Page Text
________________
૫ ભૂમિના દોષ -
નીચેના અઢાર પ્રકારોવાળી ભૂમિ ઘર કે રજભવન માટે દોષિત ગણાય છે. જેમ કે -(૧) ક્ષારવાળી ભૂમિ (૨) જળપ્રવાહવાળી ભૂમિ (૩) ભેજવાળી ભૂમિ (૪) સમશાનભૂમિ (૫) પર્વતની ટોચ (૬) દેવસ્થાનભૂમિ (૭) સપના રાફડાવાળી ભૂમિ (૮) યુદ્ધભૂમિ () ૩૭, ચાંડાળ કે ધૂર્તના વાસવાળી ભૂમિ (૧૦) ફૂગ્રામ વાસ (૧૧) બે ઉભા પહાડો વચ્ચેની ભૂમિ (૧૨) જે ભૂમિમાં મોટાં છિદ્રો હોય તેવી ભૂમિ (૧૩) ખાડા કે કેતરવાળી ભૂમિ (૧૪) સર્પના આકારની વકભૂમિ (૧૫) દંડાકાર કે મૂશલાકાર ભૂમિ (૧૬) વાયુપીડિતભૂમિ (ઘણે પવન હોય તેવી) (૧૭) ચેર પાસે કે મંત્રા. લય (ન્યાયાલય) પાસેની ભૂમિ (૧૮) નગરથી ઘણે દૂર હોય તેવી ભૂમિ. ૬ લવ
શિલ્પના એક ગ્રન્થમાં પ્લવ (પાણીના ઢાળને પણ એક કારણ ગણેલું છે. ત્યાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પૂર્વ, અગ્નિ, દક્ષિણ, નેત્ય, વાયવ્ય, ઉત્તર, ઈશાન અને મધ્ય એમ
ચાર દિશાઓ અને ચાર ખૂણાઓ તથા મધ્યમાં ઢાળ હેાય તે તેનું ફળ નીચે મુજબ હેાય છે. - ૧ | ૨ | ૩ ૪ ૫ ૫ | ૬ | ૭ | ૮ | ૯ |
પૂર્વ | અગ્નિ | દક્ષિણ | નૈત્ય પશ્ચિમ વાયવ્ય ઉત્તર ઈશાન મધ્ય લક્ષ્મી દાહ ! મૃત્યુ ધનહાનિ પુત્રહાનિ પ્રવાસ ધનલાભ વિદ્યાલાભ અશુભ
ખાસ કરીને મધ્ય, દક્ષિણ તથા પશ્ચિમમાં ઢાળ વાળી જમીન અશુભ છે. ચારે તરફ ઢાળવાળી ભૂમિ ઉત્તમ કહી છે. ૭ દૃષ્ટભૂમિ ( શલ્યદેષ)
સમરાંગણુસૂત્રધારમાં દુષ્ટભૂમિના (દેયુક્ત ભૂમિન) ૨૧ પ્રકાર કહ્યા છે. પરંતુ ઉપરોક્ત પ્રકારે શુદ્ધ ભૂમિમાં પણ જે શલ્ય હોય તે તે ભૂમિને શુદ્ધ કરી ઉપગમાં લેવાનું કહેલું છે. શલ્ય માટે શાસ્ત્રકારોને મત છે કે –
ભૂમિશુદ્ધિને શલ્ય શુદ્ધિ પણ કહી છે. જે ભૂમિમાં હાડકાં, કેલસા, વાળ, કાષ્ટ, લેહ, રાખ, ધાન્ય (નાં ફોતરાં), સુવર્ણ, ઘન (દ્રવ્ય) આદિ રહેલાં હોય તેમને શલ્ય કહ્યાં છે. આમાં ધાન્ય, સુવર્ણ કે ધન(દ્રવ્ય)ને દુષિત ગણેલાં નથી. અન્ય પદાર્થોને દૂષિત ગણેલા છે. તેથી તે કાઢી નાખી ભૂમિને શુદ્ધ કરી દેવી જોઈએ. આ વિધિને ભૂમિધનવિધિ પણ કહે છે. સામાન્યનિયમ એ છે કે સામાન્યગ્રહ માટે એક માથડા નીચે (કે તેથી વધારે ઊંડે) શલ્ય રહેલું હોય તે તેને દૂષિત ગયું નથી. માટે તેટલી જમીન ખેડી નાખી દુષિત પદાર્થો કાઢી નાખી, શુદ્ધ માટીથી પૂરણું કરી પછી મકાન બાંધવાં. પરંતુ પ્રાસાદ, દેવ
| SR No. | 008458 |
| Book Title | Vastunighantu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prabhashankar Oghadbhai Sompura |
| Publisher | Prabhashankar Oghadbhai Sompura Palitana |
| Publication Year | |
| Total Pages | 302 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati, Art, & Culture |
| File Size | 7 MB |