________________
પ્રકરણ-૬
देवप्रासाद ૧. પ્રાસાદના મુખ્ય બે ભેદ
દેવપ્રાસાદની રચનાના સામાન્ય રીતે બે પ્રકાર કહ્યા છે. (૧) નિરધાર અને (ર) સાંધાર.
(૧) નિરંધાર પ્રાસાદ - સામાન્ય પ્રાસાદો (દેવાલય) કે જેમને ગર્ભગૃહ અને તેને ફરતી ભમતી, ભીંત, ગર્ભગૃહની આગળ કૌલી (કેલે), અંતરાળ કે સલિલાન્તર નથી હતાં તેવાં દેવાલય. આવાં દેવાલયમાં દ્રવ્ય સંકોચના કારણે મંડપના બદલે ચતુર્કિક
સાંધાર પ્રાસાદ તલદર્શન
I !! માંધામા જમાન
ના
ws
ક
રા
ર
'
નિરધાર પ્રાસાદ તલદર્શન નિરધાર એટલે ગર્ભગૃહની ફરનાં પ્રદક્ષિણાની જગ્યા વગરને પ્રસાદ નિ+ (પલાણ વગરનું એ અર્થમાં બેજાએલે શબ્દ, અપભ્રંશ થતાં નિરધાર. સાંધાર એટલે ગર્ભગૃહની ફરતાં પ્રદક્ષિણને જગ્યાવાળા પ્રાસાદ, સર (પિલાણ સાથે) એ અર્થમાં યોજાએલ શબ્દ. અપભ્રંશ થતાં સધાર.
