________________
(१९४) पञ्चतोरण हिन्दोलका नाम चतुर्नवत्युत्तरशततमं सूत्रम् ॥
विश्वकमोवाच
तोरणाः पञ्चधा वत्स पश्च हिन्दोलकाः स्मृताः। मठाः सप्तव सम्प्रोक्ता रथा श्च नव सस्यया ॥१॥ एकैकस्य यथान्यायं कथये तव साम्प्रतम् । उत्तुङ्ग मालाधरं च विचित्रं चित्ररूपकम् ॥२॥ मकरध्वजस्तथा प्रोक्तस्तोरण: पञ्चम स्तथा । पकैकस्य तथा भेदाः कथयिष्याम्यनुक्रमात् ॥३॥ पीठं प्रासादपीठस्य किश्चिन्यूनं तु कारयेत् । पर्ट पट्टानुसारेण पट्टे दद्यात्तु तोरणे ॥४॥ पादोन द्वयंशकं पीठं भागनेकेन कुम्भिका । तदूचे तु विधातव्यः स्तम्भः पञ्चांशको दयः ॥ ५॥ भागाध भरणं चैव शिरः पादोनभागिकम् । पादोनद्वयंशा गडवी शिरोच्छालस्तु पूर्ववत् ॥ ६ ॥ एकभाग तथा पढें तदु खू ( कू)ट छाद्यकम् । तिलकं स्तम्भगर्ने स्यान् मकारो दिक्षु चोन्नतः (चतुर्दिक्षु समुन्नतम् ) ॥ ७ ॥ तिनस्तित्रस्तथा कार्या इल्लिका घलणे र्युताः। सदाशिवं मध्यदेशे ब्रह्मविष्णू याम्योत्तरे ॥ ८॥ तदूर्वे क्षणोद्भवा ! (क्षोभणा ) कार्या इल्लिकाना मलतिः । उत्तंगं नाम विख्यातं तोरणं प्रथमं विदुः॥९॥
इत्युत्तुङ्गः।। तद्पाकागदने तु युग्माकारै द्वितीयकः । मालाधरस्तदा नाम तोरणश्च द्वितीयकः ॥१०॥
। इति मालाधरः॥ तस्योपरि पदानि ? (च) चतुष्काकार संस्थितम् । पूर्वापरयाम्योत्तरे इल्लिकाश्च चतुर्दिशम् ॥ ११ ॥
इति विचित्रम् ।। स्तम्भोभयपक्षौ तु मत्तावरणवेष्टितौ। चित्ररूपं तदा नाम कर्तव्यं तोरणं शुभम् ॥ १२ ॥
इति चित्ररूपकम् पद्धिः स्तम्भस्तु रूपात्यै मत्तावरणवेष्टितैः। मकरध्वजनामा तु तोरणस्त्रिपुरान्तके ॥ १३ ॥
इति मकरध्वजः॥ इति पञ्चतोरणाः॥
