ્યમાંના શબ્દોનો ઉલ્લેખ કર્યો હોય એમ લાગે છે. આત્માની શુતા કરવાની ભાવના ચોલ મજીઠના જેવી ગુરૂશ્રોની છે, તે આ કાવ્યથી પ્રતિભાસે છે.
શિબ્દો નહિ મળ્યો યારે ” આ સંજ્ઞાવાળા કાવ્યમાં કુશિષ્યોનાં લક્ષણ નિર્દેશ્યાં છે. ક્રુશિષ્યોના દ્વગુણોનું માનસિક વાચિક અને કાયિક ચિત્ર જેવું જોઇએ તેવું અનુભવથી ચિતર્યું છે. આ કાવ્ય વાંચીને કુશિષ્યો પોતાના ત્રિયોગની શુદ્ધિ કરે એમ અનુમાન થાય છે.
For Private And Personal Use Only