________________
દેવપ્રસાદ
૧૦
અષ્ટાસ્ત્ર પ્રાસાદનું તલદર્શન
ગર્ભગૃહની બહારની બાજુ ઉપર આવતા ખૂણાઓ ઉપરથી પ્રાસાદની વ્યસ્ત્ર, પંચાસ્ત્ર એવી સંજ્ઞાઓ શિલ્પી વર્ગમાં જાણીતી છે અહીં વ્યસ્ત્ર એટલે ત્રણ ખૂણાવાળો એ અર્થ થાય છે. તે સ્વીકાર્ય છે, પણ ખૂણ ગણવાની પદ્ધતિ જુદી છે. દાખલા તરીકે (જુઓ વ્યસ્ત્ર પ્રાસાદનું તલદર્શન) અહીં ડાબી જમણું બંને બાજુ બે ત્રણ ત્રણ અણીએ દેખાવ છે. તેમને જ શિલ્પીએ ખૂણુ ગણે છે અને એક્ર તરફની બાજુ દંપર જેટલા ખૂણા આવતા હોય તે પ્રમાણેને વસ્ત્ર આદિ પ્રાસાદ ગણાય.
પાસ
(૭) કપાતકાલ –મૂળ મંદિર (ગર્ભગૃહ) અને મંડપ વચ્ચેનો ભાગ, મૂળ પ્રાસાદના દ્વાર આગળને જે ભાગ તેને કપત અથવા કૌલી કહે છે. કોન, અંતરાલ, કપિલ સલિલાતર, સલિલ એવાં પણ તેના નામ છે.
T
OE OE OE
ભારવટ ઉપરની કલા