________________
७८
શિલ્પ રત્નાકર [તૃતીય રત્ન तथाद्यछाद्यसंस्थाने द्वे जंधे च प्रकीर्तिते ॥ दशजंघास्तथा शेषे शतार्धस्योदयान्तिमम् ॥२०॥ षड्विधं खेटछाद्यश्च द्विभूम्योरन्तरे मुने ॥ भरणिकोचे भवेन्मश्ची छाद्योर्वेऽपि च मश्चिका ॥२१॥ न च जंघा प्रदातव्या यावद् द्वादशसंख्यया । किश्चित्किश्चिद्भवेन्यूनं कर्तव्यं भूमिकोच्छ्रये ॥२२॥ शताधं च महामानं महामेरौ तथाधिकम् ॥ विस्तारञ्च तथा वच्मि शृणु त्वं ऋषिसत्तम ॥२३॥
મંડેરાની ઉચાઈના પ્રમાણમાં એકથી છ સુધી છાજા કરવા અને પ્રાસાદ જેટલે પહોળો હોય તેટલી જે તેની ઉંચાઈ હોય તે તેવા સમ ઉદય વિસ્તારવાળા પ્રાસાદને મંડેરો કરે અર્થાત્ એકથી પાંચ ગજ સુધીના પ્રાસાદને ફક્ત મંડેરોજ કર અને આથી મોટા માનના પ્રાસાદને પહેલા છાજાના સ્થાનમાં બે જઘાઓ કરવી તથા પચાસ ગજના પહેળા પ્રાસાદની ઉભમાં ઉપરાઉપરી દશ જઘાઓ કરવી અને ઉપર નીચેની બન્ને ભૂમિકા એના અંતરમાં છ પ્રકારનાં પેટછાધ અર્થાત ફૂટ, લાંબસીઓ તથા મંદરયુક્ત છાઘ કરવાં. ભરણીના થર ઉપર તેમજ છાજા ઉપર મંચિકાને થર કરે અને પ્રાસાદને એક સાથે ઉપરાઉપરી બાર જંઘાઓથી વધારે કરવી નહિ તથા પ્રાસાદની ભૂમિકાઓ એક બીજાથી થોડા થોડા અંશે ક્રમે ક્રમે ઉપરની નાની કરતા જવું. આ મહામાન પચાસ ગજ પહેળા તથા મહામદિ પ્રાસાદનું युवे भराना मान विस्तार हुछु. १८, २०, २१, २२, २3.
૧૪૪ ભાગને મંડેરે કરવાના ઘાટના થરે. वेदवेदेन्दुभक्तन्तु छाद्यान्तं पीठमस्तकात् ॥ खुरकः पञ्चभागः स्याद्विंशतिः कुंभकस्तथा ॥२४॥ कलशोऽष्टी द्विसार्धन्तु कर्तव्यमन्तरालकम् ॥ कपोतिकाष्ट मञ्ची च कर्तव्या नवभागिका ॥२५॥ पश्चत्रिंशदा जंघा तिथ्यशैरुद्गमो भवेत् ॥ वसुभिर्भरणिः कार्या शिरावद्विर्दिगंशका ॥२६॥ अष्टांशा च कपोतालिद्धिसामन्तरालकम् ॥ छाचं त्रयोदशांशश्च दशभागो विनिर्गमः ॥२७॥