________________
૧૦૨
વનિઘટે
મંડપ મંડપ એટલે દેવસ્થાનમાં દેવમૂર્તિની સન્મુખ પ્રાર્થના (સ્તુતિ, નૃત્ય, સંગીત આદિ કરવાના ખંડ કે જે કૌલીની આગળ બનાવવામાં આવે છે તે તેને ગૂઢમંડપ, ત્રિકમંડપ તેમજ નૃત્યમંડપ સ્થાનની વિપુલતા કરવામાં આવે છે.
(૮) ગૂઢમંડપ–જેની બધી બાજુને ભાગ ભીંત અને મડવરના ઘાટથી બંધાયેલ અંગોપાંગવા હોય તે ભાગ.
(૯) ત્રિકમંડપ-વિકાખ્ય મંડપ –જેમાં કક્ષાસને (બેઠકે બનાવેલી હોય તે મંડપ. આ મંડપ છે કે નવ પદને થાય છે અને તે ગૂઢમંડપની આગળ બનાવવામાં આવે છે.
(૧૦) નૃત્યમંડપ --ખુલ્લે મંડપ આને પ્રાકારક મંડપ પણ કહે છે. નૃત્યમંડપ પિઠના તળ બરાબર નીચું થાય છે.
આ મંડપમાં આવતાં પદ અને સ્તંભોની સંખ્યાના કારણે જુદાં જુદાં સ્વરૂપે થવાથી તેમનાં જુદાં જુદાં નામ કહ્યા છે.
પુપકાદિ ૨૭ મંડપે-૧૪ સ્તંભવાળે પુછપક મંડપ કહેવાય છે. તેનાથી બે બે સ્તંભ ઓછા થતાં છેલે ૧૨ સ્તંભ સુધીના કુલ ૭ મંડપ બને છે. તેમનાં નામ તથા સ્વરૂપ આપેલાં ચિત્રો જેવાથી સમજાશે.
પુષ્પકાદિ ૨૭ મંડપનાં નામ અને સ્તંભ સંખ્યા મંડપ માં કમ મંડપનું સંભ કમ | મડ'નું
" | નામ ૧ | સુભદ્ર ૧૨ ૬ હર્ષણ : ૨૨ : ૧૧ | ભુજ ૩ર ૨ શ્યામભદ્ર ' ૧૪ ૭ સુગ્રીવ ૨૪ ૧૨ શિમર્દન ૩૪ ૩ હિક | ૧૬ - વિમલમત્ર ૨૬ ૧૩ સુશ્રેષ્ઠ ૩૬
૪ પદાધિક૧૮ ૯ માનવ | ૨૮ ૧૪ વિશાલાક્ષ ૩૮ ! ! ! કર્ણકાર , ૨, ૧૦ નંદન. ૩૦ :
ત
ભ
નામ
-
--
-
.
पुष्पकोऽथ चतुष्पष्टिराद्यो द्वादशस्तम्भकः । पुष्पकाद्द्वी द्वो हीनाः स्युभरपाः सप्तविंशतिः ॥
