________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૧૨ ) રાજ પોતાના ખુલ્લા દિલથી તવિષયમાં તદાકારરૂપે પરિણમીને અન્તરમાં ઉડા ઉતરી સચોટ ઉપદેશ આપે છે.
સાપુરાળ પ્રવીણવાડ્ય નામ પ્રમાણે ગુણવાળું છે. ગમારે ના કરવાનું નામના કાવ્યમાં પોતાની પ્રવૃત્તિનો વિવેક દર્શાવ્યો છે.
અમારા મરણ પાળવાના” આ કાવ્યમાં ગુરૂશ્રીએ પોતાના ભક્તોનું લક્ષણ બતાવ્યું છે. સગરના ભક્ત થવું એ કંઈ સામાન્ય કાર્ય નથી. કાવ્યમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે સગુણો જેનામાં હોય તેને જ ભક્ત ગણવાનું શ્રીમદ્ પોતે સ્વીકારે છે. ભગતીયા તેલ જેવી ભક્તિ જેનામાં હોય તે જ ખરો ભક્ત ગણાય છે. કાવ્યની એકેક કડીમાં બહુ ગંભીર ભાવાર્થ સમાયો છે, ખરા વખતે ગુરૂની સેવામાં જે હાજર રહે છે તેને ભક્ત ગણવામાં આવે છે. ખરેખર તેમના ઉચ્ચ આશય જાણું શ્રીસદ્દગુરૂના હૃદયરૂપ થઈ જનાર ભક્તો અલ્પ મળી આવે છે.
નથી હા નવ સરલા” આ કાવ્યમાં શ્રીમદે પોતાના આન્તરિક જીવન દશાની સમાનતા રાખવાની ભવ્ય રેખા ચિતરી છે. શુદ્ધાન્તઃકરણમાંથી ઉદ્ધવેલા ઉતારો આ કાવ્યમાં ગંભીરાશયમાં પ્રકાશે છે. બાહ્યશાતા અને અશાતાના પ્રસંગોમાં ક્ષણિકતાનો તેમણે નિશ્ચય કર્યો છે. કર્મોના વિપાકો સર્વને ભેગવવા પડે છે. બાહ્યમાં અહત્વ અને મમત્વની કલ્પના રહે છે. માટે અતર આત્મતત્વને આનન્દ પ્રાપ્ત કરવા પ્રયત્ન કરવો એવું આ કાવ્યનું રહસ્ય છે.
જિનવાળા-આ કાવ્યમાં જિનવાણુની સ્તુતિ કરવામાં આવી છે અને આગમોનું મહત્ત્વ જણાવ્યું છે; વલી તેનું પઠન કરવું જોઈએ, તેવો આ કાવ્યમાંથી બોધ નીકળી આવે છે.
તમા રાણી જિદારી–આ કાવ્યમાં સમયની અકલ ઘટના કેવી છે તેનું આબેહુબ ચિત્ર ખડું કર્યું છે. જૈનોમાં કુસમ્પથી ચર્ચા ચાલી રહી હતી તે સમયના પ્રસંગો વચ્ચે આ કાવ્ય રચાયું છે, તેથી આ કાવ્યમાં તે પ્રસંગોની છાયાને આભાસ થાય છે.
શ્રીમદ્ વિસારની મહારાગની સ્તુતિવાળું કાવ્ય ગુરૂભક્તિના આવેશમાં અત્યંત સુન્દર રચાયું છે. શ્રીમદ્ રવિસાગરજી જેવા મુનિવર આ કાળમાં ચારિત્ર ક્રિયાકોટીમાં અલ્પ હશે. ચારિત્ર ક્રિયાતો શ્રીમદ્ રવિસાગરજીની જ ગણાય છે.
જામ નમવમાં શ માળી” આ કાવ્ય મનુષ્યોને વૈરાગ્ય અને ધર્મ માર્ગ પ્રતિ આકર્ષણ કરે તેવું છે. કવિતાના ભાવાર્થની પ્રઢતા અત્યંત છે,
For Private And Personal Use Only