________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૧૮ ) સમાન દ્રષ્ટિથી વર્તે છે; આવી ઉત્તમ દ્રષ્ટિ પ્રાપ્ત કરવી એજ ભક્તનું ઉત્તમ સાધ્ય છે. મહારાજશ્રીના આત્મામાં ભક્તિભાવના ઉત્તમ પ્રકારની છે, તે આ કાવ્યમાં રેડાયેલા ભક્તિરસથી અનુમેય થઈ શકે છે.
ર્યું તે હૃા રાખુંઆ કાવ્યમાં ગુરૂશ્રીએ પાપ કાર્યનો પશ્ચાસાપ કેવી રીતે કર્યો છે તેનું દિગ્દર્શન છે. ક્રોધ, માન, માયા, લોભ, તૃષ્ણા, બાહ્યવાસના, વૈરઝેર અને કર્મોદયે પુકલપદાર્થના સબંધ, વગેરેથી થતા જે જે દોષ ઈત્યાદિ દોષો સેવ્યા હોય તેને નિખાલસ દિલથી પશ્ચાત્તાપ કર્યો હોય એવું અવબોધાય છે.
અરે જૂતર! દ થા શારત” આ સંજ્ઞાવાળું કાવ્ય અત્યન્ત ગંભીરાશયથી સુન્દર શોભે છે. મનને શિખામણ આપવા માટે આ કાવ્ય બસ છે. નૂતન પદ્ધતિ પર આ કાવ્ય રચાયું છે.
તળી સ્ત્રીના મઝો નિર” આ કાવ્યમાં શ્રીમદે પોતાનું આત્મવૃત્ત ચિત્ર ચિતર્યું હોય એમ લાગે છે. અધ્યાત્મજ્ઞાન રસથી આખું કાવ્ય રંગાઈ ગયું છે. વાચકોને આ કાવ્યમાંથી ઘણે બોધ લેવાને છે.
“જીને તેરા રે વાનર!” આ કાવ્ય આધ્યાત્મિક છે. મનને અત્યુત્તમ બોધ શ્રીમદે આપ્યો છે. આર્તધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાનમાં પ્રવર્તતા મનને અત્યંત અસરકારક બોધ આપ્યો છે. વાચકોને આ કાવ્ય અત્યન્ત પ્રિય લાગે તેવો તેમાં ભાવાર્થ ગોઠવાયો છે.
અમારું શું #ર ાજકો?” આ કાવ્ય ઉપાધિ પરિષહ પ્રસંગોમાં રચાયું લાગે છે. પ્રતિપક્ષીઓના અનેક પ્રકારના પ્રપંચો પોતાના હામે રચાયા છતાં પોતાના આત્માને ઉચકોટીપર રાખીને વિપક્ષીઓનું પણ શ્રેયઃ વાયું છે; આવી ભાવનાથી ગુરૂશ્રીના હૃદયની દયા અને પ્રેમમય ભાવના અત્યન્ત દૃઢ છે એવું સ્પષ્ટ પ્રતિભાસે છે.
વા અને તમારાપર” આ કાવ્ય પણ પ્રતિકૂલ પ્રસંગોમાં અને તેવી ભાવનામાં ઉદ્વવ્યું છે, એમ સ્પષ્ટ પ્રતિભાસે છે. ઉચ્ચ દયાનો પ્રવાહ જ્ઞાનિયોના હૃદયમાંથી પ્રવહ્યા કરે છે. કિંગલીયા કાટ નામનું કાષ્ટ હોય છે અને તે તારંગાના દેરાસરમાં છે તેના ઉપર અગ્નિ મૂક્વામાં આવે તે તે કાષ્ટ્રમાંથી જલ જેવો પ્રવાહ છૂટે છે, તે પ્રમાણે સાનિ મહાત્માને કોઈ ઉપદ્રવ કરે તો તેમના હૃદયમાંથી દયાનો પ્રવાહ છૂટે છે; તે આ કાવ્યથી સ્પષ્ટ પ્રતિભાસે છે, આવી દયાની ભાવનાવાળો આત્મા ઉત્તરોત્તર ભવમાં અધિક અધિક સદ્ગુણો વડે ઉચ્ચ થઈ શકે, એમ અનેક શાસ્ત્રોથી સિદ્ધ થાય છે.
“હુ માનુ કશી થા” આ કાવ્ય વૈશાખ શુકલપક્ષ દશમીના દીવસે
For Private And Personal Use Only