________________
वास्तुसार:
द्वारार्धेनां त्रिभागे न द्वारं जालागवाक्षयो । दीर्घ हीनं च प्रकर्तव्यं समसूत्रं च मूर्धनि ॥ ५४ ॥
૧પઢાર ઉદયના ત્રણ ભાગ કરી એક ભાગ જાળીયા ગવાક્ષ ગોખલાનું માપ રાખવું, દ્વારથી તેની ઊંચાઈ હીન થાય પર ંતુ ઉપર ઉતરંગ બધાં સમસૂત્રમાં રાખવાં. ૫૪ पंचहस्तादितः शाला यावत हस्त त्रयोदशः ।
२१
एक शालादितो गेहूं पर्यंत दश शालकम् ||५५ ॥
પાંચ ગજથી તેર ગજ સુધીની શાલા કરવી (ઇંડ કરવા) ઘર એક શાલાથી દશ શાલા ષધીનાં કરવાં. શાલા એટલે ખંડ અથવા એરડા. પપ
अर्गला गृहवामांगे कपाटं गृह दक्षिणे । दीयालयोser तुल्यो दक्षिणांगे वरप्रदः ॥ ५६ ॥
ઘરના દ્વારને એક કમાડ હેાયતે ઘણી જમણી તરફ કમાડ કરવું અલા (ભેગળ) ઘણી ડાખી તરફ કરવી. દીપાલય (દીવાનું ચાડું) અલાની જેમ ડાખી તરફ (તેવડું ઊંચુ) નહિં પરંતુ દક્ષીણુમાં રાખવુ તે શ્રેષ્ઠ ગણાય. પ
नागदंतो द्वार समो शालायां वाम दक्षिणे ।
एकस्तु द्वादशांशेन तस्माद् सार्द्धं द्वितीयः || ५७||
નાગદત-(નરજી) દ્વાર શાખાના ઉતરગ ટોડલાની બરાબર રાખવા. અને તે ઘરને ડાબે પાસે કે જમણે પાસે કરવી. એક દિશામાં ખારમાં ભાગે એક ખુટી મુકી પછી અઢી અઢી ભાગે ખીજી મુકવી. નાગ ત એટલે ખુટીએ, પછ
पटदारु
पंच सप्तनवां शैस्तु दैयै द्वित्रि नवांशकैः ।
समानो मध्य पदःस्याच्छालायास्तत्समक्षाः ||२८||
ઘરની લંબાઈના પાંચ ભાગ કરવા, ભાગ બે ભાગ મધ્યમાં (ષટ દારુ) માજીમાં દોઢ દોઢ ભાગમાં ખીન્નુમા જે ઘરની સાત ભાગ કરતા મધ્યમાં ત્રણ ભાગ અને ને નવ ભાગ કરે તે! મધ્યમાં ચાર ભાગ કરી બાજુમાં અઢી અઢી ભાળ રાખવા મધ્યપદની સમાન શાલાની ઉંચાઈ સરખી રાખવી. ૫૮
शाला लिंद प्रमाण
पंचभागद्वयं कृत्वा सप्तभाग त्र्यं तथा ।
चत्वारो नव भागश्च शालालिंद प्रमाणतः ॥ ५९ ॥
(પ) ઘરના ખારી ખારણા કબાટ જાળી એ સરે. દારના ઉતરંગ વાઢે સમસૂત્ર એક સૂત્રમાં રાખવાં, યાં નીચાં કરતા દોષ હજુવે.
