________________
१००
विवेकविलासे पञ्चम उल्लासः ।
ઉત્તમ જાતની, રૂપવતી અને જેના શરીરના અવયવમાં કંઇ ખામી નથી, એ વી કન્યા પુરૂષે પરણવી. (૯૦ )
अष्टमाद्धर्षतो यावद्वर्षमेकादशं भवेत् ॥
तावत्कुमारिका लोके, न्याय्यमुद्राहमर्हति ॥ ९१ ॥ અર્થઃ-શ્રી આઠમા વર્ષથી અગ્યારમા વર્ષ સુધી લેાકમાં કુમારી ( કુંવારી) કહેવાય છે. માટે તેટલી મયાદામાં તે રીતસર વિવાહ કરવા લાયક છે.(૯૧) पादगुल्फौ च जङ्के च, जानुनी मेंद्रमुष्ककौ ॥ नाभिकट्यौ च जठरं, हृदयं च स्तनान्वितम् ॥ ९२ ॥ जत्रुबाहू तथैवाष्ठ-कंधरे दृग्भुवौ तथा ।
भालमौली दश क्षेत्रा - ण्येतान्याबाल्यतोऽङ्गके ॥ ९३ ॥ અર્થઃ~૧ પગ અને ઘૂંટી ૨ જાંધ અને ઢીંચણુ, ૩ લિંગ અને અંડ ૪ નાભિ અને કટિ, પ પેટ, ૬ સ્તન અને હૃદય, ૭ જ૩ ( ગળાનેા અને બાહુને સાંધે ) અને બાહુ, હોઠ અને કાટ, હું નેત્ર અને ભ્રકુટિ, ૧૦ કપાળ અને મ સ્તક આ દસ ક્ષેત્ર બાલ્યાવસ્થાથીજ શરીરે રહે છે. (૯૨) (૯૩) एकैकक्षेत्रसंभूतं, लक्षणं वाप्यलक्षणम् ॥
दशभिर्दशभिर्वर्षे - स्त्रीत्रोर्दते निजं फलम् ॥ ९४ ॥
અર્થ:——એ એક ક્ષેત્રનાં શુભ અથવા અશુભ લક્ષણ સ્રીએને તથા પુરૂષાને અનુક્રમે દસ દસ વર્ષે ફુલ આપે છે. (૯૪)
3
यत्पादाङ्गुलयः क्षोणीं, कनिष्ठाद्याः स्पृशन्ति न ॥ एकद्वित्रिचतुः संख्यान् क्रमात्सा मारयेत्पतीन् ॥ ९५ ॥ અર્થઃ—જે સ્ત્રીની પગની કનિષ્ઠા પ્રમુખ ચાર આંગળીઓમાં કનિષ્ઠાથી માંડીને એક, બે, ત્રણ અથવા ચારે આંગળીએ ચાલતી વખતે ભૂમીને અડકતી ન હેાય તે તે સ્ત્રી અનુક્રમે એક, બે, ત્રણ તથા ચાર ભર્તારને મારે. (૯૫) यत्पादाङ्गुलिरेकापि भवेद्धीना कथंचन ॥
"
"
येन केनापि सा साकं भवेत्कलहकारिणी ॥ ९६ ॥ અર્થ:——જો સ્ત્રીની પગની એકાદી આંગળી જો કાઇપણ રીતે ટૂંકી હોય
"Aho Shrutgyanam"