________________
પાઠ ૩૬ મો પાઠ ૩૬ મો. પ્રેરક ભેદ (fણા પ્રક્રિયા) ક્રિયા કરે છે, કર્તા, ક્રિયા કરનારને જે અનેક રીતે પ્રેરણા કરે છે, પ્રેરક કર્તા. એટલે કે પ્રેરણા કરે તે, પ્રેરક કર્તા.
૧. પ્રેરક કર્તાની ક્રિયા બતાવવી હોય તો ધાતુથી (f) પ્રત્યય થાય છે અને ધાતુ ઉભયપદ લે છે.
$, રોતિ કરે છે. મૂળભેદ ર્વતં પ્રયુજે (Qરતિ) તિ, રૂ (f)=ારિ
રિ+૫ ()+તિ=રતિ, છાયતે કરાવે છે. પ્રેરકભેદ શિષ્ય: વર્ષ વોપતિ શિષ્ય ધર્મને જાણે છે. મૂળભેદ धर्मं बोधन्तं शिष्यं गुरुः प्रयुङ्क्ते (प्रेरयति) इति = ગુરુ શિષ્ય ધર્મ વોપતિ ગુરુ શિષ્યને ધર્મ જણાવે છે. પ્રેરકભેદ ૨. રૂ (for) પ્રત્યય પર છતાં– (૧) ઘ વગેરે (પતિ) ધાતુઓનો સ્વર હૃસ્વ થાય છે.
घट-घटयति । व्यथ्-व्यथयति। प्रथ्-प्रथयति। त्व-त्वरयति। हेड्-हिडयति । लग्-लगयति । नट-नटयति । मद्मदयति । ज्वर्-ज्वरयति ।
[, વન, મન, (ગ. ૪) વનસ્ અને રન્ ધાતુનો સ્વર હ્રસ્વ થાય છે યતિ, વનતિ, નનયતિ, નરતિ, क्नसयति,
રગતિ મૃમાં વ્યાપ: 1 શિકારી મૃગનો શિકાર કરે છે. (૩) મુ, મમ્ અને વમ્ સિવાયના મમ્ અન્તવાળા ધાતુઓનો
સ્વર હ્રસ્વ થાય છે.
(૨).
૧. રન્ ધાતુનો ઉપાજ્ય 7, રૂ (fM) પર છતાં, “મૃગની ક્રીડા કરવી” એવા અર્થમાં લોપાય છે. અન્યથા રન્નતિ માં નટ: | નટ સભાને રંજીત કરે છે. સંસ્કૃતિ નો વરમ્ | રંગારો વસ્ત્રને રંગે છે.
૨૫o
