________________
પાઠ ૩૬ મો
- પ્રેરક કર્મણિ પ્રયોગ રચના ગત્યર્થક અને અકર્મક પ્રેરક ધાતુઓનું પ્રધાનકર્મ પ્રથમામાં આવે છે. गमयति मैत्रं ग्रामम्, गम्यते मैत्रो ग्रामं चैत्रेण । आसयति मासं मैत्रम्, आस्यते मासं मैत्रश्चैत्रेण । गमितो मैत्रो ग्रामं चैत्रेण।
બોધાર્થ આહારાર્થ તથા શબ્દકર્મક પ્રેરક ધાતુઓનું કોઈ પણ કર્મ પ્રથમામાં આવે છે. बोधयति शिष्यं धर्मम्, बोध्यते शिष्यो धर्मम्, शिष्यं धर्म इति वा। भोजयत्यतिथिमोदनम्, भोज्यतेऽतिथिरोदनम्, अतिथिमोदन इति वा । पाठयति शिष्यं ग्रन्थम्, पाठ्यते शिष्यो ग्रन्थम्, शिष्यं ग्रन्थ इति वा। અધતની – પા. ૨૯. નિ. ૯. જુઓ.
ગાટિ+(૩)– રિમ() यावि+ङ
તવિ+ – ૧૧.રૂ (fખર્ કે fણ) ની પછી (૩) આવે તો - (૧) ધાતુનો ઉપાજ્ય સ્વર હ્રસ્વ થાય છે, પણ જેનો સમાન
સ્વર' લોપાયો હોય તેવા ધાતુઓ તેમજ શાન્ ધાતુ અને ઓળુ નો ઢૌ વિગેરે ધાતુઓ વજીને. ટિમ(ડ) - પા. ૩૫. નિ. ૩ એરિટિઝ - નિ. ૮. મટિતું રિ -પા. ૨૯. નિ. ૮.
રિ – વરિ+-વિ+ડયુ વિ+:વિ+:- સવિ+:૧. થ ાગ ૨ પૃ૬ મૃ સૂર વગેરે ૧૦ મા ગણના ધાતુઓ મકારાન્ત છે.થતિ મૃતા સુતા સૂરતિ અહીં પૃ. ૨૪૩ ટી.૧ થી રૂ (f) પર છતાં મ નો લોપ થયો છે.
૨. વ્યક્ત ધાતુઓમાં મૂળ ધાતુ ડબલ કરવો, એટલે રિ એમ ન કરતાં 5 રિઆ પ્રમાણે ધાતુ ડબલ કરવો.
જેથી શું નું પ્રે. ઇચ્છા. વૃક્ષાવયિતિ થશે.
ર૫૩